قرار نیست همه دانش‌آموزان مدرسه رفتن را دوست داشته باشند. ممکن است برخی از دانش‌آموزان از مدرسه متنفر باشند. آنها گاهی خود را به مریضی می‌زنند، گریه می‌کنند و برای امتناع از مدرسه رفتن داستان‌های عجیب و غریب می‌سازند.
دلایل نفرت دانش‌آموزان از مدرسه می‌تواند بسیار گسترده باشد. شناسایی این دلایل کمک می‌کند که بتوانید برای رفع آنها اقدام کنید و تا حد زیادی فشار‌های جسمی و روانی دانش‌آموزان را کاهش دهید. در این مقاله قصد داریم به بررسی دلایل تنفر از مدرسه و راهکارهای افزایش علاقه دانش آموزان به مدرسه بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
نشانه‌های تنفر از مدرسه در دانش‌آموزان
گاهی احساسات منفی نسبت به تحصیل، به دلیل برخی اتفاقات ناخوشایند در فضای مدرسه اتفاق می‌افتد. از این رو توجه نسبت به نشانه‌های تنفر دانش‌آموزان از مدرسه، یک نکته مهم برای والدین و معلمان محسوب می‌شود. برخی از مهمترین علائم نفرت از مدرسه در ادامه معرفی شده‌اند:
ابراز کلامی نسبت به انزجار از مدرسه
در بسیاری از مواقع بچه‌ها فقط نسبت به مشکلات مدرسه شکایت می‌کنند؛ اما زمانی که فرزند شما به وضوح می‌گوید که از مدرسه متنفر است، دیگر نمی‌توانید این موضوع را انکار کنید.
مشکل در تعامل با گروه‌های سنی مختلف
برخی از دانش‌آموزان در برقراری ارتباط با گروه‌های سنی بالاتر یا پایین‌تر از خود، با مشکلاتی مواجه می‌شوند، اما زمانی که دانش‌آموز هم با همسالان و هم سایر هم مدرسه‌ای‌های کوچکتر و بزرگتر مشکل پیدا می‌کند، باید به دنبال فهم چرایی آن باشید.
خستگی و بد اخلاقی هنگام بازگشت از مدرسه
وقتی یک دانش‌آموز، روز سختی را در مدرسه سپری کند، خسته و تحریک‌پذیر می‌شود؛ اما زمانی که این خستگی ادامه‌دار باشد و هر روز تکرار شود، نشان دهنده این است که تجربیات تحصیلی او می‌توانند برایش فرساینده باشند.
شکایت از بی‌عدالتی در مدرسه
زمانی که فرزند شما به طور مداوم از ناعادلانه بودن اتفاقات در مدرسه صحبت می‌کند، نشانگر این امر است که توانایی حل تعارض‌ها و برقراری تعامل موثر را ندارد و احتمالا بیش از حد به والدین خود وابسته است.
از دست دادن علاقه
از دست دادن علاقه نسبت به فعالیت‌های محبوب مدرسه، می‌تواند دلیلی بر انزجار دانش‌آموز از مدرسه باشد. زیرا اغلب دانش‌آموزان حداقل به یک یا دو درس علاقه دارند.
به تعویق انداختن تکالیف، غیبت و تاخیر
به تعویق انداختن تکالیف همیشه هم به دلیل عدم یادگیری انضباط اتفاق نمی‌افتد، بلکه گاهی به دلیل این است که دانش‌آموز اعتقاد دارد تکالیف او با چیزی که واقعاً نیاز دارد، هماهنگ نیست. از سوی دیگر انزجار از مدرسه، معمولاً با خواب ماندن‌های متعدد، غیبت‌های تکراری و تاخیر مداوم همراه است. زیرا دانش‌آموز می‌خواهد تا جایی که می‌تواند از حضور در مدرسه اجتناب کند.
تنفر از مدرسه در دانش‌آموزان ابتدایی
گاهی دانش‌آموزان ابتدایی از مدرسه تنفر دارند و این مسئله می‌تواند برای خانواده‌ها چالش برانگیز باشد. اگر دانش‌آموز دبستانی شما از رفتن به مدرسه امتناع می‌کند، بهتر است وقت بیشتری را برای صحبت کردن با او اختصاص بدهید و به راهکارهای مهمی که در ادامه آنان را بررسی می‌کنیم، بپردازید.
- از فرزند خود بپرسید که آیا توسط دوستانش مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد؟ آیا از صحبت کردن در میان جمع می‌ترسد؟ یا اینکه دلش نمی‌خواهد از پدر و مادرش دور باشد؟ پاسخ به این سوالات کمک می‌کند که دانش‌آموزان درک بهتری نسبت به وضعیت خود داشته باشند و با احساسات خود کاملاً روراست باشند.
- در مورد این که او باید حتما به مدرسه برود، کاملاً قاطع عمل کنید. آنها باید یاد بگیرند که حتی با وجود اضطراب از خود استقامت نشان دهند.
- به دانش‌آموز توضیح بدهید که به جای ناله کردن باید با گفتگو مشکلات خود را حل کند و اگر مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد، آن را با والدین و مسئولین مدرسه در میان بگذارد.
تنفر از مدرسه در نوجوانان
گاهی اوقات رابطه پدر و مادر با فرزند نوجوان‌شان تحت تاثیر تنش‌هایی قرار می‌گیرد که دانش‌آموز در مدرسه تجربه می‌کند. از سوی دیگر دوران نوجوانی بسیار چالش برانگیز است و اگر رفتار مناسبی از خود نشان ندهید، ممکن است باعث انزجار بیشتر دانش‌آموز نسبت به مدرسه رفتن شود.
نوجوانان ممکن است به دلیل مشکلات مربوط به سلامت روان، همچون اضطراب، افسردگی یا وسواس از رفتن به مدرسه اجتناب کنند. گاهی نیز آنها تحت تاثیر رویدادهای مهم زندگی بزرگسالانشان مانند جدایی، نقل مکان، دوری از خانواده یا مرگ یکی از اعضای خانواده قرار می‌گیرند و نسبت به ادامه تحصیل بی‌تمایل می‌شوند.
اتفاقاتی مانند تجربه قلدری یا مورد آزار و اذیت قرار گرفتن نیز در دوران نوجوانی بیشتر مشاهده می‌شود. بنابراین اگر نوجوان شما از مدرسه رفتن متنفر است، باید به صحبت‌هایی که او هر روز پس از بازگشت از مدرسه مطرح می‌کند، گوش بدهید. در این گفتگوها اغلب نکات مهمی مطرح می‌شود که نباید نادیده گرفته شوند.
یکی از مهمترین اقدامات برای افزایش علاقه نوجوانان به تحصیل، داشتن یک برنامه منظم است. داشتن یک برنامه روتین صبح و عصر کمک می‌کند که دانش‌آموز ثبات احساسی داشته باشد و استرس کمتری را تجربه کند. همچنین استفاده از تمرینات تنفسی یا مدیتیشن می‌تواند مفید باشد.
اغلب نوجوانان، زمانی که یک شبکه پشتیبانی حمایتی را در کنار خود احساس می‌کنند، راحت‌تر با مشکلات کنار می‌آیند. بنابراین حمایت خانواده و به خصوص دوستان در رفع نفرت از مدرسه بسیار مهم است.
دلایل تنفر از مدرسه در دانش‌آموزان
دلایل متعددی وجود دارد که باعث می‌شود دانش‌آموزان در فضای مدرسه خوشحال، سازنده و با انگیزه نباشند. مهمترین دلایل بیزاری از مدرسه را در ادامه بررسی می‌کنیم.
عدم آزادی
همه کودکان کنجکاو به دنیا می‌آیند و این کنجکاوی تمایل به برقراری ارتباط و پرحرفی را تشدید می‌کنند. مشاهدات نشان می‌دهد بچه‌هایی که حس می‌کنند به اندازه کافی آزادی عمل ندارند، نفرت بیشتری هم نسبت به مدرسه رفتن نشان می‌دهند.
برنامه‌های یکنواخت
تمرکز بسیاری از مدارس بر انجام تکالیف، حفظ انضباط و استفاده درست از زمان است. اما زمانی که این برنامه‌ها تکراری و خسته کننده می‌شوند، بیزاری از مدرسه رفتن را تشدید می‌کنند.
تنهایی و مورد قلدری قرار گرفتن
ناتوانی در بیان احساسات و ارتباط برقرار کردن، می‌تواند بر جنبه‌های مختلف شخصیت فرد تأثیر بگذارد. از سوی دیگر تجربه آزار و اذیت و قلدری در مدرسه می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری به سلامت روان کودکان وارد کند.
بیشتر بخوانید: چگونه درباره قلدری و زورگویی با فرزند خود صحبت کنیم؟
عدم علاقه به مباحث درسی
مدارس معمولاً دروس اجباری خاصی دارند و دانش‌آموزان باید با وجود تفاوت‌های ذاتی‌شان واحدهای درسی یکسانی را سپری کنند. گاهی این موضوع منجر به عدم علاقه آنها به مدرسه رفتن می‌شود.
ناتوانی در یادگیری
یکی از دلایل نفرت از مدرسه می‌تواند اختلالات یادگیری مانند نارساخوانی و بیش فعالی باشد. شناسایی این دلایل و رفع آنها می‌تواند کمک مهمی به والدینی باشد که در فرستادن بچه‌هایشان به مدرسه مشکل دارند.
نقش والدین در تنفر از مدرسه
اگر فرزندی دارید که از مدرسه رفتن بیزار است، توصیه می‌شود از راهکارهای زیر استفاده کنید.
- فضای امنی را برای او فراهم کنید تا بتواند به راحتی با شما حرف بزند. به او بگویید که در صورت نرفتن به مدرسه ممکن است از انجام برخی از فعالیت‌ها مانند استفاده از اینترنت، کنسول بازی و… محروم شود.
- بر خواب فرزند خود نظارت داشته باشید. استفاده از گوشی را در ساعات پایانی روز متوقف کنید. ورزش و تغذیه مناسب را در برنامه‌ریزی روزانه آنها قرار دهید.
- قاطع باشید، اما فرزندتان را نسبت به رفتن به مدرسه اجبار نکنید. بلکه باید با آنها یک گفتگوی سالم داشته باشید. در صورت لزوم می‌توانید از یک مشاور حرفه‌ای، درمانگر کودک و یک معلم با تجربه کمک بگیرید.
نقش معلم در تنفر از مدرسه
معلم باید جو مثبتی در کلاس درس ایجاد کند تا دانش‌آموزان تشویق شوند که وظایف خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهند. در ادامه راه‌کارهایی را ارائه کرده‌ایم که می‌توانند در این زمینه برای معلمان مفید باشند.
کاهش فشار درسی
یکی از دلایل اصلی بیزاری دانش‌آموزان از رفتن به مدرسه، تکالیف سنگین و استرس امتحانات است. انجام تکالیف متعدد بعد از گذران ساعات طولانی در مدرسه، دانش‌آموزان را دلزده می‌کنند. بنابراین به عنوان یک معلم باید تکالیف و ارزشیابی کلاس را به گونه‌ای طراحی کنید که با کاهش انگیزه همراه نباشد.
دوری از حواشی
گاهی اوقات معلمان انرژی خود را بر مطالب و مواردی متمرکز می‌کنند که از نظر دانش‌آموزان اهمیتی ندارد. به عنوان مثال، اگر از دانش‌آموزی اشتباهی سر زد، وقت زیادی را صرف تنبیه کردن او کنند یا مدام رفتار او را به رویش بیاورند.
درک مشکلات شخصی دانش‌آموز
دانش‌آموزان معمولاً به دلایل مختلف همچون مشکلات خانوادگی، اضطراب زیادی را در طول روز تجربه می‌کنند. سخت گرفتن بیش از حد می‌تواند با افزایش احساسات بد در آنها همراه باشد.
جذاب کردن کلاس
این وظیفه شماست که محتوای خسته‌کننده دروس را به نحوی ارائه دهید که برای همه اعضای کلاس جذاب باشد. همچنین باید سعی کنید تا حد ممکن عوامل حواس‌پرتی را در کلاس حذف کنید.
نقش مدرسه در ایجاد احساس تنفر از مدرسه رفتن
در طراحی برنامه‌های درسی، همواره در نظر گرفته می‌شود که فضای مدرسه باید یک محیط تعاملی و گرم باشد. از این رو توصیه می‌شود که راهکارهای زیر را برای بهبود جو مدارس به کار ببرید:
- اطمینان حاصل کنید که دانش‌آموزان احساس مهم بودن می‌کنند.
- به جای شعله‌ورتر کردن آتش خشم دانش‌آموزان خود، با آنها همدلی کنید. اجازه دهید احساسات منفی خود را بروز دهند.
- مثبت بمانید و به دانش‌آموز اعتماد به نفس بدهید تا تعاملات روزمره خود را در مدرسه به بهترین شکل مدیریت کنند.
- هنگامی که خطایی از دانش‌آموزان سر می‌زند، به آنها یک فرصت مجدد برای جبران اشتباهاتشان بدهید.
چه زمانی تنفر از مدرسه چالش برانگیز می‌شود؟
تنفر از مدرسه زمانی چالش برانگیز می‌شود که کودکان پریشانی عاطفی زیادی را نسبت به حضور در مدرسه از خود نشان می‌دهند. گاهی نفرت آنها از مدرسه می‌تواند به شکل دردهای روان‌تنی مانند سردرد، خستگی، معده درد و سایر علائم اضطراب ظهور کند.
انزجار از مدرسه ممکن است به جایی برسد که برخی از کودکان دچار حملات اضطرابی شوند، استفراغ کنند یا به طور کلی ناتوان شوند. ادامه این روند می‌تواند منجر به افت تحصیلی، کاهش یادگیری و حتی ترک تحصیل شود. گاهی نیز احساسات بد نسبت به آموزش و یادگیری تا دوران بزرگسالی و حتی فضای کسب و کار ادامه می‌یابند.
سخن پایانی
مدرسه رفتن بخشی مهم از زندگی دانش‌آموزان است. دانش‌آموزان حتی با وجود تنفر از مدرسه باید تحصیل خود را ادامه بدهند و به جای بهانه آوردن، برای رفع مشکلات خود تلاش کنند. والدین، معلمان و مدیران مدارس نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کنند. آنها باید در قدم اول شناسایی کنند که چرا دانش‌آموزان از حضور در مدرسه منزجر می‌شوند و سپس برای رفع آن تلاش کنند. همگی باید تلاش کنیم تا فضایی سالم، امن و دوستانه را در مدرسه ایجاد کنیم. زیرا دانش‌آموزان مهمترین اعضای یک جامعه محسوب می‌شوند. نظر شما در این باره چیست؟ لطفا نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
