تنها راه رسیدن به موفقیت، تغییر عادتهای روزمره است؛ بهخصوص از سنین پایین و دوران نوجوانی. از آنجا که عملکرد بچهها در سنوسال نوجوانی زیر ذرهبین خانواده و مدرسه است، بسیاری از آنها دوست دارند بدانند با انجام چه وظایفی، از نگاه بقیه یک نوجوان موفق به چشم میآیند و چه کارهایی عامل موفقیت در نوجوانی هستند؟ در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا فهرستی از وظایف یک نوجوان موفق را با هم مرور کنیم.
درس خواندن
درسخواندن شرط کافی برای موفق بودن نیست؛ اما همه نوجوانهای موفق درسخواندن را جدی میگیرند تا به چیرگی کامل در مطالب درسی برسند. مطالعه تجربیات انسانهای موفق نشان میدهد که انجام دادن تکالیف درسی، مطالعه عمیق و کسب نمرات عالی میتواند (نه لزوما!) دانشآموز را به یک عضو مفید در جامعه تبدیل کند. هیچ بحثی نیست که نوجوانان درسخوان راحتتر به دانشگاههای معتبر راه مییابند و اگر تلاش کنند، آینده شغلی بهتری پیش رو دارند.
هدفگذاری
فرق یک نوجوان موفق با دیگر بچههای هم سنوسالش این است که هدفی متناسب با استعدادها، توانمندیها و علاقهمندیهایش در سر دارد و در جهت رسیدن به آن برنامهریزی و تلاش میکند. اهداف شغلی و رشتهی تحصیلی دانشگاهی، رسیدن به رفاه زندگی، گرفتن بورسیهی تحصیلی، کسب نمرات عالی در مدرسه، پیوستن به یک تیم ورزشی و … جزو اهداف مثبتی هستند که نوجوان را بهسمت خود میکشانند و انگیزهاش برای بهرهگیری از توانمندیها و به چالش کشیدن خود را بیشتر میکنند.
دوری از دردسر
نوجوانی که هدف دارد، فرصتی برای شرکت در ناهنجاریهای اجتماعی یا بزهکاری، چه بهصورت فردی و چه در قالب گروه دوستان و همسالان، پیدا نمیکند. هوشمندانه تصمیم میگیرد و در دام سیگار، الکل و مواد مخدر نمیافتد؛ چراکه میداند درگیرشدن در این مسائل تمام برنامههای آینده را خراب میکند، مسیر زندگی او را به بیراهه میکشاند و با هدف بزرگی که برای خود تعیین کرده، در تناقض است. بهعلاوه موجب آشوب و جنجال در فضای خانواده میشود و آرامش ذهن همه را بههم میزند.
اوقات فراغت و سرگرمی
قرار نیست تمام روزهای سال تحصیلی را به درس خواندن بگذرانید! نوجوان موفق میداند که استراحت و فعالیتهای سرگرمی، انگیزه او برای درس خواندن را بیشتر میکند. بنابراین بهجای حذف کامل اوقات فراغت، از این فرصت برای پرورش استعدادهای خود در زمینههای دیگر مانند موسیقی، نقاشی، خطاطی، سفالگری، انواع ورزش، باغبانی، آشپزی، انجام کارهای دستی و … بهره میبرد. البته لازم نیست که فعالیتهای متفرقه حتما در راستای پرورش استعدادها باشد؛ خواندن کتابهای غیر درسی یا تماشای فیلم و سریال گزینه خوبی برای سرگرمی و اوقات فراغت است.
رابطه با اعضای خانواده
این اقتضای سن نوجوانی است که بچهها بهلحاظ ذهنی از اعضای خانواده کنارهگیری میکنند و آنان را دور از خود میبینند. با این یکی از وظایف مهم نوجوان موفق، ایجاد پیوند دوستی با تکتک اعضای خانواده است. چراکه تنها در این صورت میتواند پیوند دوستی را با اعضای جامعه برقرار کند. این پیوند دوستی حتی در مواقع خشم و ناراحتی خدشهدار نمیشود. نوجوان میداند که اعضای خانواده به هیچوجه دشمن او نیستند و تحت هر شرایطی صلاح او را میخواهند.
ورزش و تحرک
ورزش غذای جسم و رو همهی ماست. هم تجربه و هم تحقیقات علمی نشان میدهند هرکس در دوران نوجوانی فعالیت بیشتری داشته باشد، در سالهای آتی سرزندهتر و فعالتر است و همیشه به لحاظ ذهنی و بدنی احساس بهتری دارد. بنابراین توصیه میکنیم در مدرسه یا خارج از آن عضو یک تیم ورزشی متناسب با علایق خود شوید. جدای از آن، هر روز چند دقیقه را به پیادهروی در فضای باز بگذرانید یا حسب علاقه، در گروههای تمرین یوگا شرکت کنید.
دوستیهای سالم، صمیمانه و موثر
ارتباط نوجوان با اعضای خانواده هرچقدر هم محکم و رفاقتگونه باشد، بچهها در سن نوجوانی به دوستانی نیاز دارند که حامی و پشتوانه یکدیگر باشند. دوستی سالم اعتمادبهنفس نوجوان را بالا میبرد، موجب شادی و رشد روح او میشود و مسیر پیشرفت و موفقیت را برایش هموارتر میکند. بهعلاوه همه نوجوانان در مواقع غم و اندوه به دوستی احتیاج دارند که آرامش را به آنان برگرداند. بنابراین یکی از مهمترین وظایف یک نوجوان موفق، ایجاد دوستی سالم است!
مسیر فکری و گرایش اجتماعی
نوجوانی موفق به نظر میرسد که مسیر فکری مشخصی دارد. یعنی درباره مقولههای اجتماعی، زیست محیطی، اعتقادی، فلسفی و … از قبل مطالعه کرده و زیر و بهم آن را درآورد و باور خود را در ارتباط با آن موضوع خاص شکل دهد! این نوجوان دیگر باری به هر جهت نیست و در مواقع لازم میتواند کاملا محکم و قاطعانه نظراتش را بیان کرده و روی آنها پافشاری کند. هرچقدر این مسیر فکری دیرتر در ذهن نوجوان شکل بگیرد و ایدههای کمتری در ذهن پرورش داده باشد، از موفقیت بیشتر فاصله دارد.
بهداشت و آراستگی
سعی کنید اولین چیزی که به فرزند نوجوان خود میآموزید، اهمیت حفظ سلامت، بهداشت و آراستگی باشد. چراکه موفقیتهای درسی در نبود اینها فایده چندانی ندارد! خوب خوابیدن، تغذیه خوب داشتن، ورزش متناسب و آرامش و صلح و صفا جزو بایدهای زندگی یک نوجوان است. او باید مهارت نظافت خود و محیط اطراف را یاد بگیرد، بداند چگونه با لباس پوشیدن روی دیگران تاثیر بگذارد و سبک زندگی سالمی داشته باشد.
نوجوانی مثل تمام دورههای دیگر زندگی، وقتی که رفت، برنمیگردد؛ بنابراین بزرگترین وظیفه نوجوان این است آن را طوری بگذراند که حسرتی باقی نماند!
تسلط بر خود
یکی از بزرگترین مشکلات نوجوانان در دوران بلوغ، مسئله خود کنترلی است. نوجوان موفق در همه حال این را به خاطر میسپارد که انتقاد دیگران حملهای به شخصیت او نیست! حتی اگر به هر علت از اطرافیان خود عصبانی شود، بهجای برخورد پرخاشگرانه و هیجانی، سعی میکند مدیریت و عقل را به مداخله بکشد، چند قدمی با کفش دیگران راه برود و منصفانه قضاوت کند! به این ترتیب اطرافیان خود و واکنشهای بد آنان را بهتر درک میکند.
شخصیت تکامل یافته
موفقیت جنبههای مختلف دارد و صرفا محدود به درسخواندن نیست. یکی از ویژگیهای مهم نوجوان موفق، تلاش برای تکامل شخصیت است. مثلا نوجوان عذرخواهی را یاد میگیرد و آن را کسر شأن نمیداند؛ بلکه یاد میگیرد با این عمل ارزش خود را بالا ببرد. از طرفی میتواند در مورد مشکلات و مسائلی که با آنها دستوپنجه نرم میکند، صحبت کند و دنبال راه حل بگردد؛ بهجای آنکه روی مشکل تمرکز کند و درگیر «ای کاش»ها شود.
نوجوان موفق اهل شکرگذاری و مثبتنگری است؛ در بحرانها عقل را فدای احساسات خود نمیکند و خود را همانطور که هست، میپذیرد و دوست دارد. نه فقط خود را، که با دیگران هم مهربان است و تخم خصومت را در دل نمیکارد.
جمعبندی
این مطلب چکیدهای از تمام عوامل مهمی بود که انجام آنها موفقیتتان را رقم میزنند. بهعنوان والدین یک نوجوان، بدانید و بپذیرید که نقش پررنگی در مسیر موفقیت فرزندتان دارید. شما چراغ پرسوی راه آنان هستید! در عین آنکه به خواستهها و علایق فرزند خود احترام میگذارید، باید بتوانید وظایفی که موفقیت را تعریف میکنند، به فرزندتان بیاموزید و راهوچاه را به او نشان دهید.
به نظر شما خصوصیات یک نوجوان موفق و پایهایترین وظایف او در این سنوسال چیست؟ نظراتتان را با ما و همراهان ما در میان بگذارید.