در برخی مواقع، وزارت آموزش و پرورش کشور برای جبران کمبود معلم خود در یک سری مناطق، معلمان حق‌التدریس را استخدام می‌کند. البته این وزارتخانه نسبت به معلمان ساعتی هیچ گونه تعهدی ندارد و با آنها قرارداد استخدام رسمی نمی‌بندد. از سوی دیگر این معلمان از مزایای نیروهای رسمی آموزش و پرورش برخوردار نمی‌گردند و حقوق کمتری دارند. با این حال برای کسانی که می‌خواهند سابقه کار مرتبط با معلمی داشته باشند، آموزش حق‌التدریس یک گزینه مناسب است.
همچنین برای کسانی که مایل هستند در آزمون‌های استخدامی آموزش و پرورش شرکت کنند یا جذب مدارس غیرانتفاعی شوند، تدریس ساعتی یک امتیاز محسوب می‌شود. از این رو در این مقاله به بررسی شرایط ثبت نام برای معلمی حق‌التدریس، ویژگی‌های عمومی و اختصاصی، محدودیت سنی، حقوق و مزایای این حرفه می‌پردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
چگونه معلم حق‌التدریس شویم؟
معلمان حق‌التدریس معمولاً در مقطع ابتدایی، پیش‌دبستانی، یا مراکز آموزشی نهضت سوادآموزی مشغول به کار می‌شوند یا در جایگاه معلمان پرورشی، مشاوران مدارس، مربیان بهداشت، کارشناسان امور اداری و معلمان تربیت‌بدنی به فعالیت می‌پردازند.
البته شروع کار به عنوان معلم ساعتی، منوط به ثبت‌نام و شرکت در یک آزمون است. همچنین پیش از شرکت در این آزمون، باید در یک دوره آموزشی در دانشگاه فرهنگیان شرکت کنید. شرایط استخدام برای تدریس ساعتی با توجه به نیاز استان‌ها تعیین می‌شود. مزایا و دستمزد آنها نیز بر مبنای مدرک تحصیلی و منطقه‌ای که این افراد مشغول به کار می‌شوند، متفاوت است.
یکی از نکاتی که توجه به آن اهمیت ویژه‌ای دارد، این است که تمام نیروهای حق‌التدریس و مربیان ساعتی، باید در رشته‌های مرتبط فارغ‌التحصیل شده باشند. همچنین در نظر داشته باشید که نمی‌توانید در هر زمانی که خواستید، برای معلمی حق‌التدریس اقدام کنید؛ بلکه باید منتظر اطلاعیه‌های سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استخدامی کشور و وزارت آموزش و پرورش باشید.
پس از اعلام نیاز به استخدام معلم ساعتی، می‌توانید به سامانه جذب حق‌التدریس دانشگاه فرهنگیان به آدرس cfu.ac.ir مراجعه کنید و در قسمت فراخوان‌ها، اطلاعیه مربوطه را پیدا کنید. در این اطلاعیه مدارک موردنیاز، مدت زمان ثبت‌نام و سایر موارد مهم اعلام شده است.
همچنین باید در قسمتی که مربوط به بارگذاری مدارک می‌شود اطلاعاتی که از شما خواسته شده را وارد کنید. نتیجه نهایی آزمون شما نیز در همین سایت اعلام خواهد شد. از این رو، می‌توان گفت که به طور کلی مراحل ثبت‌نام و بررسی پرونده داوطلبان طبق ۴ مرحله زیر انجام می‌گیرد:
- ثبت‌نام متقاضی در سامانه جذب حق‌التدریس دانشگاه فرهنگیان
- آنالیز و بررسی اولیه مدارک ارسالی به وسیله سازمان مرکزی
- ارائه لیست ثبت‌نام‌کنندگان به استان‌های کشور
- اعلام نتیجه ثبت‌نام
مدارک موردنیاز برای معلم حق‌التدریس
برای ثبت‌نام جهت فعالیت به عنوان معلم ساعتی در آموزش و پرورش، باید مدارک زیر را در سایت دانشگاه فرهنگیان بارگذاری کنید:
- اسکن پشت و روی کارت ملی داوطلب
- اسکن تمام صفحات شناسنامه داوطلب
- اسکن عکس پرسنلی
- اسکن دانشنامه یا مدرک تحصیلی معتبر
- اسکن کارت معافیت سربازی یا کارت پایان خدمت
- اسکن رسید پرداخت اینترنتی شهری پودمان
- اسکن گواهی قبولی آزمون داخلی برای مشمولین نهضت سوادآموزی
شرایط ثبت‌نام معلم ساعتی
شرایط ثبت‌نام معلمان حق‌التدریس، بر مبنای شیوه‌نامه وزارت آموزش و پرورش به دو دسته شرایط عمومی استخدام و شرایط اختصاصی تقسیم می‌شود که در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم.
شرایط عمومی استخدام
شرایط عمومی در همه دوره‌های ثبت‌نام یکسان است و تغییر نمی‌کند. این موارد در ادامه معرفی شده است:
- داشتن تابعیت ایرانی
- گذراندن دوره خدمت یا معافیت قانونی برای آقایان
- عدم اعتیاد به دخانیات و مواد مخدر
- عدم سابقه محکومیت جزایی
- ارائه مدرک تحصیلی دانشگاهی یا مدارک هم‌تراز
- سلامت جسمانی و روانی
- اعتقاد به دین اسلام یا یکی از ادیان شناخته شده در قانون اساسی
- التزام به قانون اساسی
شرایط اختصاصی استخدام
شرایط اختصاصی که در ادامه ارائه شده است، بر مبنای مناطق کشور و نیاز وزارت آموزش و پرورش تغییر می‌کند، اما یک سری مبانی ثابت دارد که در ادامه آنان را بررسی می‌کنیم.
- کسب نمره قبولی پس از شرکت در آزمون مربیان پیش‌دبستانی و معلمان حق‌التدریس غیرمستمر مهم‌ترین شرط اختصاصی استخدام است. حدنصاب قبولی بر مبنای تفکیک دو بخش نمرات عمومی و تخصصی محاسبه می‌شود.
- دروس عمومی تاثیر ۴۰ درصدی در نمره کل آزمون دارند و دروس تخصصی دارای ضریب ۶۰ درصد هستند.
- داوطلبان سهمیه ایثارگران ۵ و ۲۵ درصد، میتوانند با کسب ۸۰ درصد حدنصاب نمره آزمون آخرین فرد پذیرفته شده، استخدام شوند.
- شرایط احراز طبقه‌بندی مشاغل معلمان بر مبنای رشته و دوره تحصیلی، جنسیت، سنوات و خدمات موردنیاز اولویت‌بندی می‌شود و داوطلبان باید حتماً ویژگی مدنظر منطقه خود را داشته باشند.
- پر کردن فرم امتیازبندی برای داوطلبان اجباری است. در این فرم موارد مربوط مانند سابقه تدریس، تجربیات کاری مرتبط، توانمندی‌ها و مدرک تحصیلی نوشته می‌شود.
- اولویت‌بندی منطقه‌ای یکی از مهم‌ترین شرایط استخدام است که بر مبنای آن هنگام جذب معلمان ساعتی، افراد ساکن در مناطق محروم در اولویت هستند.
- برگزاری آزمون تنها یک‌بار انجام می‌شود و اگر داوطلبان در این مرحله قبول نشوند یا نتوانند در جلسه امتحان شرکت کنند، امتیاز آنها لغو و حذف می‌شود.
شرایط سنی برای معلمان حق‌التدریس
محدودیت سنی معلمان حق‌التدریس بر اساس مدرک تحصیلی آنها متفاوت است. در ادامه شرایط سنی معلمان بر مبنای تحصیلات آنها را توضیح می‌دهیم.
-
مدرک دیپلم
اگر متقاضی دارای مدرک دیپلم باشد، شرط سنی او برای شرکت در آزمون و استخدام ۲۰ تا ۲۵ سال است.
-
مدرک کاردانی
دارندگان مدرک کاردانی یا فوق‌دیپلم، حداکثر تا ۳۰ سالگی میتوانند برای استخدام در جایگاه معلم ساعتی اقدام کنند.
-
مدرک کارشناسی
کسانی که مدرک کارشناسی یا لیسانس را کسب کرده باشند، میتوانند تا سن ۳۵ سالگی برای استخدام اقدام کنند.
-
مدرک کارشناسی ارشد
دارندگان مدرک کارشناسی ارشد یا فوق‌لیسانس حداکثر تا ۴۰ سالگی مجاز هستند برای استخدام اقدام کنند.
-
مدرک دکتری
سقف سنی دارندگان مدرک دکتری برای آموزش حق‌التدریس در مدارس کشور حداکثر ۴۵ سال است.
حقوق و ساعت کاری معلمان حق‌التدریس
حقوق معلمان ساعتی به صورت تمام وقت و آزاد محاسبه می‌گردد؛ همچنین مدرک تحصیلی آنها در میزان دستمزدشان تفاوت‌هایی را ایجاد می‌کند که در ادامه در این باره توضیح دادیم.
حقوق معلم ساعتی تمام‌وقت
بر اساس ابلاغیه وزارت آموزش و پرورش، این معلمان از جمله نیروهای پیمانی و رسمی آموزش و پرورش محسوب می‌شوند. حقوق و ساعات کاری آن بر مبنای منطقه کاری‌شان در نظر گرفته شده است و در تعیین سابقه و حقوق بازنشستگی‌شان نیز محاسبه می‌شود.
اگر معلم ساعتی از طرح تمام‌وقت استفاده کند، به صورت دائمی در هر هفته ۶ ساعت برای او اضافه‌کاری محاسبه می‌شود. همچنین در صورتی که هر یک از این افراد، حداقل ۲۴ ساعت در هفته کار کنند باید بیمه تأمین اجتماعی شوند. حقوق دریافتی معلمان حق‌التدریس تمام‌وقت به صورت ماهانه محاسبه می‌شود.
حقوق معلم حق‌التدریس آزاد
این دسته از آموزگاران، مشمول قانون تعیین تکلیف هستند و حقوق و بیمه آنها بر اساس میزان ساعات کاری‌شان مشخص می‌شود. این افراد حقوق خود را به صورت هفتگی یا ماهانه دریافت می‌کنند و هرچه اضافه کاری بیشتری داشته باشند، حقوق دریافتی‌شان نیز افزایش پیدا می‌کند. دستمزد این افراد با توجه به سابقه کاری‌شان کاملاً متفاوت است و برخلاف معلمان تمام‌وقت بیمه نمی‌شوند.
حقوق معلمان حق‌التدریس بر مبنای مدرک تحصیلی
با توجه به اینکه در سال ۱۴۰۲ درخواستی از سوی وزارت آموزش و پرورش برای جذب معلمان حق‌التدریس اعلام نشده است، مبلغ دقیق دستمزد این افراد در سال حاضر مشخص نیست. اما می‌توان گفت حقوق تقریبی معلمان ساعتی به شرح زیر است:
- مدرک دیپلم و فوق دیپلم: ساعتی ۱۸ هزار تومان
- مدرک لیسانس: ساعتی ۲۰ هزار تومان
- مدرک فوق‌لیسانس: ساعتی ۲۳ هزار تومان
- مدرک دکتری: ساعتی ۲۳ هزار تومان
در نظر داشته باشید که حتی حقوق ماهانه نیروهای رسمی آموزش و پرورش بسیار اندک است؛ با این حال معلمان حق‌التدریس حتی از معلمان رسمی نیز حقوق کمتری دریافت می‌کنند. همچنین معلمان ساعتی برخلاف معلمان رسمی، در فصل تابستان هیچ حقوقی دریافت نمی‌کند.
جمع‌بندی
به طور کلی تعداد متقاضیان استخدام در آموزش و پرورش بسیار زیاد است. از این رو استخدام شدن در حرفه معلمی با سختی‌های بسیاری نیز همراه است. به همین دلیل برخی افراد ترجیح می‌دهند از روش‌های جایگزین مانند استخدام در جایگاه معلم ساعتی اقدام کنند. معلمان حق‌التدریس نسبت به سایر آموزگاران ساعات کاری کمتری دارند. همچنین آموزش و پرورش هیچ تعهدی برای استخدام این افراد ندارد و این معلمان معمولاً مزایا و حقوق کمتری نسبت به سایر همکاران خود دارند. با این حال به دلایل مختلف، سالانه داوطلبان بسیاری برای استخدام در این شغل داوطلب می‌شوند.
در این مقاله به بررسی این موضوع پرداختیم که چگونه می‌توان معلم ساعتی شد و مدارک مورد نیاز، شرایط ثبت‌نام و محدودیت سنی برای معلمان حق‌التدریس به چه صورت است. همچنین در این مطلب میزان دستمزد و مزایای این حرفه را نیز مورد بررسی قرار دادیم. نظر شما در این باره چیست؟ لطفا نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
