این روزها کمتر کسی هست که نام مدرسه تیزهوشان را نشنیده و چیزی درباره آن نداند. اهمیت بالای محل تحصیل و کیفیت آن برای خانوادهها سبب شده تا همه دنبال بهترین، باکیفیتترین و حتی گرانترین مرکز آموزشی باشند؛ به این امید که خروجی این مدارس بهمراتب بهتر از مدارس میانرده است. در این مقاله قصد داریم درباره ویژگیها و شرایط تحصیل در مدارس تیزهوشان صحبت کنیم و به پرتکرارترین سوالات شما پیرامون این مراکز آموزشی پاسخ دهیم.
آشنایی با کلیت مدارس تیزهوشان
سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان یا به اختصار سمپاد یک هدف بزرگ دارد و آن پرورش استعداد و خلاقیت دانشآموزانی است که سطح اولیه سواد آنها بهنسبت بالاتر از دانشآموزان دیگر است. این سواد بالاتر و برگزیدهبودن دانشآموزان طی یک آزمون سراسری اثبات میشود و بعد از آن تنها دانشآموزانی مجاز به ثبت نام در مدارس تیزهوشان هستند که موفق به کسب حدنصاب قبولی در این آزمون شوند.
دبیران مدارس تیزهوشان متناسب با سطح علمی دانشآموزان نسبت به مدارس عادی انتخاب میشوند تا توانمندی لازم برای تدریس بهتر و پیشرفتهتر از سطح کتاب درسی را داشته باشند. به لطف کتابهای تکمیلی و برنامههای فوق برنامه، این بچهها شانس بیشتری برای قبولی در کنکور و دستیابی به رتبههای بالاتر دارند.
دفترچه آزمون مدارس تیزهوشان
ظرفیت مدارس تیزهوشان هر سال با توجه به عوامل مختلف تغییر میکند و در دفترچه مربوط به آزمون که توسط سایت رسمی سمپاد منتشر میشود قابل مشاهده است. این دفترچه تقریبا تمام اطلاعات لازم برای شرکت در آزمون را پوشش میدهد و تمام پرسشهای دانشآموزان پیرامون فرصت ثبتنام، زمان دریافت کارت ورود به جلسه، شرایط شرکت در آزمون، ضریب سوالات و … را پاسخ میدهد.
شرایط ورود به مدرسه تیزهوشان
مدارس تیزهوشان امکانات عالی آموزشی خود را در اختیار دانشآموزانی قرار میدهند که در آزمون سراسری تیزهوشان در دو مقطع ششم (متوسطه اول) و نهم (متوسطه دوم) موفق به کسب حدنصاب نمره شود. داشتن تابعیت ایرانی، انتخاب مدرسه در حوزه محل سکونت و پرداخت ۵۰ درصد شهریه مدارس تیزهوشان محل سکونت (که درصورت قبولی به مدرسه پرداخت میشود) از دیگر شرایط ورود به این مدارس است.
- برای دوره اول متوسطه دانشآموز باید در حال تحصیل در پایه ششم بوده و در سال پنجم نمرات عالی کسب کرده باشد.
- برای دوره دوم متوسطه دانش آموز باید در حال تحصیل در سال نهم بوده و معدل سال هشتم او ۱۹ یا بالای ۱۹ باشد.
- دانشآموزانی که دوره اول متوسطه را در مدرسه تیزهوشان گذراندهاند، برای ورود به مقطع بعدی و ثبتنام در مدرسه تیزهوشان کافی است معدل تحصیلی دورههای هفتم و هشتم او بالای ۱۷ باشد تا بدون آزمون سال دهم را در این مدارس آغاز کند.
ویژگیهای مدارس تیزهوشان
از ویژگیهای بارز مدارس تیزهوشان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساعت درسی در این مدارس تفاوتی با مدارس دیگر ندارد و طبق توصیه سازمان آموزش و پرورش کشور معادل ۳۰ ساعت در هفته است.
- وجود کتابهای تکمیلی در کنار کتابهای درسی اصلی به پرورش هرچه بهتر استعداد دانشآموزان کمک میکند. این کتابها در زمینههای مختلف ریاضیات، علوم، ادبیات و … در اختیار دانشآموزان قرار میگیرند.
- جهت برآورد میزان پیشرفت تحصیلی و استعدادسنجی دانشآموزان، در طول سال انواع آزمونهای مختلف از دانشآموزان گرفته میشود که بیشتر آنها بهصورت متمرکز و سراسری هستند.
- علاوه بر دانشآموزان، کادر اداری و آموزشی این مدارس نیز از فیلتر سفتوسختی عبور میکنند تا سطح سواد آنها کاملا متناسب با پایه موردنظر باشد.
- این مدارس بودجه خود را از طریق شهریه دانشآموزان تامین میکنند و بهلحاظ مالی خودکفا محسوب میشوند.
مزایای درس خواندن در مدرسه تیزهوشان
کتابهای مکمل به درک بهتر کمک میکنند
وجود کتابهای تکمیلی و مباحث پیشرفتهای که در آنها معرفی میشود، کمک میکند دانشآموزان نسبت به محتوای درسی کتابهای عادی تسلط کامل پیدا کنند. البته همین مزیت یک عیب بزرگ دارد و آن هزینه تهیه کتابهای تکمیلی است که پرداخت آن برای برخی از خانوادهها دشوار است!
کلاسهای خاصی برای دانشآموزان برگزار میشود
در مدارس عادی خبری از برگزاری کلاسها در محیط طبیعت یا برگزاری کلاسهای ستارهشناسی و سنگشناسی در دوران مدرسه نیست! در حالی که مدارس تیزهوشان برای بالا بردن قدرت یادگیری و درک دانشآموزان، هر از گاهی این کلاسها را در برنامه آموزشی میگنجانند. به همین دلیل انگیزه این دانشآموزان معمولا برای درس خواندن بیشتر است.
دانش آموزان و والدین از مشاوره تحصیلی برخوردارند
هم والدین و هم دانشآموزان میتوانند برای حل مسائل درسی، عاطفی، هیجانی که در دوران نوجوانی و بلوغ سر باز میکنند، به مرکز مشاوره این مدارس مراجعه کنند. این یعنی وضعیت ذهنی، تحصیلی، عاطفی و اجتماعی آنها کاملا تحت نظارت است.
معایب درس خواندن در مدرسه تیزهوشان
تحصیل در این مدارس حس تکبر ایجاد میکند
درس خواندن در مدرسهای که فقط دانشآموزان خیلی درسخوان امکان تحصیل در آن را دارند، ناخودآگاه غرور برخی از فرزندان را تحریک میکند و متکبر میشوند! طوری که بر رفتار آنها با سایر بچههای همسنوسال یا اعضای خانواده تاثیر میگذارد.
سختگیری این مدارس بیشتر است!
متاسفانه سطح علمی این مدارس دانشآموز را مجاب به مطالعه سختتر میکند و این برای بسیاری از نوجوانان چالشانگیز است. تا جایی که منجر به ناامیدی آنها از ادامه تحصیل در مدرسه و تمایل به شرکت در کلاسهای درس مدارس عادی میشود.
ساعت تدریس معمولا زیاد است!
با وجود اینکه ساعت درسی توصیهشده این مدارس تفاوتی با مدارس معمولی ندارد، شرکت در تمام کلاسهای درس اصلی و فوقبرنامه وقت زیادی از دانشآموزان میبرد. آنها باید مدتزمان طولانیتری در مدرسه بمانند و در پایههای بالاتر شرکت در کلاسهایی مثل موسیقی، ورزش، هنر و … را کنار بگذارند.
برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد معایب مدارس تیزهوشان مقاله: «معایب تحصیل در مدارس تیزهوشان» از مجله فیلیمومدرسه را مطالعه نمایید.
ثبت نام در مدارس تیزهوشان و مدارک لازم
ثبت نام در مدرسه تیزهوشان اینترنتی است. دانشآموزان با مراجعه به سایت اصلی سمپاد به نشانی azmoon.medu.ir، تکمیل فرم ثبتنام، آپلود مدارک موردنیاز و پرداخت هزینه آزمون، مراحل ثبت نام را پشت سر میگذارند. مرحله بعدی بعد از اعلام نتایج آزمون است که باید با در دست داشتن مدارک تحصیلی به مدرسه موردنظر مراجعه کرده و اقدام به تکمیل ثبت نام خود نمایید. به خاطر بسپارید ثبت نام باید در بازه زمانی مشخص و بلافاصله بعد از قبولی در آزمون اینترنتی باشد.
شهریه مدارس تیزهوشان
طبق قوانین اعلامشده شهریه مدارس تیزهوشان معادل نصف شهریه مدارس غیرانتفاعی در همان منطقه است. حداکثر این مبلغ در سال جاری برای دوره متوسطه اول معادل ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و برای دوره متوسطه دوم معادل ۵ میلیون تومان است که ممکن است به دلایل مختلف، اعم از برگزاری کلاسهای المپیاد یا ویژه برنامههای مرتبط با کنکور بیشتر شود. خبر خوب اینکه معمولا این مدارس تسهیلات ویژه در قالب چک یا اقساط برای پرداخت شهریه در نظر میگیرند که بهصورت ماهانه و تا پایان دوره تحصیلی قابل پرداخت است.
تفاوت مدارس تیزهوشان با مدارس نمونه دولتی و غیرانتفاعی
با مطالعه این مقاله احتمالا بخش زیادی از تفاوتهای تیزهوشان با مدارس عادی را درک کردهاید. اما سوال مهمتری که ذهن برخی از والدین را درگیر کرده، تفاوت میان این مدارس و مدارس نمونه دولتی و غیرانتفاعی است. در واقع میتوان گفت مدارس تیزهوشان، نمونه دولتی و غیرانتفاعی فرق چندانی در زمینه محتوای آموزشی ندارند؛ با اینحال شیوههای آموزشی، تدریس، برنامه آموزشی و حجم تکالیف درسی آنها متفاوت است.
محتوای درسی مدارس نمونه دولتی تقریبا همسطح مدارس تیزهوشان بوده و این مدارس زیر نظر آموزش و پرورش کشور فعالیت میکنند. برای ورود به این مدارس هم نیاز به قبولی در آزمون اولیه است؛ یعنی همه دانشآموزان امکان تحصیل در این مدرسه را ندارند! در حالی که همه میتوانند در مدارس غیرانتفاعی ثبت نام کنند و صرفا با پرداخت شهریه بیشتر از امکانات بالاتر برخوردار شوند. بزرگترین تفاوت تیزهوشان و غیرانتفاعی در این است که مدارس تیزهوشان با آزمون اولیه از استعداد و توانمندی دانشآموز برای حجم تکالیف بیشتر و دشوارتر اطمینان حاصل میکنند. اما در مدارس غیرانتفاعی که آزمونی وجود ندارد، گاهی اوقات حجم زیاد درسها موجب دلسردی و دلزدگی دانشآموزانی میشود که آمادگی و استعداد لازم برای «بیشتر خواندن» را ندارند.
حرف آخر
در این مقاله تلاش کردیم هر انچه که باید درباره مدارس تیزهوشان بدانیم را بیان کرده و شما اولیای عزیز و دانشآموزان را به زبان ساده با شرایط تحصیل در این مدارس آشنا کنیم. بزرگترین ایرادی که به مدارس تیزهوشان وارد است مربوط به سختگیری این مدارس و احتمال دلسردی دانشآموز از درس و مدرسه است. اما برای دانشآموزانی که روحیه، علاقه و توانایی ذهنی شرکت در این مدارس را دارند، تحصیل در این مدارس میتواند سکوی پرتابی بهسمت دانشگاههای خوب و آینده بهتر و موفقتر باشد.
شما چقدر به تحصیل فرزندتان در مدارس تیزهوشان اهمیت میدهید؟ چه نظری درباره این مدارس دارید؟ مشتاق شنیدن نظراتتان هستیم.