روز آغازین سال تحصیلی می‌تواند سکوی پرشی برای ساخت یک سال تحصیلی موفق و پربار باشد. داشتن برنامه متعادل و یکپارچه برای شروع سال تحصیلی، اقتدار معلم را افزایش می‌دهد و بهبود یادگیری دانش‌آموزان را به دنبال خواهد داشت. در اولین روز سال تحصیلی، قوانین، روال‌ها و انتظارات هنوز به خوبی مشخص نشده‌اند و یخ فضای کلاس شکسته نشده است. از سوی دیگر دانش‌آموزان همچنان در فضای تابستان به سر می‌برند و ترجیح می‌دهند پس از دیدن دوستانشان به شیطنت و سرگرمی بپردازند.
در عین حال معلمان بر سر یک دو راهی قرار دارند. آنها هم می‌خواهند که در این روز خوش برخورد و پر انرژی و فعال به نظر برسند و هم مایل هستند که وجهه جدی خود را به نمایش بگذارند. از این رو در این مقاله دستورالعمل‌هایی ارائه شده است که میتوانید آنها را مورد استفاده قرار دهید تا به صورت هدفمند، سال تحصیلی جدید خود را آغاز کنید و یک رویکرد مثبت را به نمایش بگذارید. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
اهمیت روز اول مدرسه در موفقیت معلم
اهمیت نخستین روز از آغاز سال تحصیلی، زمانی روشن می‌شود که بدون برنامه مناسب و شروع قدرتمند، رسیدن به اهداف کلاس ممکن نیست. در واقع آموزگاران در این روز چشم‌اندازی از کل سال تحصیلی را ارائه می‌دهند و تلاش می‌کنند دانش‌آموزان را با خود همسو کنند.
معلمان، در اولین روز بازگشایی از مدارس انتظارات خود را بیان می‌کنند. آنها نحوه صحیح رفتار دانش‌آموزان با یکدیگر یا معلم را به طور روشن توضیح می‌دهند. همچنین شرح می‌دهند که توقع آنها از نحوه اجرای فعالیت‌های روزمره چیست.
بسیاری از موارد ساده مانند اینکه دانش‌آموزان چگونه وارد کلاس شوند یا آن را ترک کنند، توضیح داده می‌شود. همچنین گفته می‌شود آنها چگونه باید تکالیف خود را انجام دهند؟ به چه نحوی در موقعیت‌های گروهی فعالیت کنند؟ و به چه صورت به تنهایی بر کارهای خود تمرکز داشته باشند؟
از سوی دیگر، در این روز فعالیت‌هایی انجام می‌گیرد تا فضای کلاس را شکوفا کند. به نحوی که دانش‌آموزان بتوانند در آن واحد، هم اوقات خوبی را سپری کنند و هم اطلاعات زیادی را به دست آورند. در واقع دانش‌آموزان با ترکیب فعالیت‌های سرگرم کننده و کاربردی، اطلاعات دریافتی را درونی می‌کنند.
نکات کلیدی روز اول مدرسه برای معلمان تازه کار
معلمان تازه کار اغلب استرس زیادی را برای شروع کار خود تجربه می‌کنند. آنها می‌توانند برای مدیریت کلاس درس استراتژی‌های متنوعی را به کار ببرند و از یک سری نکات کلیدی برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند.
معلمان با تجربه از همان ابتدای شروع سال تحصیلی برای برقراری روابط قوی با دانش‌آموزان و والدین، برنامه‌ریزی می‌کنند. در ادامه نکاتی ارائه شده است که آموزگاران می‌توانند با استفاده از این ایده‌ها، کلاس خود را به سمت فعالیت‌های سازنده هدایت کنند.
به لحن خود توجه کنید
هنگام بحث در مورد انتظارات و رویه‌های کلاس مطمئن شوید که به آرامی صحبت می‌کنید و با هر دانش‌آموز ارتباط چشمی یک به یک برقرار می‌سازید. سعی کنید به طور قابل توجهی در میان جملات و عبارات خود مکث کنید. این کار این تصور را تقویت می‌کند که اطلاعات ارائه شده توسط شما مهم هستند. دانش‌آموزان هنگام مکث در صحبت‌ها، فرصت آن را پیدا می‌کنند تا چیزی که گفته شده را بشنوند، درک کنند و درونی سازند. زمانی که با عجله صحبت می‌کنید، صحبت‌های شما بی‌اهمیت تلقی می‌شوند.
تمرین کنید
اگر بابت شروع فعالیت خود مضطرب هستید، میتوانید قبل از شروع کلاس‌ها مواردی مانند نحوه ورود به کلاس، شیوه صحبت کردن یا درس دادن را با خود تمرین کنید. این کار کمک می‌کند عزت نفس خود را بازیابی کنید. همچنین میتوانید از راهنمایی‌های افراد با تجربه استفاده کنید.
فضای کار خود را بررسی کنید
برای افزایش احساس آرامش و کاهش استرس‌های درونی خود، قبل از شروع مدرسه به کلاس درس بروید. میزتان را مرتب کنید. یک چای برای خودتان بریزید و با آرامش چایتان را بنوشید. میتوانید در حیاط مدرسه قدم بزنید و با همکارانتان صحبت کنید. این کار کمک می‌کند تمرکز بیشتری داشته باشید.
برنامه‌ریزی کنید
برای پر کردن ساعات کلاس، برنامه‌های مختلفی را تدارک ببینید. نیازی نیست روز اول کار خود را با درس دادن آغاز کنید. فقط کافی است فعالیت‌های سرگرم کننده و در عین حال سازنده انجام دهید. این کار باعث می‌شود تا شاگردان شما دریابند کلاس درس محل یادگیری است. این برنامه‌ها می‌تواند شامل پر کردن یک پرسشنامه از قبل تهیه شده، صحبت کردن درباره علایق درسی دانش‌آموزان، یا نوشتن گزارشی در مورد نحوه سپری کردن تابستان باشد.
مقدمه چینی کنید
از دانش‌آموزان بخواهید در شروع کلاس درس خود را معرفی کنند. میتوانید حتی این کار را به صورت یک بازی سرگرم‌کننده انجام دهید. معرفی کردن خود باعث به اشتراک گذاشتن تجربیات و فهم تشابهات می‌شود. از این طریق دانش‌آموزان ضمن آشنا شدن با هم، به ارزیابی سریع از کلاس خود می‌پردازند. آنها می‌توانند به واسطه این مراسم سریع‌تر با فضای جدید مدرسه اخت شوند.
مشاهده و ارزیابی کنید
منظور از ارزیابی این نیست که دانش‌آموزان را با یک آزمون سخت یا رسمی امتحان کنید. میتوانید یک دفترچه یادداشت تهیه کنید و هر چیزی را که در مورد دانش‌آموزان‌تان، آموخته‌های قبلی‌شان و دستاوردهای تحصیلی آنها متوجه شده‌اید، یادداشت کنید. این کار کمک می‌کند تا شناخت بهتری از دانش‌آموزان داشته باشید و بهتر با آنها ارتباط برقرار کنید.
مهم‌ترین کارهای روز اول مدرسه
روز اول مدرسه برای معلمان معمولا شلوغ‌تر از چیزی است که به نظر می‌رسد. آنها می‌خواهند در این روز خود را معرفی کنند، ایده‌هایشان را به اشتراک بگذارند و روند سال تحصیلی را توضیح دهند. در عین حال تلاش می‌کنند همزمان با دانش‌آموزان آشنا شوند و جو کلاس را بسنجند.
بسیاری از آموزگاران ممکن است در این روز با چالش مواجه شوند یا نتوانند تصمیم بگیرند کدام یک از کارهایشان را در اولویت قرار دهند. در ادامه نکاتی ارائه شده که با به کارگیری آنها می‌توان روز اول مدرسه را با قدرت آغاز کرد.
برخورد گرم با دانش‌آموزان
هنگامی که دانش‌آموزان به کلاس وارد می‌شوند، خوش برخورد باشید. به گرمی با آنها سلام کنید و رفتار عصبی از خود نشان ندهید. لبخند زدن و احوال‌پرسی کمک می‌کند که شاگردان شما آرامش بیشتری داشته باشند.
گروه‌بندی کلاس
گروه‌بندی یک اقدام مفید برای مدیریت کلاس است. به دانش‌آموزان خود آموزش بدهید که مانند یک تیم با یکدیگر همکاری کنند و فعالیت‌های مختلف را انجام دهند. این کار همچنین فضای کلاس را پویاتر می‌کند.
توضیح دادن در مورد روش تدریس
یکی از بهترین اقدامات برای آماده کردن دانش‌آموزان جهت ورود به سال تحصیلی، توضیح دادن در مورد روش تدریس است. البته نیازی نیست اطلاعات بیش از اندازه را به یکباره به آنها تزریق کنید. میتوانید تنها در مورد برخی موارد مهم آموزشی صحبت کنید.
بازگو کردن قوانین و مقررات کلاس
باید در مورد قوانین کلاس خود در روز اول مدرسه صحبت کنید. همچنین لازم است که به یاد داشته باشید که از همان لحظه اول این قوانین را اجرا کنید. اگر شما به قوانین بی‌توجه باشید و روی آنها تاکید نکنید، دانش‌آموزان نیز آنها را جدی نخواهند گرفت. برخی از دانش‌آموزان در روز اول مدرسه خواب‌آلود هستند یا هنوز در حال و هوای تفریح و استراحت به سر می‌برند. به طور خاص به این دانش‌آموزان توضیح بدهید که از لحظه شروع مدرسه باید حرمت کلاس را نگه دارند.
پرسش و پاسخ
در روز اول مدرسه گوینده صرف نباشید. دانش‌آموزان هم حق دارند که در مورد روند کلاس و انتظاراتشان از برنامه‌های سال جدید حرف بزنند و سوالاتی را بپرسند. حتی اگر آن سوالات احمقانه به نظر برسند، باید کاملا شفاف توضیح داده شوند. میتوانید از دانش‌آموزان بخواهید که سوالاتشان را روی یک کاغذ یادداشت کنند. سپس سوالات را بدون نام درون یک کاسه بریزید و به آنها پاسخ دهید.
کتاب خواندن
کتاب خواندن در روز اول مدرسه این نکته را یادآوری می‌کند که مطالعه تا چه اندازه در روند سوادآموزی مهم است. سعی کنید علاقه به خواندن کتاب و لذت بردن از آن را به هر نحوی در دانش‌آموزان ایجاد کنید. البته لازم است یک کتاب جذاب انتخاب کنید و با بیانی شیوا آن را بخوانید.
آرام نگه داشتن جو کلاس
یکی از فعالیت‌های مهم روز اول مدرسه برای معلمان این است که جو کلاس را آرام و مثبت نگه دارند. زیرا دانش‌آموزان در روز اول مدرسه معمولاً عصبی، پرهیجان و مضطرب هستند. بنابراین به هیچ عنوان به آنها فشار وارد نکنید یا احساس به آنها استرس و تنش ندهید. به جای آن یک فضای دوستانه و لذت بخش ایجاد کنید.
برگزاری یک تور در کلاس درس یا مدرسه
به دانش‌آموزان نشان دهید که وسایل کلاس، آزمایشگاه، کتابخانه و ابزار ورزش و استراحت کجا هستند. این فعالیت می‌تواند با بازگو کردن ایده‌های شروع سال تحصیلی همراه باشد.
ایجاد فضای امن
دانش‌آموزان در یک فضای امن، همدلی و همکاری را یاد می‌گیرند. برای ایجاد یک جو سازنده حلقه گفتگویی را تشکیل دهید. از شاگردان بخواهید در مورد ایده‌ها، احساسات و ترس‌های خود صحبت کنند. این کار کمک می‌کند که شاگردان با دیدگاه‌های یکدیگر آشنا شوند و در حل تعارضات کوشا باشند. کلاس درس باید به نحوی باشد که مهارت تفکر انتقادی دانش‌آموزان را بهبود بخشد و بتوانند راه‌حل‌های خلاقانه برای حل مشکلات خود ارائه دهند.
هدیه دادن
میتوانید در روز اول کاری خود، هدایایی را به دانش‌آموزان تقدیم کنید و شروع سال تحصیلی را به آنها تبریک بگویید. این هدیه می‌تواند وسایل ساده‌ای مانند کارت‌های پستال دست ساز یا برچسب‌هایی باشد که روی آنها جملات انگیزشی نوشته شده است.
کلام آخر
در این مقاله جنبه‌های مختلف روز اول مدرسه برای معلمان را بررسی کردیم و نکات این روز را توضیح دادیم. روز اول سال تحصیلی معمولاً برای دانش‌آموزان و معلمان پر از تنش و اضطراب است. البته از آنجا که این روز نقطه شکل‌گیری یک ماجراجویی جدید است، همزمان می‌تواند خاطره‌انگیز هم باشد. مهم نیست که یک دانش‌آموز چقدر برای ورود به سال تحصیلی آماده باشد یا در کدام مقطع تحصیلی درس می‌خواند، تجربه روز اول مدرسه معمولاً با شگفتی همراه است؛ اما روز اول مدرسه برای معلمان متفاوت است. زیرا یک موقعیت کلیدی در تمام سال تحصیلی محسوب می‌شود. از این رو آنها باید با رعایت نکات مهم، خود را برای مواجهه با چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو آماده نگه دارند. نظر شما در این باره چیست؟ لطفا نظرات، پشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
