مگان شیلر، معلم هنر و بنیان‌گذار آرت پنتری، ۵ نکته در مورد چگونگی ساخت فضای هنری برای کودکان با خوانندگان به اشتراک می‌گذارد. آرت پنتری موسسه‌ای هنری است که در طراحی و ساخت فضاهای هنری خانگی مخصوص کودکان، تخصص دارد.
همه کودکان خلاق هستند. اما بسیاری از آنها در دوره‌ای از کودکی خود، توانایی‌های خلاقانه طبیعی خود را باور ندارند. من به عنوان یک مادر، یک معلم سابق کودکستان و یک معلم هنر، معتقدم همه کودکان این پتانسیل را دارند که به خلاقیتشان باور داشته باشند.
اگر کودکان خردسال با نظارت ما، به چیزهایی که خلاقیت آنها را تحریک می‌کند، دسترسی داشته باشند، می‌توانند یاد بگیرند که از این ابزارهای هنری به روشی منحصر به فرد و بر اساس اشتیاق و علایق خود استفاده کنند. آنها می‌توانند یاد بگیرند که بدون کمک دیگران با این وسایل سر و کله زده و به سازندگانی خودکفا و متفکرانی نوآور تبدیل شوند.
تخصص موسساتی همچون ما این است که به والدین و معلمان کمک کنیم تا فضاهای هنری برای کودکان بسازند. فضایی که در آنجا بچه‌ها آزاد هستند از وسایل موجود هر طور که به ذهنشان می رسد، استفاده کنند. ممکن است کودکی نیاز داشته باشد که از فشار کلاس دور باشد یا به طور ناگهانی تصمیم بگیرد که در حین بازی با دوستان خود، برای عروسکش یک تخت بسازد. نیاز کودکان هرچه باشد، نکته مهم این است که کودک بتواند علاوه بر بازی، از وسایل هنری‌اش نیز هر طور که می‌خواهد استفاده کند.
مطالب مرتبط: آموزش مفهوم پول به کودکان و چرایی اهمیت آن
در اینجا ۵ نکته مهم در مورد چگونگی ساخت فضای هنری برای کودکان که به آنها در استقلال و باور به خلاقیت کمک می‌کند را با شما به اشتراک می‌گذارم:
چگونه یک فضای هنری برای کودکان بسازیم؟
۱- به راحتی در دسترس کودک باشد
با در دسترس قرار دادن وسایل آشنا برای کودک، به او در استقلال خلاقانه کمک کنید. بچه‌ها معمولا چیزهایی که نمی‌بینند را فراموش می‌کنند. اگر این لوازم را خارج از بسته بندی و در دسترس آسان کودک قرار دهید، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند و امکان ساختن آثار هنری به صورت خودجوش را فراهم می‌کند.
اگر بنا باشد فرزندتان برای هر بار استفاده از این لوازم از شما اجازه بگیرد، جوشش خلاقیت در او از بین می‌رود. مطمئن شوید که قوانین را یک بار با فرزندتان مرور کرده‌اید. به کودکتان بگویید به او اعتماد دارید (حتی اگر مطمئن نیستید!) شاید او با به دست آوردن احساس خودمختاری و مسئولیت شما را غافلگیر کند.
۲- وسایل را با هم ترکیب کنید
ممکن است عجیب به نظر برسد، اما فضای هنری کودکان فقط برای هنر نیست. به آن بیشتر به عنوان یک کارگاه نگاه کنید، جایی که فرزندانتان می‌توانند از وسایل هنری خود برای خلق انواع دیگر بازی‌ها کمک بگیرند. از ترکیب کردن اسباب‌بازی‌ها و وسایل هنری با هم نترسید. اگر اسباب‌بازی‌های پلاستیکی رنگی یا چسبی شوند، به راحتی می‌توانید آنها را تمیز کنید.
گاهی اوقات من بلوک‌های چوبی یا وسایل آشپزخانه را هم وارد بازی می‌کنم تا در کنار خمیربازی استفاده شوند. در خانه ما معمولا عروسک‌ها در کارگاه نگهداری می‌شوند و دختران من با استفاده از لوازم هنری برای آنها دستبند و گوشواره می‌سازند. ساختن این آثار هنری در بازی‌های تخیلی آنها دخیل شده است به طوری که می‌تواند آنها را برای مدت طولانی سرگرم نگاه دارد.
۳- ظرف‌های نگهدارنده مهم‌ترین رکن این فضا است
برای پیدا کردن ظروف نگه دارنده‌ی متناسب با فضا و مرتب نگاه داشتن وسایل حسابی زمان بگذارید! برای پیدا کردن لوازمی که مطابق با نیازهای شما باشند، کمی تلاش لازم است، اما ارزشش را دارد! با برپایی این نظم و ترتیب، فرزندان شما به راحتی می‌توانند وسایل مورد نیاز خود را پیدا کرده و بعد از اتمام کار، آنها را سر جایشان بگذارند(البته همیشه کمی تشویق نیاز است).
نظم‌دهنده قفسه‌ها، سطل‌ها و جعبه‌های هنری می‌توانند خیلی گران باشند. اگر بودجه کمی دارید می‌توانید ظروف بسیار خوبی را در مغازه‌های دست‌دوم فروشی یا پلاستیک‌فروشی‌ها پیدا کنید.
جالب ترین ها: همه‌ی آنچه باید درباره دست خط کودک خود بدانید
۴- امکان نمایش آثار کودکتان را فراهم کنید
زمان ساخت فضای هنری، فراموش نکنید جایی را برای خشک کردن، جمع کردن و نمایش آثار هنری در نظر بگیرید که به سادگی هم در دسترس کودکتان باشد.
ما از یک جاکفشی کوچک در یکی از قفسه پایین برای خشک کردن آثار هنری و از یک سینی بزرگ برای نگهداری اثر بعد از خشک شدن استفاده می‌کنیم. وقتی سینی پر شد، با هم سراغ نمایش آنها می‌رویم. یکی از راه‌های مورد علاقه من برای نمایش آثار هنری، آویزان کردن آنها از یک نخ روی دیوار به وسیله گیره‌های لباس است.
نمایش کاردستی‌ها و آثار هنری کودکان، به آنها نشان می‌دهد که کارشان ارزشمند است و اعتماد به نفسشان را بالا می‌برد. همچنین به آنها یادآوری می‌کند که چطور مهارت‌ها و توانایی‌های جدیدی را یاد گرفته‌اند. سعی کنید این محل نمایش در سطح چشم خود کودک باشد تا او بتواند به تنهایی کارهایش را به نمایش بگذارد.
۵- کودکان خود را به خلق کردن تشویق کنید
حتی زمانی که بچه‌ها به طور مستقل به یک فضای هنری مجهز دسترسی دارند، گاهی ممکن است درمورد اینکه چه کاری انجام دهند، دچار مشکل شوند.
اگر متوجه شدید فرزندتان دیگر علاقه‌ای به لوازم هنری‌اش ندارد یا فقط از وسایل محدود مورد علاقه‌اش استفاده می‌کند، سعی کنید او را به خلق کردن تشویق کنید. وقتی کودکتان حضور ندارد، چند وسیله‌ی کنار گذاشته شده را انتخاب کرده و به روشی ساده و جذاب روی میز به نمایش بگذارید. سپس ببینید وقتی با این پیام جذاب روبه‌رو می‌شوند، چه اتفاقی می‌افتد.
من دوست دارم شب‌ها، وقتی فرزندانم خواب هستند چیزی را درست کنم تا بچه‌ها صبح آن را کشف کنند. آنها از این که من وقت گذاشته‌ام و این لوازم را برایشان با نظم و ترتیب چیده‌ام کنجکاو و هیجان‌زده می‌شوند. آنها بلافاصله می‌نشینند و شروع به کشف و بررسی وسایل می‌کنند. این کار تقریبا همیشه آنها را به جمع‌آوری وسایل بیشتری از قفسه سوق می‌دهد و یک شیوه ساده برای شروع یک کار خلاقانه با چشم‌اندازی تازه است.
کودکان خلاق چه ویژگی‌هایی دارند؟
خلاقیت یک هدیه است. خلاقیت در کودکان می‌تواند استعدادی باشد که فرزند شما با آن به دنیا می‌آید و
یا به مرور زمان و از طریق تمرین آن را پرورش می‌دهد. در ادامه ده ویژگی کودکان خلاق را به شما معرفی می‌کنیم:
قدرت تخیل
تخیل نقش بسیار مهمی در رشد خلاقیت کودکان دارد. فانتزی‌ها و دنیاهای خیالی اولین نشانه از خلاقیت کودک شما است.
انضباط
کودکان اغلب از کنترل خارج می‌شوند. آنها نیاز به نظم و انضباط و گاهی کنترل دارند، برخلاف کودکان خلاق که به دلیل خود انضباطی، به کنترل بیرونی کمتری نیاز دارند. به علاوه برخلاف نظر اشتباه اکثریت جامعه،اغلب دیده می‌شود که آنها به نظم و ثبات علاقه دارند.
حافظه قوی
کودکان خلاق به دلیل مهارت‌های یادگیری سریع، حافظه خوبی دارند. آنها تمرکز بیشتری نسبت به سایر کودکان داشته و می‌توانند به خوبی روی حافظه خود کنترل داشته باشند.
علاقه به هنر و نقاشی
اگر فرزند شما به حوزه‌های مختلفی که لزوما به تحصیلات مرتبط نیستند، مانند هنر، نقاشی و موسیقی علاقه نشان می‌دهد، بدانید که او فردی خلاق است! بنابراین اگر به علوم و ریاضیات توجهی نشان نمی‌دهد از او خرده نگیرید، استعداد او در زمینه‌های دیگری است.
کنجکاوی برای یادگیری بیشتر
شاید متوجه شده باشید که کودکتان به محیط اطرافش توجه ویژه‌ای دارد و در مورد موضوعاتی مثل اخبار تلویزیون، محیط زیست، مدرسه، مردم، خانواده و … کنجکاوی می‌کند. تمام این نشانه‌ها حاکی از آن است که فرزند شما خلاقیت بالایی دارد.
توانایی استدلال بالا
اگر کودک شما خلاق باشد، متوجه خواهید شد که به دلیل قدرت استدلال فوق العاده‌اش، قادر به حل مشکلات مختلف و یافتن راه حل‌های منحصر به فرد خواهد بود.
توانایی یادگیری سریع
اغلب کودکان سریع یاد می‌گیرند. اما با این وجود، اگر توانایی‌های یادگیری کودک شما فوق‌العاده خوب است، می‌تواند یکی از اولین نشانه‌های خلاق بودن باشد. یک کودک خلاق به طور معمول می‌تواند به سرعت چیزها را درک کند و معمولا از هوش بالاتر از حد متوسط برخوردار است.
از نظر عاطفی ایمن و پایدار
یکی از رایج‌ترین نشانه‌های خلاقیت در کودکان، ثبات ذهنی آن‌هاست. کودکان خلاق به دلیل عمق تمرکز و نظم و انضباط خود، تمایل دارند که از نظر عاطفی قوی‌تر و پایدارتر باشند.
نقش خلاقیت در کودکان
خلاقیت بر بسیاری از جنبه‌های رشد کودک تأثیر می‌گذارد، از توسعه مهارت‌های حل مسئله و حرکتی گرفته تا تشویق کنجکاوی و تخیل. به معنای دیگر خلاقیت یک عنصر کلیدی در رشد کودک است.
خلاقیت در کودکان به طرق مختلف، سوددهی دارد. برای مثال رشد ذهنی را از طریق آموزش مفاهیمی مانند برابری، تعادل، روابط فضایی و حل مسئله تقویت می‌کند. همچنین از توسعه مهارت‌های کلیدی مانند ادراک حسی، مهارت‌های کلامی و هماهنگی دست و چشم پشتیبانی کرده و از طریق فعالیت‌هایی که شامل تأمل و کنجکاوی است، تفکر واگرا در کودک را پرورش می‌دهد. خلاقیت همچنین فرصت‌هایی برای آزمایش، تخیل و آزادی بیان برای کودکان فراهم کرده و به آنها یاد می‌دهد با احترام به این اصول اجتماعی رشد پیدا کنند. در نهایت، خلاقیت، مهارت‌های اجتماعی را از طریق فعالیت‌هایی که شامل دیدگاه‌ها و ارزش‌های مختلف و درک نیازهای دیگران است، شکل داده و اعتماد به نفس آنها را افزایش می‌دهد.
راه های افزایش خلاقیت در کودکان
اگر پدر و مادر هستید، طبیعی است که نگران پشتکار فرزندتان در زمینه تحصیلی باشید. اما اگر متوجه علائم یا نشانه‌هایی از خلاقیت در فرزندتان شدید، با فشار آوردن به او برای تمرکز بر درس‌هایش آن را خنثی نکنید. در عوض او را تشویق کنید و به او ایمان داشته باشید. باور داشته باشید که فرزندتان با این ویژگی می‌تواند کارهای بزرگی انجام دهد. اما پرورش خلاقیت در کودکان از چه راه‌هایی ممکن است؟ با ما همراه باشید تا راه‌های افزایش خلاقیت در کودکان را بررسی کنیم:
برنامه‌های کمتر، زمان بیشتر
زمان برنامه ریزی نشده می‌تواند کاتالیزوری برای پرورش خلاقیت در کودکان بیشتر باشد. بنابراین داشتن برنامه‌های کمتر، زمان آزاد بیشتری را برای فعالیت‌های برنامه ریزی نشده کودک باقی می‌گذارد. کاهش سرعت زندگی، در آغوش گرفتن لحظات تنهایی و خارج شدن از برنامه‌های روتین و روزمره به کودکان اجازه می‌دهد تا بجوشند و شکوفا شوند.
بازی در فضای باز
طبیعت می‌تواند الهام بی‌نظیری برای اکتشافات خلاقانه کودکان باشد. طبیعت به خودی خود یک منظره در حال تغییر است که چیزهای زیادی برای کاوش ارائه می‌دهد، از بازی با سایه‌ها گرفته تا کاوش و آزمایش درختان، آب و گل‌ها. این یک راه عالی برای استراحت و توجه و ارتباط با طبیعت، ابرها، پرندگان، حشرات، شاخه و برگ‌ها است. از سوی دیگر بازیهایی برای افزایش خلاقیت در کودکان وجود دارد که می‌توان آنها را در طبیعت بازی کرد و به قول معروف با یک تیر دو نشان زد!
جستجو و جمع آوری
اشیاء و وسایلی که می‌توان آنها را جابجا و ترکیب کرد، می‌توانند در حکم ابزارهایی برای پرورش خلاقیت در کودکان باشند. هیچ روش از پیش تعیین شده‌ای برای بازی با آنها وجود ندارد و توسط خود کودک و براساس خلاقیت او تعیین می‌شود. فرزندتان را تشویق کنید که برای جستجو و جمع آوری به طبیعت یا محیط‌های مختلف برود، چیزهایی را انتخاب کند که برای او جذاب باشد و با آنها کاردستی درست کند. برای مثال، سنگریزه‌ها، چوب‌ها، دکمه‌ها، بلوک‌های چوبی، پارچه‌ها، درب‌ها، ظروف و غیره، همگی نمونه‌های خوبی از وسایلی هستند که می‌توانند خلاقیت خروشان فرزندتان را بروز دهند.
نقاشی
کودکان اغلب از جنبه‌های حسی و فیزیکی نشانه‌گذاری لذت می‌برند و نشانه‌گذاری یکی از ویژگی‌های نقاشی کردن است. نقاشی فرصتی برای کودکان است تا افکار و ایده‌های خود را به نمایش گذاشته و آنها را روی کاغذ بیاورند. به این ترتیب، کودکان می‌توانند افکار و ایده‌های خود را برای شما به نمایش بگذارند تا تفکر آنها را درک کنید.
بازی با مواد چکش خوار
بازی با مواد چکش خوار نمونه خوبی از بازیهایی برای افزایش خلاقیت در کودکان است. منظور از مواد چکش خوار موادی هستند که کودکان می‌توانند با کشیدن، هل دادن، غلتاندن یا فشار دادن به آنها شکل دهند. خمیر بازی یا خاک رس برای این کار عالی است. یک تکه خمیر بازی یا سفال به کودکتان بدهید و ببینید جادوی خلاقیت او چه کار می‌کند!
بازی تخیلی
بازی‌های تخیلی و وانمودی کودکان را به طور خلاقانه‌ای درگیر می‌کند. در این بازی قرار است کودک شما در نقش یک شخصیت شاید فیلم یا انیمیشن یا کتاب و یا موجودات اطرافش ظاهر شود. به عنوان مثال، اگر کودکتان به حیوانات علاقه دارد، تمام حیوانات اسباب بازی او را جمع کنید و بگذارید فرزندتان در نقش دامپزشک ایفای نقش کند!
