بیشتر کودکان نوآموز قبل از ورود به پایه پیش دبستانی آوازه درس ریاضی را میشوند و یادگیری مفاهیم پایهای این درس برای بسیاری از آنها یک کابوس بزرگ است. در سالهای اخیر برای کمک به درک بهتر این درس، مفهوم آموزش ریاضی با بازی معرفی شد. بازیهای کودکانه هیجانانگیز که ذهن کودک را از دشواری اعداد و ارقام دور و به درک ارتباط میان اعداد و اشیاء نزدیک میکند. بهمرور زمان و با تمرین بیشتر، کودک نوآموز با غالب مفاهیم ریاضی موردنیاز در پایه اول ابتدایی و مقطع دبستان آشنا خواهد شد. برای آشنایی بیشتر با آموزش ریاضی پیش دبستانی با بازی تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
تقویت ریاضی پیش دبستانی با بازی
اگر کودکی در خانه دارید که میانه خوبی با درس ریاضی ندارد، هر بار که حرف از حل مسائل این درس به میان میآید کلافه و نا امید میشود و علاقهای به نشستن پای مسائل ندارد و نگران هستید این موضوع در یادگیری دروس پایههای بعد مثل ریاضی اول ابتدایی تاثیر منفی بگذارد، میتوانید آموزش ریاضی با بازی را امتحان کنید. بازیهای هدفمندانه و رقابتی که ذهن کودک را بیشتر از آنکه درگیر ریاضی کنند، درگیر بازی میکنند و آرامآرام مفاهیم پایه ریاضیات در ذهن کودک تثبیت میشود.
بهترین بازیها بازیهای استاندارد با قوانین مشخص و اهداف معین هستند. در بازیهای گروهی رقابتی میان بازیکنان ایجاد میشود که انگیزه و انرژی نوآموز را برای حل مسئله و پیروزی تقویت میکند. از طرفی در بازیهای تکنفره با کنترل بیشتری میتوان مفاهیم مفید و ضروری را به کودک آموخت و سرعت عمل او را به چالش کشید.
مهمترین بازیهای آموزش ریاضی پیش دبستانی
در ادامه چند نمونه از مهمترین و موثرترین انواع بازی آموزش ریاضی ابتدایی و پیش دبستانی را مرور میکنیم.
۱. بازی چند تا؟
کودک دلبند شما تا قبل از پیش دبستانی آشنایی چندانی با شمارش و اعداد ندارد. برای آنکه مفهوم شمردن را با بازی به او بیاموزید، همیشه از هر فرصتی برای پرسیدن «چند تا …؟» استفاده کنید. مثلا بپرسید چند تا مبل در خانه داریم؟ چند تا سگ در حیاط است؟ چند تا درخت در تصویر میبیند یا چند تا عروسک در سبد اسباب بازیهایش دارد؟ با آموزش ریاضی پیش دبستانی با بازی، بهمرور دانش و درک کودک نسبت به اعداد بیشتر و مهارت شمردن او تقویت میشود.
۲. بازی با چوب خطها
با کمی جستوجو در فروشگاههای لوازم تحریر میتوانید جعبههای بازی و ریاضی حاوی چوب خطها، اعداد و حروف مگنتی را تهیه کرده و برای آموزش ریاضی با بازی با خود به خانه بیاورید. اولین چیزی که نظر کودکان را جلب میکند، رنگارنگبودن چوب خطهاست. بعد از مدتی بازی با آنها، کودک درک مناسبی از اعداد و علائم ریاضی مثل جمع و تفریق به دست خواهد آورد.
۳. ترازوی حسابگر
این وسیله کمک آموزشی چیزی شبیه یک اسباب بازی ریاضی است و مفاهیم پایه ریاضی را در ذهن کودک ثبت میکند. اعداد موجود در این جعبه هر کدام با توجه به ارزش عددی وزن خاصی دارند تا برحسب معادلهای که در آن قرار میگیرند، کفه ترازو را تغییر دهند. برای مثال اگر مقایسه بین دو عدد ۴ و ۵ است، ترازو به سمت عدد ۵ خم میشود تا مفهوم بزرگتری و کوچکتری ملکه ذهن کودک شود.
۴. آموزش دستهبندی
همه بچههای کوچک خیلی زود مهارت دستهبندی را یاد میگیرند. یک روز درب اتاقشان را باز میکنید و میبینید اسباببازیهای زرد را کنار هم و اسباببازیهای قرمز را کنار همدیگر چیدهاند. شما هم میتوانید با طرح چالشها و بازیهای ساده، مثل کنارهم چیدن کتابهای آبی یا دستهبندی لباسها براساس رنگشان، این مهارت را در کودک تقویت کنید.
۵. چرتکه و سودوکو
شاید تصور کنید کارکردن با چرتکه و سودوکو برای کودک نوآموز کمی سخت است. اما واقعیت این است که تمرین اینها خاطره خوبی از ریاضی در ذهن کودک ثبت میکند و یکی از بهترین روشهای آموزش ریاضی پیش دبستانی با بازی است. میتوانید با چرتکه توانایی حل مسئله را در کودک تقویت کنید یا با جدول سودوکو، تمرکز، حواس و ریاضی را همزمان به او بیاموزید.
۶. بازیهای فکری ریاضی
جدا از بازیهای عملی مثل جعبههای بازی و …، برخی از بازیهای فکری رومیزی تاثیر شگفتانگیزی بر پرورش مهارتهای ریاضی کودک میگذارند. به کمک این بازیها بهراحتی میتوان مفاهیمی همچون یادگیری ساعت، شکلها، عملیات ریاضی و موارد دیگر را به کودک نوآموز آموخت و در ضمیر ناخودآگاه او ثبت کرد. از جمله گزینههای مناسب برای آموزش ریاضی با بازی میتوان به بازی آموزشی جئوبرد، بازی عددچین، بازی آموزشی ضربدر، بازی فکری چیدمان و بازی فکری دوجین اشاره کرد.
۷. بازی جمع ارقام
این بازی را میتوان به دو شکل انجام داد. چند عدد در اختیار کودک بگذارید و از او بخواهید اعداد را به شکل جمعی از ارقام کوچکتر پیدا کند یا اینکه اعداد را با هم جمع کرده و بزرگترین عدد را به دست بیاورد. در هر صورت این بازی بهترین تمرین برای درک عملیات جمع و نوشتن اعداد است و میتوان آن را بهصورت فردی یا گروهی در کلاس اجرا کرد.
اهمیت آموزش ریاضی پیش دبستانی با بازی
طی بازیهای مرتبط با ریاضی نوآموز یاد میگیرد مفاهیم پایهای ریاضیات مثل استراتژیهای محاسبه و توالی شمارش را کشف کند و با مفهوم اعداد، الگوها، مقادیر و سایر مفاهیم مهم و پیچیده ریاضی آشنا شود. مفاهیمی که بدون اسباب بازی و سرگرمی، یادگیری آنها برای کودک دشوار و حوصلهسربر است.
از سوی دیگر بازیهای گروهی به رشد اجتماعی کودکان نوآموز در کلاسهای پیش دبستانی کمک شایانی میکند. کودکهای خجالتی راحتتر میتوانند سوالات ریاضی خود را مطرح کنند و پاسخ بگیرند؛ همچنین همکاری متقابل و مشارکت تیمی را تمرین میکنند.
بزرگترین هدف مربیان از طراحی و اجرای بازیهای مرتبط با کاربرگ ریاضی، توسعه تفکر منطقی و مهارتهای کودکان است. کودک که تا کنون با استدلال کردن آشنا نبوده، اکنون یاد میگیرد مهارت استدلال منطقی را توسعه دهد و ارتباطات خود را بهبود بخشد.
مزایای آموزش ریاضی با بازی
آموزش ریاضی پیش دبستانی با بازی مزیتهای مختلفی دارد. اصلیترین مسئله امکان شناسایی توانمندیهای فرزندتان در خلال این بازیهاست. میتوانید قدرت حل مسئله او را محک بزنید و خلاقیتش را بسنجید. بفهمید کودکی که تربیت کردهاید در مواجهه با مسائل سخت، پیچیده و پرچالش چگونه عمل میکند و چه واکنشی دارد! جدای از کسب آگاهی نسبت به توانایی فرزند، آموزش ریاضی با بازی اعتماد به نفس کودک را بالا میبرد تا مهارتهای تازهای فراتر از کتاب و دفتر بیاموزد. در کنار آن چابکی کودک را توسعه میدهد، یادگیری را معنادار و انگیزه کودک برای تلاش تا رسیدن به راهحل را تقویت میکند.
بیشتر کودکان نسبت به درس و کتاب ریاضی گارد عجیبی دارند، اما وقتی پای بازی و سرگرمی در میان باشد، حتی یادگیری درسهای فکری و پیچیدهای مثل ریاضی لذتبخش و ساده است. اکنون بعد از مطالعه این مقاله میدانید روشهای مختلفی برای آموزش ریاضی پیش دبستانی با بازی وجود دارد که میتوانید بهعنوان پدر و مادر یا مربی پیش دبستان انجام دهید و از اشتیاق کودک برای کلنجار رفتن با مسائل ریاضی لذت ببرید.
اگر شما بازی دیگری میشناسید که به درک بیشتر ریاضیات کمک میکند، در بخش نظرات با ما و همراهان ما به اشتراک بگذارید.