اوتیسم و فعالیت‌های بدنی چند مورد از بهترین ورزش‌ها برای کودکان مبتلا به اوتیسم
انجام فعالیت‌های ورزشی برای کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار مهم است. با این حال انجام برخی از ورزش‌ها برای کودکانی که به این بیماری مبتلا هستند ممکن است چالش‌هایی را به همراه داشته باشد. البته این بدان معنا نیست که این کودکان نباید فعالیت ورزشی داشته باشند یا از آن دوری کنند.
اگر کودک مبتلا به اوتیسم دارید بسیار مهم است به فرزند خود کمک کنید بهترین ورزش را انتخاب کند تا هم از انجام آن لذت ببرد و هم باعث سلامت جسم او شود. در ادامه بهترین ورزش‌ها و فعالیت‌های بدنی که کودکان مبتلا به اوتیسم می‌توانند انجام دهند را معرفی می‌کنیم. همراه ما باشید.
ورزش‌های گروهی، نامناسب برای کودکان اوتیسم
قبل از اینکه ورزش‌های مناسب را به شما معرفی کنیم باید ورزش‌های تیمی که بهتر است کودکان اوتیسم انجام ندهند معرفی شود. انجام ورزش‌هایی مانند فوتبال، والیبال، بسکتبال، چوگان و هاکی برای کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار سخت است. دلیل اینکه این کودکان نباید چنین ورزش‌های گروهی را انجام دهند عبارت است از:
- هماهنگی: انجام بسیاری از ورزش‌های تیمی به هماهنگی عصب و عضله نیاز دارد. برای کودکان مبتلا به اوتیسم هماهنگ کردن دست‌ها و پاها برای انجام حرکاتی مانند شوت زدن به توپ یا پرتاب کردن کار دشواری است.
- محیط: برای انجام اکثر ورزش‌های تیمی افراد باید در محیط‌های بسیار گرم یا بسیار سرد و پر سر و صدا حضور داشته باشند. اکثر کودکان مبتلا به اوتیسم دارای چالش‌های حسی هستند و کنترل صدای بسیار بلند یا نورهای بسیار شدید و یا دما برای آن‌ها دشوار است.
- ارتباطات اجتماعی: برای انجام یک ورزش تیمی به ارتباطات اجتماعی حرفه‌ای نیاز است و افراد باید بتوانند در طول انجام بازی با هم ارتباط داشته باشند. اوتیسم اختلالی‌ست که مهارت ارتباطات اجتماعی در آن با مشکل مواجه می‌شود.
با تمام مشکلاتی که گفته شد، در برخی از کشورها، گروه‌های درمانی حضور دارند که فضا برای انجام ورزش‌های تیمی برای کودکان مبتلا به اوتیسم را راحت‌تر می‌کنند. ممکن است شما هم در اطراف خود چنین گروه‌هایی دیده باشید. بنابراین اگر کودک شما مشتاق به انجام چنین ورزش‌هایی است شاید بهتر باشد او را با چنین گروه‌هایی آشنا کنید.
بیشتر بخوانید: علائم اولیه اوتیسم در خردسالان ۰ تا ۳ ساله
توجه داشته باشید که وقتی کودکان اوتیستیک در چنین گروه‌هایی مشغول انجام فعالیت‌های ورزشی می‌شوند، هدف کسب مهارت حرفه‌ای در آن ورزش بخصوص نیست. هدف از ورزش کردن این کودکان پرورش مهارت مشارکت اجتماعی و آشنایی با انجام حرکت‌های ورزشی است.
ورزش‌های گروهی مناسب برای کودکان اوتیسم
تمام ورزش‌های تیمی به همکاری تنگانگ و ارتباطات اجتماعی حرفه‌ای نیاز ندارد. بنابراین بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم می‌توانند به عنوان یک فرد که کار خود را به خوبی انجام می‌دهد در یک ورزش تیمی حضور داشته باشد. در ادامه برخی از ورزش‌های تیمی که می‌توان برای کودکان مبتلا به اوتیسم پیشنهاد کرد را معرفی کرده‌ایم.
شنا
شنا برای اکثر افراد مبتلا به اوتیسم یک ورزش فوق‌العاده است. کودکانی که در مهارت شوت زدن به توپ مشکل دارند، می‌توانند حرکات ابتدایی دست و پا و آب بازی معمولی را به راحتی یاد بگیرند. علاوه بر این، شناگران قوی مبتلا به اوتیسم می‌توانند در تیم‌های شنا جمع شده و در مسابقات جهانی شرکت کنند.
دو و میدانی
عجیب است بسیاری از خانواده‌ها به کوچک‌ترین فرزندان خود ورزش‌های گروهی پیچیده مانند فوتبال را آموزش می‌دهند اما ورزش‌های ساده‌تری مانند دویدن یا پریدن هرگز به آن‌ها آموزش داده نمی‌شود. برای کودکان مبتلا به اوتیسم دو و میدانی یکی از بهترین ورزش‌هاست.
این فعالیت ورزشی هم به صورت تیمی و هم به صورت انفرادی قابل انجام است و به همین دلیل انتخاب خوبی برای کودکان اوتیستیک خواهد بود. دو و میدانی نسبت به سایر ورزش‌ها به مهارت ارتباط اجتماعی کمتر نیاز دارد و در عین حال روی تقویت عضلات افراد تمرکز دارد.
بولینگ
یکی دیگر از ورزش‌هایی که به صورت تیمی می‌توان انجام داد بولینگ است. کودکان مبتلا به اوتیسم با رضایت کامل از این ورزش استقبال می‌کنند. محیط نسبتا آرام، عدم نیاز به ارتباطات اجتماعی و عدم نیاز به هماهنگی دست‌ها و پاها به شکل حرفه‌ای همه از دلایلی‌ست که این کودکان را راضی می‌کند تا بولینگ بازی کنند. آن‌ها حتی می‌توانند در لیگ‌های بولینگ هم شرکت کنند.
مدرسه و ورزش‌های تفریحی
کودکان خردسال در مدرسه هم می‌توانند در فعالیت‌های ورزشی تفریحی شرکت کنند. کودکان اوتیستیک در مدرسه و در حین انجام بازی و فعالیت بدنی می‌توانند با یکدیگر تعاملات اجتماعی خیلی کمی داشته باشند. با این حال اگر کودک شما نتواند به راحتی با سایرین ارتباط برقرار کند ممکن است نیاز باشد به طور انفرادی در انجام فعالیت ورزشی به او کمک کنید.
وقتی انجام حرکات ورزشی خیلی پیشرفته می‌شوند انجام آن حتی برای کودکان عادی هم دشوار است. بنابراین از کودک مبتلا به اوتیسم خود توقع نداشته باشید در انجام حرکات ورزشی کاملا حرفه‌ای عمل کند.
در بعضی از فعالیت‌های ورزشی مدرسه، تیم‌هایی تشکیل می‌شوند که برخی از نفرات تاثیر مستقیمی روی روند آن فعالیت ورزشی ندارند اما اگر مشارکت کنند به سایرین هم کمک می‌شود.
حضور و فعالیت در چنین تیم‌هایی ممکن است مورد پسند فرزند شما باشد. البته برخی از کودکان هم دوست ندارد به عنوان «نخودی» یا بازیکن غیرمهم در یک تیم حضور داشته باشند. بنابراین ببینید کودک شما در کدام دسته قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: تشخیص اوتیسم در نوجوانان
ورزش‌های انفرادی مناسب کودکان اوتیسم
دنیایی از ورزش‌های انفرادی وجود دارد که کودکان اوتیسمی به راحتی می‌توانند انجام دهند. بنابراین همین حالا تمام آنچه درباره فعالیت‌های تیمی گفته شد را کنار بگذارید و با ورزش‌های انفرادی که ممکن است مورد پسند کودک شما باشد آشنا شوید.
ورزش‌هایی مانند اسکی، موج سواری و قایقرانی و بسیاری از ورزش‌های این چنینی که به محیط‌های خاص نیاز دارد توسط کودکان اوتیستیک هم قابل انجام است. اما برخی از ورزش‌ها هستند که محبوبیت بیشتری در میان کودکان مبتلا به اوتیسم دارند. در ادامه این ورزش‌های محبوب را معرفی می‌کنیم.
اسب سواری
اسب سواری یک ورزش گران قیمت است اما با این حال یک فعالیت ورزشی عالی برای کودکان اوتیسمی محسوب می‌شود. در واقع بسیاری از کودکانی که به این اختلال مبتلا هستند اسب سواری را نه به عنوان یک ورزش تفریحی بلکه به عنوان بخشی از یک فعالیت درمانی انجام می‌دهند که به آن هیپوتراپی گفته می‌شود.
این کودکان همانطور که به سختی با انسان‌های دیگر ارتباط برقرار می‌کنند، ممکن است در ارتباط برقرار کردن با اسب هم مشکل داشته باشند. اما پس از آشنایی با اسب و یاد گرفتن شیوه اسب سواری این ورزش می‌تواند تاثیر چشمگیری روی حال خوب این کودکان داشته باشد.
پیاده‌روی
برای بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم حضور در طبیعت و دور بودن از عوامل استرس‌زا بسیار مفید است. پیاده‌روی می‌تواند به عنوان یک فعالیت انفرادی یا گروهی انجام شود و ورزشی مناسب برای افراد اوتیستیک است. در پیاده‌روی نیاز نیست افراد با سایرین ارتباط تنگانگ داشته باشند و می‌توانند به تنهایی در یک خیابان خلوت، پارک یا در طبیعت قدم بزنند.
ماهیگیری
یکی دیگر از ورزش‌هایی که آن هم با طبیعت ارتباط دارد، ماهیگیری است. این فعالیت ورزشی انفرادی مخصوصا برای کودکانی که به حضور در طبیعت علاقه دارند بسیار مناسب است. در طول ماهیگیری کودکان یاد می‌گیرند صبور باشند و تمرکز کنند.
دوچرخه سواری
اگرچه دوچرخه سواری برای کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است سخت باشد اما جزو فعالیت‌های محبوب بسیاری از آن‌هاست. این کودکان ممکن است به سختی بتوانند تعادل خود را روی دوچرخه حفظ کنند اما وقتی این کار را یاد بگیرند، دوچرخه‌سواری برای آن‌ها به یکی از جذاب‌ترین ورزش‌ها تبدیل می‌شود.
اگر کودک شما نسبت به دوچرخه‌سواری حس خوبی دارد می‌توانید از سه چرخه شروع کنید یا دوچرخه‌ای خریداری کنید که دو نفر رکاب می‌زنند و او را پشت سر خود بنشانید.
ورزش‌های رزمی
کاراته، جودو، تکواندو و … از جمله ورزش‌هایی هستند که برای برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم مناسب است. این ورزش‌ها ساختار مشخصی دارند و افراد پس از یاد گرفتن تکنیک‌ها، باید از آن‌ها به عنوان فنون رزمی استفاده کنند.
انجام ورزش‌های رزمی یکی از بهترین راه‌ها برای تقویت مهارت‌های فیزیکی همراه با عزت نفس در کودکان مبتلا به اوتیسم محسوب می‌شود.
انجام ورزش فقط برای تفریح
اگر دوست دارید کودک مبتلا به اوتیسم خود را به ورزش‌های تیمی علاقه‌مند کنید یکی از راه‌ها این است که صرفا برای تفریح ورزش کنید. پرورش عضلات و شرکت در مسابقات مختلف را به فرصت‌های بعدی واگذار کنید و ورزش را به عنوان یک تفریح ببینید.
می‌توانید در حین انجام فعالیت‌هایی مانند شوت زدن یا پرتاب توپ به داخل سبد، با کودک خود بازی کنید و بیشتر روی لذت بردن از این فعالیت تمرکز داشته باشید تا موفقیت در آن. با این کار به مرور مهارت‌های فیزیکی و اجتماعی را در فرزند خود ایجاد خواهید کرد.
اگر واقعا نگران این هستید که کودک شما هیچ ورزشی انجام نمی‌دهد و به هیچ فعالیتی هم علاقه ندارد، در ادامه چند پیشنهاد دیگر می‌دهیم شاید مورد پسند شما باشد:
- در کلاس‌های دسته‌جمعی یا انفرادی یوگا شرکت کنید.
- فعالیت‌هایی مانند دویدن و پریدن از روی مانع را در محیط خانه به وجود آورید.
- با استفاده از کنسول‌های بازی ویدیویی که به حرکات بدن بازیکن نیاز دارند، کودک خود را ترغیب به انجام فعالیت کنید.
بهترین بازی برای کودکان اوتیسم
اگر کودک اوتیستیک شما به ورزش علاقه نشان نمی‌دهد، نگران نباشید. بازی‌هایی وجود دارند که برای کودکان اوتیسم مناسب هستند و تقریبا همان اثرات ورزش را دارند. فراموش نکنید هیچ بچه‌ای به بازی نه نمی‌گوید! به علاوه کودکان اوتیسم از طریق بازی لذت می‌برند و یاد می‌گیرند، درست مانند کودکان دیگر. اما بهترین بازی برای کودکان اوتیسم چیست؟ بهترین ورزش و بازی برای کودکان اوتیسم، شامل موارد زیر می‌شود:
- بازی اکتشافی
- بازی علت و معلولی
- بازی با اسباب بازی
- بازی فیزیکی
این بازی‌ها به کودک شما کمک می‌کنند تا مهارت‌ها و توانایی‌های جدید را بیاموزد و تمرین کند. این مهارت‌ها شامل توانایی کاوش در محیط، وانمود کردن، به اشتراک گذاشتن وسایل، فعالیت بدنی، توانایی تفکر انتقادی و حل مسئله، برقراری ارتباط و توانایی‌های فیزیکی و مهارت‌های اجتماعی دیگر می‌شود.
نکات کلیدی برای بازی و ورزش کودکان اوتیسم
همه کودکان عاشق بازی و ورزش هستند، اما گاهی ورزش و بازی برای کودکان اوتیسم دشوار و پیچیده می‌شود. به همین دلیل رعایت برخی نکات از سوی مربیان یا والدین کودکان اوتیسم واجب است. در ادامه به چند نکته اشاره می‌کنیم که به شما و فرزندتان کمک می‌کند تا از بازی و ورزش بیشترین لذت و بهره را ببرد:
- تشویق به بازی در محیط‌های مختلف اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال، اگر کودک شما دوست دارد در خانه با لگوهای خود بازی کند، او را تشویق کنید تا این بار در خانه دوستش با لگو بازی کند. برای بازی و استفاده از مهارت‌های فرزندتان در مکان‌های مختلف و با افراد مختلف به او جایزه بدهید.
- در طول روز به دنبال زمان‌هایی باشید که کودک شما به یک فعالیت (هر چقدر هم که به نظر شما عادی به نظر برسد)، علاقه نشان می‌دهد. این زمان بهترین زمان برای آموزش و یادگیری است.
- از بازی برای کمک به رشد مهارت‌های روزمره کودک خود استفاده کنید. به عنوان مثال، پوشیدن لباس عروسک می‌تواند به کودک شما کمک کند تا یاد بگیرد خودش لباس بپوشد.
- با بازی از فرزندتان پیروی کنید. به جای اینکه سعی کنید کودک را هدایت کنید، هم بازی او شوید. در عین حال مراقب علائمی باشید که نشان می‌دهد فرزندتان خسته شده یا علاقه خود را از دست داده است. فراموش نکنید که دانستن زمان توقف ورزش و بازی برای کودکان اوتیسم، بسیار مهم است.
- روی نقاط قوت تفکر و یادگیری فرزندتان کار کنید. به عنوان مثال، اگر فرزند شما یک یادگیرنده بصری است، می‌توانید با استفاده از تصاویر مراحل مختلف یک بازی یا ورزش، روی این توانایی کودک بیشتر کار کنید.
۱۰ بازی جذاب برای کودکان اوتیسم
قایم باشک
قایم باشک یکی از بهترین نمونه‌های ورزش و بازی برای کودکان اوتیسم است و انجام آن در داخل خانه می‌تواند تجربه بازی بهتری را به همراه داشته باشد. قوانین آن هم برای کودک ساده هستند، یک گروه پنهان می‌شوند و یکی از هم بازی‌ها سعی می‌کند آن‌ها را پیدا کند. قبل از شروع بازی، ایده خوبی است که بچه‌ها را از مکان‌های خطرناک مانند ماشین لباسشویی، فر و … آگاه کنید. کودکانی که پنهان می‌شوند ممکن است در حین انتظار بی تاب یا ناامید شوند، بنابراین ایده خوب دیگر این است که در حین انجام بازی به آن‌ها کتاب یا فعالیتی آرام بدهید.
بطری جادویی
این بازی خلاقانه یک پروژه هنری و ساخت کار دستی است که بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم آن را دوست دارند. پر کردن یک بطری آب با وسایل مختلف مثل دکمه، کاغذ رنگی و چیزهای کوچک و بامزه می‌تواند درگیری حسی کودکان را تقویت کند. در انتها نیز می‌توانند درب بطری را ببندند و یک دکور زیبا و دست ساز برای اتاق خود داشته باشند.
شطرنج
مدتهاست که متخصصان بازی شطرنج را به کودکان اوتیسمی توصیه می‌کنند. ساختار کلی بازی و استفاده از تاکتیک‌های آن برای کودکان جذاب است و به کودکان راهی برای پرورش ذهن و حتی معاشرت با حریف در سطح کنترل شده می‌دهد.
وسطی
بازی وسطی یک نمونه شگفت انگیز و هیجان انگیز از ورزش و بازی برای کودکان اوتیسم است. این بازی هماهنگی فیزیکی، تعادل و رشد شناختی کودکان را تقویت می‌کند. فعالیت بدنی و دویدن در وسط زمین، کنترل بدن، قدرت عضلانی (پرتاب توپ یا گرفتن آن)، هماهنگی چشم هنگام پرتاب کردن و افزایش کنترل حرکتی ظریف از مزایای این بازی ساده است!
جشن موسیقی
آهنگ مورد علاقه کودکتان را پخش کنید و از او بخواهید هر طور که دوست دارد با موزیک حرکت کند. قانون بازی ساده است! هر زمان که آهنگ را قطع کردید، کودک باید بایستد. این بازی توجه و تمرکز او را افزایش می‌دهد و در عین حال او را به فعالیت بدنی وا می‌دارد.
جعبه مرموز
وسایل مختلف خانه که جنس و بافت مختلفی دارند را داخل یک جعبه قرار دهید. یک طرف جعبه را به اندازه دست کودک سوراخ کنید تا بتواند دستش را وارد جعبه کند، بدون اینکه محتویات داخل آن را ببیند. حالا از او بخواهید با لمس اشیاء داخل جعبه نام آن‌ها را حدس بزند. در آخر می‌توانید به او به ازای حدس‌های درستش امتیاز دهید و او را با یک جایزه تشویق کنید.
نمایش عروسکی
اجرای نمایش عروسکی و خیمه شب بازی به کمک کودک اوتیسم می‌تواند حسابی او را سر ذوق بیاورد. این بازی مهارت‌های گفتاری و بیان احساسات کودک را تقویت کرده و در عین حال باعث رشد مهارت دست ورزی او می‌شود. اگر کمی خلاق باشید سناریو این نمایش را خودتان می‌نویسید و در آن به صورت غیر مستقیم آداب اجتماعی را به کودک خود آموزش می‌دهید.
بازی با لگو و جورچین
این بازی در دسته بازی‌های سازندگی قرار می‌گیرد. بازی با لگو و جورچین، کودکان اوتیسم را به بروز خلاقیت، پروش ذهن و قدرت تفکر وا می‌دارد. از سوی دیگر مهارت دست ورزی و مهارت حرکتی ظریف کودک نیز به واسطه باز و بسته کردن قطعات لگو، تقویت می‌شود.
بازی وانمودی
برای این بازی کافیست شخصیت داستان یا کارتون مورد علاقه خود را بشناسید. کودکان اوتیسم معمولا به وسایل یا فعالیت‌های مربوط به شخصیت مورد علاقه خود بهتر واکنش نشان می‌دهند. از او بخواهید با لباس‌ها و وسایل خانه تم شخصیت مورد علاقه‌اش را برای شما بازی کند. برای مثال اگر به سوپرمن علاقه دارد از او بخواهید نقش سوپر من را بازی کند و فعالیت‌های مختلف روزمره مانند خرید از سوپرمارکت یا جمع کردن وسایل اتاقش را انجام دهد. از این طریق می‌توانید به کودک اوتیسم خود مهارت‌های اجتماعی را آموزش دهید.
جست و جو در خانه
یکی از وسایل خانه را در ذهن داشته باشید و آن را برای کودکتان توصیف کنید. توجه کنید توصیفات شما نباید خیلی کنایه آمیز، پیچیده و غیر مستقیم باشد زیرا درک آن برای کودک اوتیسم دشوار خواهد بود. حال از کودکتان بخواهید حدس بزند آن وسیله چیست و آن را پیدا کند. این بازی ترکیبی از تقویت تمرکز، فعالیت بدنی و حافظه است.
سخن پایانی
انجام فعالیت‌های ورزشی برای تمام افراد، تمام سنین و تمام جنسیت‌ها ضروری است. ضرورت انجام فعالیت ورزشی به گونه‌ای‌ست که هیچ تفاوتی بین یک فرد سالم و بیمار وجود ندارد و باید همه حرکات و تمریناتی را یاد بگیرند تا بتوانند بدن و عضلات خود را تقویت کنند. در این مقاله بهترین ورزش‌ها برای کودکان مبتلا به اوتیسم را معرفی کردیم. شما هم می‌توانید تجربیات خود در این زمینه را در زیر همین متن بنویسید و با ما به اشتراک بگذارید.
