مقدمه
هرچند شروع فصل مدرسه با شوق و اشتیاق فراوان همراه است؛ بعضی از بچهها دچار مشکلاتی میشوند که برای کنار آمدن با آن نیاز به همراهی و دلگرمی والدین، معلمان و سایر کادر آموزشی مدرسه دارند. بعضی از این چالشها ساده بوده و با اندکی کمک قابل حل هستند، برخی پیچیدهترند و نیاز به مشاوره و گاهی اوقات درمان دارند. ما در این مقاله ۸ مورد از چالشهایی که دانش آموزان با شروع مهر ماه با آن روبهرو میشوند را بیان کردیم. با ما همراه باشید تا این چالشها را بشناسید.
۱. تغییر در نظم زندگی
دانشآموزان مانند سایر افراد جامعه باید نظمی در زندگی داشته باشند. زمان خواب و بیداری، تفریح، بازی و غذا خوردنشان مشخص است. اما با باز شدن مدارس باید یک بازه زمانی طولانی را در مدرسه بگذرانند. به همین دلیل مجبورند صبحها راس ساعت مشخصی از خواب بیدار شده، صبحانه بخورند و راهی مدرسه شوند. پس از بازگشت هم مانند گذشته نمیتوانند به بازی و تفریح بپردازند، بلکه باید پس از استراحتی کوتاه شروع به انجام تکالیف مدرسه کنند و شبها هم زودتر بخوابند تا فردا صبح با انرژی از خواب بیدار شوند.
مدرسه رفتن تمام زندگی دانش آموزان و خانوادههایشان را تحت تاثیر قرار میدهد. از برگزاری مهمانی گرفته تا سفر، پیک نیک و سایر تصمیمگیریهای خانوادهها باید با مدرسه رفتن دانش آموزان هماهنگ باشد.
۲. چالش در یادگیری و انجام تکالیف
مشکل یادگیری دروس و انجام تکالیف در خانه بیشتر در دانش آموزان مقطع تحصیلی دبستان به چشم میخورد. برخی از دانش آموزان علاقهای به یادگیری در کلاس از خود نشان نمیدهند و برخی دیگر تلاشی برای انجام تکالیف در خانه نمیکنند. در این میان نقش معلم بسیار پررنگ میشود. معلمهای دبستان معمولا با صبوری و مهربانی در کلاس با دانش آموزان برخورد میکنند و تلاش میکنند تا با ایجاد رابطه عاطفی انگیزه درس خواندن را در آنها به وجود آورند. برای انجام تکالیف در خانه پدر و مادر باید محیط خانه را آرام نگه دارند؛ به طوری که بچهها بتوانند تمرکز کنند و از طرف دیگر با تشویقها و دلگرمیهایشان اورا به انجام تکالیف وادارند. استفاده از ابزارهای کمکدرسی مانند فیلیمومدرسه میتواند راهی برای غلبه بر این چالش باشد.
۳. چالشهای انضباطی دانش آموزان
برخی دانش آموزان نمیتوانند خود را با چارچوب قوانین سفت و سخت مدرسه وفق دهند. برخی از آنها عادت به این قوانین نداشته و برخی دیگر مشکلاتی مانند اوتیسم یا بیش فعالی دارند. از این رو رفتارهای هنجارشکنانه از خود نشان میدهند و ممکن است از دید معلم، ناظم و مدیر مدرسه دانش آموز بینظمی قلمداد شده و برچسب بی انضباطی به آنها بخورد. در حالی که بسیاری از مشکلات رفتاری و انضباطی این دانش آموزان با ریشه یابی، همدلی، تشویق، هم صحبتی و در مراحل پیشرفتهتر مشاوره و درمان قابل حل هستند. بنابراین بجای برچسب زدن به دانش آموز خود به فکر حل مشکلات او باشید.
۴. دوست پیدا کردن
یکی دیگر از چالشهای دانش آموزان پیدا کردن دوست از بین همکلاسیان خود است. این چالش برای دانش آموزان مقطع ابتدایی که از قبل با کسی در مدرسه دوست نیستند، پررنگ تر است. خوشبختانه اگر دانش آموزان مشکلات فیزیکی در برقراری ارتباط مثل شنوایی، بینایی و غیره نداشته باشند خیلی زود با همکلاسیهای خود ارتباط برقرار میکنند. هر چه سن دانش آموزان بالاتر میرود، بیشتر تمایل دارند دوستان سالهای پیش خود را یافته و ارتباط دوستانهشان با آنها را ادامه دهند.
۵. ارتباط با معلم
بعضی از دانش آموزان نمیتوانند ارتباط درستی با معلمان خود برقرار کنند. شاید یکی از دلایل این موضوع رفتارهای خود معلم است. معلمانی که ارتباط دوستانه با دانش آموزان خود ندارند و تمام تمرکزشان ارائه دروس و مدیریت تکالیف است، بیشتر از سیستم تنبیه استفاده میکنند تا تشویق و فضای حاکم بر کلاسشان خشک و رسمی است، معمولا از دید دانش آموزان چندان محبوب نیستند. در این صورت نمیتوان به دانش آموز خرده گرفت. بچهها بسیار احساساتی هستند و اگر بتوانند ارتباط خوبی را معلم خود برقرار کنند، تلاش میکنند تا او را خشنود کنند. بنابراین در حفظ نظم و انضباط کلاس میکوشند، تکلایفشان را انجام میدهند و در مجموع بازدهی بیشتری در یادگیری از خود نشان میدهند.
۶. دلتنگی برای خانه و ترس از مدرسه
بسیاری از دانش آموزان در شروع سال تحصیلی مشکل جدایی از خانه و به خصوص مادر را دارند. مخصوصا بچههایی که وابستگی شدیدی به مادرشان دارند بیشتر دچار اضطراب جدایی از او میشوند. حضور در جمعی که آدمهایش را نمیشناسند هم میتواند مزید بر علت شده و باعث ترس از مدرسه شود. برای حل این مشکل معمولا قبل از شروع تحصیل خانوادهها بچهها را به مهد کودک و کودکستان میفرستند تا بچهها با محیطهای اینچنینی آشنا شده و برای شروع تحصیل مشکلی نداشته باشند.
۷. بیماری
یکی دیگر از چالشها ابتلا به بیماریهای مسری است که معمولا بچهها در مدرسه با آن مواجه میشوند. به دلیل تعداد زیاد دانش آموز در محیط کوچک و بسته کلاس، شیوع یک ویروس مسری میتواند کل دانش آموزان را درگیر کند. بسیاری از بچهها که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند بیشتر با این مشکل روبرو هستند. توصیه میشود والدین پیش از شروع مهر ماه به کمک تغذیه سالم سیستم ایمنی بدن فرزندانشان را تقویت کنند.
۸. افسردگی
این مسئله در میان دانش آموزان خیلی شایع نیست و بیشتر در سنین نوجوانی و مقطع دبیرستان دیده میشود. دانش آموزانی که از مشکلات خانوادگی، فقر، ضعف در یادگیری یا ضعف در برقراری ارتباط با دیگران رنج میبرند کم کم گوشه گیر شده و گاهی اوقات افسرده میشوند. وجود مشاوران فعال در مدرسه و دقت والدین در رفتار فرزندشان کمک میکند تا این مشکل شناسایی شده و به فکر درمان آن باشید.
کلام آخر
مدرسه یکی از لذتبخشترن و خاطرهسازترین دوره زندگی هر فردی است. اما این دوره شیرین با چالشهایی برای بعضی از دانش آموزان همراه است. ما در این مقاله این چالشها را توضیح دادیم. بچهها برای مواجه شدن با این چالشها به کمک و حمایت والدین و بقیه اطرافیان نیاز دارند. حتی اگر خودشان در رابطه با مسائل و مشکلاتشان با کسی صحبت نکنند نیاز است که پدر و مادر با دقت در رفتار فرزند خود و صحبت کردن با آنها پی به چالشهای ذهنیشان برده و به آنها در حل این مسائل کمک کنند. در این راه میتوانید از کمک معلم، مشاور و سایر کادر مدرسه و همچنین روانشناسهای مجرب بهره ببرید.
اگر شما چالشهایی دیگری میشناسید که دانشآموزان در روزهای اول مدرسه با آن روبرو هستند، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.