ریاضی از دروس مهمی است که همواره بر اهمیت مطالعه و تقویت پایه‌های آن تأکید شده است. اما با این وجود، کمتر کسی نحوه مطالعه صحیح آن را به ما آموخته است. مطالعه ریاضی به روش اصولی علاوه بر صرفه جویی در زمان می‌تواند به موفقیت بیشتر در امتحانات و لذت بردن از این درس به راستی شیرین منجر شود. در مطلب امروز قصد داریم روش مطالعه ریاضی را به شما بیاموزیم. اما قبل از آنکه به ارائه نکاتی در مورد نحوه مطالعه ریاضی بپردازیم، لازم است بگوییم که هر دانش‌آموزی، روش مطالعه متفاوتی دارد و هیچ راه ثابتی برای مطالعه ریاضی وجود ندارد. در ادامه نکات زیادی ارائه می‌دهیم که ممکن است با بعضی از آن‌ها موافق نباشید یا متوجه شوید که به دلیل محدودیت زمانی نمی‌توانید همه آن‌ها را انجام دهید. هیچ ایرادی ندارد. آن‌ها را بررسی کنید تا ببینید کدام‌ها برای شما قابل اجرا هستند. حتی به کار بستن چند مورد از آن‌ها می‌تواند روش مطالعه ریاضی شما را متحول کند. برای آشنایی با بهترین روش مطالعه درس ریاضی با ما همراه باشید.
روش مطالعه ریاضی چگونه است؟
ریاضی با سایر مباحث تحصیلی شما متفاوت است و می‌تواند پیچیده‌تر و دشوارتر از سایر دروس باشد؛ به هیچ وجه نمی‌خواهیم این را انکار کنیم. به همین دلیل روش مطالعه ریاضی نباید همانند سایر درس‌های شما باشد زیرا در اینصورت حتی اگر وقت زیادی برای آن بگذارید، نمی‌توانید به نتایج مطلوبی دست پیدا کنید. خوشبختانه شما با رعایت یکسری نکات و اصول اولیه می‌توانید بهترین روش مطالعه ریاضی را در پیش بگیرید. به خاطر داشته باشید که مطالعه ریاضی به شیوه صحیح به درک عمیق‌تر آن و در نتیجه ایجاد پایه ریاضی قوی‌تر منجر می‌شود که می‌تواند در سال‌های تحصیلی بعد و در آزمون کنکور به کارتان بیاید.
بهترین روش مطالعه درس ریاضی
با توجه به اهمیت درس ریاضی و ضریب بالایی که در کنکور اکثر رشته‌ها دارد، مطالعه ریاضی باید با روشی مختص همین درس انجام شود. برای مطالعه ریاضی به بهترین و موثرترین روش ممکن، راه‌کارهای زیر را دنبال کنید.
استفاده از منابع آموزشی متنوع
تا چند سال قبل تنها منبع موجود برای مطالعه ریاضی، کتاب درسی شما بود. اما خوشبختانه در حال حاضر می‌توانید از منابع آموزشی متنوعی برای مطالعه ریاضی کمک بگیرید. شما علاوه بر کتاب‌های درسی می‌توانید از فیلم‌های آموزشی فیلیمومدرسه، کلاس‌های آنلاین، کتب تشریحی ریاضی و نمونه سوالات ریاضی استفاده کنید. ببینید با کدام منابع ریاضی راحت‌تر هستید و محتوای ارائه شده آن را بهتر و راحت‌تر درک می‌کنید.
تمرین منظم
شاید برایتان پیش آمده باشد که درس ریاضی را در سر کلاس کاملا متوجه شده باشید اما چند روز و یا چند هفته بعد در هنگام مرور آن چیزی یادتان نیامده باشد! نگران نباشید. مشکل به حافظه شما مربوط نمی‌شود اما برای آنکه یک مبحث نسبتا پیچیده نظیر انتگرال در ذهن‌تان حک شود، لازم است آن را چندین بار و به طور منظم تمرین کنید. سعی کنید به فاصله کمی از تدریس ریاضی، مبحث تدریس شده را چند بار تمرین کنید. اگر هفته‌ای یک بار کلاس ریاضی دارید، هرگز مطالعه ریاضی را به شب قبل از کلاس موکول نکنید زیرا به احتمال زیاد تا آن زمان چیزی به یادتان نخواهد ماند. شما باید چند ساعت تا حداکثر یک روز پس از تدریس یک مبحث ریاضی، تمرین کردن آن را آغاز کنید و سپس با فواصل زمانی مشخص (مثلا ۲ یا ۳ بار در هفته) آن را مرور نمایید.
به جای حفظ کردن، یاد بگیرید
برای مطالعه ریاضی به حفظ کردن فرمول‌ها بسنده نکنید و آن را به صورت مفهومی بخوانید. در هنگام حل هر مسأله ریاضی، آن را برای خودتان تشریح کنید و دلیل استفاده از یک راه‌حل یا فرمول خاص را بفهمید. درست است که شما باید فرمول‌های ریاضی را کاملا حفظ باشید تا بتوانید در جای مناسب به طور صحیح به کار ببرید اما مهم است که کاربرد درست آن‌ها را نیز درک کنید. اگر روش حل یک مسأله را حفظ کنید، در صورت تغییر صورت مسأله قادر نخواهید بود راه‌حل مناسب را پیدا کنید. بعضی مسائل ریاضی در نگاه اول مشابه هم هستند اما راه حل‌های کاملا متفاوتی دارند. درک مفهوم اصلی یک مسأله بدون حفظ کردن راه حل، بهترین روش مطالعه درس ریاضی می‌باشد.
تمرین کنید
تمرین کردن در درس ریاضی آنقدر اهمیت دارد که با ممارست در انجام آن، نصف راه مطالعه ریاضی را رفته‌اید! برای تمرین کردن ریاضی، به سوالات و مسائل ارائه شده توسط آموزگارتان بسنده نکنید. می‌توانید از نمونه سوالات سایر کلاس‌های ریاضی مدرسه و یا دوستان‌تان در سایر مدارس استفاده کنید. با یک سرچ ساده در اینترنت نیز سوالات متنوعی از مبحث ریاضی مورد نظرتان را مشاهده خواهید کرد. آن‌ها را ارزیابی کنید، تفاوت‌هایشان را درک کنید و آنقدر تمرین کنید تا در مفاهیم مورد نظر کاملا استاد شوید.
تدریس به دیگران
توضیح دادن یک مسأله یا مفهوم خاص برای دیگران و تکرار آن به دفعات لازم برای اطمینان از درک کامل مبحث مورد نظر توسط آن‌ها یکی از راه‌های ساده و در عین حال بسیار موثر برای مطالعه ریاضی است. شاید این کار در ابتدا شبیه یک روش مطالعه ریاضی به نظر نرسد اما توجه داشته باشید که شما با درس دادن ریاضی به دیگران در واقع در حال تمرین و تکرار یک مبحث ریاضی هستید و این یعنی مطالعه ریاضی؛ البته به یک روش غیر مستقیم! شما می‌توانید مسائل ریاضی را برای همکلاسی‌هایتان توضیح دهید و یا از پدر و مادرتان بخواهید که نقش شاگرد شما را ایفا کنند و ببینند آیا توضیحات و مثال‌های شما برای آن‌ها ملموس و قابل درک است یا نه.
در کلاس مشارکت داشته باشید
مشارکت در کلاس درس باعث می‌شود کلاسی پویا و سرزنده داشته باشید که علاوه بر شاگردان کلاس، معلم را نیز به وجد خواهد آورد. یک کلاس ریاضی کسالت بار و کاملا ساکت آنقدرها پربار نخواهد بود. برای مشارکت فعال در کلاس ریاضی در بحث‌ها شرکت کنید، اگر در حین تدریس سوالی برایتان پیش آمد حتما بپرسید، برای رفتن پای تخته و حل مسأله داوطلب شوید، اشکالات دوستان‌تان را برطرف نمایید، گروه‌های مطالعه ریاضی تشکیل دهید و ریاضی را با همکلاسی‌هایتان بخوانید و غیره.
در طول ترم، درس ریاضی را مطالعه کنید
شاید در برخی موارد بتوانید دروس حفظ کردنی و غیر مفهومی را در شب امتحان بخوانید و در امتحان آن قبول شوید (البته نه با یک نمره عالی) اما لطفا این شیوه را در مورد درس ریاضی به کار نبرید زیرا نتیجه خوبی به دنبال نخواهد داشت! ریاضی از آن درس‌هایی نیست که بتوانید با یک شب خواندن بر مباحث آن مسلط شوید. این روش مطالعه ریاضی علاوه بر افزایش سطح استرس و اضطراب شما و کسب نمره پایین و غیر قابل قبول باعث زده شدن شما از این درس نیز خواهد شد. مباحث ریاضی به هم وابسته هستند؛ این بدان معناست که اگر یک موضوع را به طور کامل درک نکنید و بر آن مسلط نشوید، در حل مسائل دیگری که به ظاهر کاملا متفاوت بوده اما در واقع با آن موضوع مرتبط هستند، به مشکل دچار خواهید شد. برای بدست آوردن تسلط کافی بر ریاضی لازم است آن را در طول ترم و به تدریج مطالعه کنید.
در کلاس ریاضی، جزوه بنویسید
جزوه نویسی در فرایند یادگیری همه دروس موثر است؛ حتی ریاضی که یک درس مفهومی می‌باشد. شما برای نوشتن جزوه در کلاس ریاضی مجبور خواهید بود روی حرف‌های مدرس بیشتر و عمیق‌تر تمرکز کنید. همچنین با نوشتن جزوه به زبان خودتان، گفته‌های مدرس را ساده سازی کرده و بهتر درک خواهید کرد. علاوه بر این در اغلب موارد آموزگار در حین تدریس به نکات و مواردی اشاره می‌کند که معمولا در ذهن شما باقی نمی‌ماند. جزوه نویسی باعث می‌شود در هنگام مرور جزوه، همه آن نکات و تذکرات برای شما تداعی شود و یادگیری عمیق‌تری داشته باشید. جزوه نویسی با دست به بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه تصویری شما نیز کمک می‌کند به طوریکه می‌توانید برای به خاطر آوردن یک فرمول یا مبحث خاص به تصویر صفحه جزوات در مغزتان رجوع کنید؛ گویی که انگار مغزتان از صفحات جزوه شما عکسبرداری کرده است و هر بار یکی از عکس‌ها را به شما نشان می‌دهد. استفاده از خودکارهای رنگی برای نوشتن بخش‌های مختلف جزوه نیز راه‌کار دیگری برای جذاب‌تر کردن جزوه، تقویت هوش تصویری شما و تمرکز بهتر روی بخش‌های خاصی از جزوه در هنگام مرور مطلب خواهد شد.
حرف آخر
شما به عنوان کسی که این مطلب را تا پایان دنبال کرده است، ممکن است از نمره ریاضی فعلی خود راضی یا ناراضی باشید. اگر در حال حاضر یک پایه قوی در درس ریاضی دارید و از نمره خود راضی هستید، به احتمال زیاد خودتان از بیشتر نکات فوق استفاده می‌کنید. اما اگر از وضعیت درس ریاضی خود رضایت ندارید، لازم است با جدیت بیشتری به نکات ارائه شده در بالا عمل نمایید. با اینحال توجه داشته باشید که بهترین روش مطالعه درس ریاضی برای هر کس می‌تواند تا حدودی با دیگران متفاوت باشد و شما برای پیدا کردن روش مطالعه ریاضی مناسب خودتان باید راه‌کارهای مختلف را امتحان کنید تا ببینید کدام یک برای شما موثر خواهند بود. امیدواریم با مطالعه ریاضی به روش اصولی بتوانید علاوه بر بهبود یادگیری، از آن لذت نیز ببرید.
