- رفتار پرخاشگرانه نسبت به خود یا دیگران، در کودکان اوتیستیک امری شایع است.
- اولین قدم در مدیریت و تغییر رفتار پرخاشگرانه یا خودآزار درک علت وقوع آن است.
- اگر کودک شما در معرض خطر فوری یا تهدید‌کننده جانی قرار دارد، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
رفتار پرخاشگرانه و خودآزاری در کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتیسم
کودکان اوتیستیک گاهی اوقات احساسات خود را از طریق رفتار پرخاشگرانه نسبت به دیگران ابراز می‌کنند. گاهی اوقات رفتار پرخاشگرانه‌ی آنها می‌تواند متوجه خودشان باشد. به این رفتار خودآزاری می‌گویند. آنها ممکن است کتک بزنند، لگد پرت کرده، اشیا را پرتاب کنند یا مثلا با ضربه به سر به خود آسیب بزنند.
مطالب مرتبط: اوتیسم چیست
کودکان اوتیستیک ممکن است رفتار پرخاشگرانه داشته باشند یا به خود آسیب برسانند، زیرا:
- در درک آنچه در اطرافشان اتفاق می‌افتد، مشکل دارند. مثلا فهمیدن صحبت‌های دیگران یا ارتباطات غیرکلامی.
- در برقراری ارتباط و ابراز خواسته‌ها و نیازهای خود مشکل دارند.
- بسیار مضطرب و نگران هستند.
- حساسیت‌های حسی دارند، مثلا به سر و صدا بیش از حد حساس‌اند یا نیاز به تحریک حواس دارند.
- می‌خواهند از موقعیت‌ها یا فعالیت‌های استرس‌زا فرار کنند.
اگر کودک شما در معرض خطر فوری یا تهدید‌کننده‌ی زندگی قرار دارد، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
درک رفتار پرخاشگرانه در کودکان و نوجوانان اوتیستیک
اگر متوجه شوید که چه چیزی باعث رفتار آسیب‌رسان و پرخاشگرانه کودک اوتیستیک شما می‌شود، می‌توانید به فرزندتان کمک کنید تا مدیریت رفتار را یاد بگیرد.
مطالب مرتبط: ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز کودکان
شما می‌توانید این کار را با کشف اینکه چه چیزی باعث این رفتار می‌شود و فرزندتان چه چیزی به دست می‌آورد، انجام دهید. سعی کنید به مدت یک تا دو هفته، یک دفترچه یادداشت از رفتار او داشته باشید و در آن بنویسید که قبل و بعد از رفتار پرخاشگرانه چه اتفاقی می‌افتد.
درک اینکه فرزند شما چقدر توانایی برقراری ارتباط دارد هم یک گام کلیدی برای یافتن علت رفتار پرخاشگرانه است. وقتی کودکان نمی‌تواند احساسات خود را ابراز کرده یا آنچه را که نیاز دارند، درخواست کنند ممکن است از رفتار پرخاشگرانه برای برقراری ارتباط استفاده کنند.
از خود بپرسید: «آیا فرزندم سعی می‌کند چیزی به من بگوید؟» مثلا اگر فرزندتان کورن فلکس دوست ندارد اما نمی‌تواند به شما بگوید، ممکن است زدن شما را به عنوان راهی برای گفتن «بگیر، نمی‌خوامش!» انتخاب کند.
یکی از راه‌های مدیریت رفتار پرخاشگرانه کودک، تغییر محرک‌های رفتار است.
مقابله با طغیان‌های پرخاشگرانه
شما احتمالا نمی‌توانید از تمام طغیان‌های کودک اوتیستیک خود جلوگیری کنید. بنابراین مهم است که استراتژی‌هایی برای مقابله با رفتار پرخاشگرانه در زمان وقوع آنها داشته باشید.
آرام باشید
این اولین و مهم‌ترین اصل است. بیشتر طغیان‌های پرخاشگرانه به این دلیل اتفاق می‌افتند که کودک شما احساساتی دارد که نمی‌تواند با آنها ارتباط برقرار کند. با مدیریت احساسات خود و آرام و ساکت ماندن، احساستان را به ملغمه اضافه نکنید.
حرف‌هایتان را محدود کنید
در طول یک طغیان، کودک شما استرس زیادی دارد. پردازش آنچه شخص دیگری می‌گوید، زمانی که احساس استرس می‌کنید برای هر کسی دشوار است، چه برسد به کودکان اوتیستیک که ممکن است در درک زبان هم دچار مشکل باشند. بنابراین، کمتر حرف زدن شما می‌تواند کمک‌کننده باشد. از عبارات کوتاه یا حتی فقط چند کلمه‌ای استفاده کنید، مثلا «بنشین» یا «بیا اینجا و بنشین»
فرزندتان را به مکان امن‌تری منتقل کنید
برای حفظ امنیت همه، مطمئن شوید که فرزندتان به چیزهایی که می‌توانند آسیب‌زننده باشند، نزدیک نباشد. مثلا قفسه‌هایی که ممکن است رویش بیفتند یا اجسام شیشه‌ای. یک فضای محصور آرام در بیرون از خانه می‌تواند یکی از گزینه‌ها باشد. همچنین ممکن است نیاز داشته باشید که افراد دیگر را برای حفظ امنیتشان از مسیر دور کنید.
سرنخ‌های بصری را در نظر بگیرید
سرنخ‌های بصری می‌توانند در این شرایط کمک‌کننده باشند. برای مثال، ممکن است تصویری از یک مکان آرام در خانه داشته باشد که فرزندتان بتواند به آنجا برود.
اگر نیاز به استفاده از محدودیت فیزیکی دارید، کمک بگیرید
اگر متوجه شدید که در طول طغیان پرخاشگرانه کودکتان، نیاز است از محدودیت فیزیکی او استفاده کنید، با پزشک کودکتان یا یک رفتاردرمانگر درمورد گزینه‌های موجود صحبت کنید. محدودیت فیزیکی می‌تواند هم برای شما و هم برای فرزندتان خطرناک باشد و اغلب می‌تواند اضطراب کودک شما را افزایش داده و وضعیت را بدتر کند. حمایت از رفتار مثبت همیشه به گزینه‌های فیزیکی ارجحیت دارد.
مدیریت رفتار خودآزارانه در کودکان و نوجوانان اوتیستیک
کار کردن روی آنچه که کودک اوتیستیک شما سعی دارد با رفتارهای خودآزارانه به شما بگوید، می‌تواند به در تصمیم‌گیری درمورد نحوه‌ی مدیریت او کمک‌کننده باشد.
برای مثال، ممکن است برای فرزند شما تغییر از یک فعالیت به فعالیت دیگر دشوار باشد. مثلا وقتی به او میگویید که قبل از شام باید ماشین‌بازی را کنار بگذارد، ممکن است سرش را به زمین بکوبد. می‌توانید ۵ دقیقه قبل از اینکه بخواهید چیزها را جمع کنید، با نشان دادن عکسی از شستن دست‌ها و نشستن پشت میز شام، به فرزندتان هشدار دهید. این علامت علاوه بر هشدار دادن به کودک، زمانی را در اختیار او می‌گذارد تا کارش را تمام و وسایلش را جمع کند.
اگر کودک شما به مدت ۱۰ دقیقه در حال انجام یک پازل بوده و بعد شروع به کشیدن موهایش می‌کند، ممکن است سعی داشته باشد به شما اطلاع دهد که می‌خواهد کار دیگری انجام دهد. پیشنهاد یک فعالیت جدید به فرزندتان ممکن است کشیدن مو را متوقف کند.
جالب ترین ها: علائم اولیه اوتیسم در خردسالان
فرزند شما ممکن است خودش را بزند زیرا می‌خواهد شما به او نگاه کنید و با او صحبت کنید. توجه کردن به فرزندتان، خودزنی را متوقف می‌کند. گام بعدی این است که به فرزندتان بیاموزید که توجه شما را از طریق دیگری جلب کند. مثلا با گفتن «مامان» یا آمدن به سمت شما و نشان دادن کارت کمک.
کودک شما ممکن است احساس ناامیدی کند و به کمک نیاز داشته باشد. مثلا، کودکتان در حال بازی با یک عروسک است، اما پای عروسک جدا می‌شود، بنابراین شروع به جیغ زدن و خراشیدن خودش می‌کند. اگر به او کمک کنید تا عروسکش را درست کند، رفتار آسیب‌رسان به خود را متوقف می‌کند. گام بعدی این است که به کودک خود بیاموزید ناامیدی‌اش را به روش دیگری نشان دهد. مثلا بگوید، علامت دهد یا تصویری برای درخواست کمک نشان دهد.
نکته مهم در واکنش به رفتار خودآزار
در اختیار گذاشتن آنچه فرزندتان می‌خواهد می‌تواند رفتار خودآزارانه‌ی او را تقویت کند یا این احتمال را افزایش دهد که فرزندتان در موقعیتی مشابه در آینده نیز به همین شکل رفتار کند.
یک استراتژی بلندمدت بهتر این است که:
- با اجتناب از موقعیت‌هایی که باعث ایجاد این رفتار می‌شود، از بروز آن جلوگیری کنید.
- به کودک خود بیاموزید که نیازهایش را به شیوه‌ای مثبت‌تر بیان کند.
- رفتار خودآزارانه را نادیده بگیرید و وقتی فرزندتان چیزها را به شیوه‌ای مثبت‌تر بیان کرد، به او پاداش دهید.
از متخصصان کمک بگیرید
یک متخصص باتجربه مانند یک روانشناس می‌تواند به شما در درک و مدیریت رفتار پرخاشگرانه یا خودآزارانه‌ی فرزندتان کمک کند. اگر قبلا استراتژی‌های دیگری را امتحان کرده‌اید و موفق نشده‌اید، این راهکار ممکن است مفید باشد.
برای مثال، متخصص ممکن است از تجزیه و تحلیل عملکردی استفاده کند تا بفهمد چرا کودک شما پرخاشگرانه رفتار می‌کند یا به خود آسیب می‌زند. متخصص ممکن است برنامه‌ای برای حمایت و تشویق رفتار مثبت طراحی کند که شامل راهکارهایی برای کاهش رفتار پرخاشگرانه و آموزش رفتار جدید باشد.
مراقبت از خود، به‌خصوص سلامت جسمی و عاطفی، می‌تواند به شما کمک کند زمانی که شرایط سخت می‌شود، آرام و ثابت قدم باشید.در این شرایط دوستان و خانواده می‌توانند حامی بزرگی باشند.
ممنون از. مطالبتون