این روزها مردم همهچیز را گوگل میکنند! دکتر گوگل میتواند به تمام سوالاتی که دارند پاسخ دهد، هرگز نمیخوابد، نیازهای مردم را پیشبینی میکند و میتواند در یک چشم بهم زدن، میلیونها پاسخ به سوالی که از او پرسیدهاید نشان دهد. کافیست در نوار جستجوی گوگل، سوال خود را تایپ کنید و با فشار یک دکمه با میلیونها پاسخ مواجه شوید.
والدین از این ترفند برای برطرف کردن نگرانیهای خود استفاده میکنند و هر سوالی که دارند از گوگل میپرسند. برخلاف پزشکان متخصص کودکان که فقط زمان بخصوصی از روز را کار میکنند، ممکن است اطلاعات شما را فراموش کنند و یا اصلا در دسترس نباشند، گوگل همهی این مشکلات را برطرف کرده است. البته پرواضح است که برای مسائل جدی و پیچیده الویت اول و آخر مراجعه به متخصصان است.
در ادامه قصد داریم ۱۰ سوال پرتکرار که والدین همیشه در گوگل جستجو میکنند را معرفی کرده و به آنها پاسخ دهیم. شاید یکی از این ۱۰ سوال، برای شما هم مطرح شده باشد. همراه ما باشید.
۱- چرا سر کودک من مدام شپش میگیرد؟
شاید برای شما جالب باشد اگر بدانید این یکی از پرتکرارترین سوالات در گوگل است. پاسخ به این پرسش خیلی ساده است: « کودک شما مو و دوستانی دارد که عامل این شپش هستند». پاسخ طولانیتر این است که مشکل شپش سر بیشتر کودکان دوره ابتدایی را درگیر میکند چون بیشترین تماس فیزیکی را با یکدیگر دارند.
شپش داشتن سر کودک، نشانهی عدم رعایت بهداشت نیست. در واقع برخی از متخصصان فکر میکنند حشرات، موهای تمیزتر را بیشتر انتخاب میکنند. همچنین بلندی موها هم ارتباطی با شپش گرفتن سر ندارد.
برای درمان کودک خود در برابر شپش، از همان اول با پزشک مشورت کنید و دارویی خریداری کنید که مشکل شپش سر را به طور کامل برطرف کند و مورد تایید سازمانهای رسمی باشد. برخی از شویندهها و داروها فقط شپشها را از بین میبرند و تخم آنها همچنان باقی میماند و بعد از دو هفته دوباره ناچارید کودک خود را درمان کنید.

برای درمان، علاوه بر استفاده از داروهایی که پزشک توصیه میکند، تمام چیزهایی که با موهای کودک شما تماس داشته را در ماشین لباسشویی بشویید. عروسکهایی که نمیتوان شست را در داخل یک کیسه پلاستیکی به مدت ۴۸ ساعت قرار دهید چون شپشها بیشتر از این مدت نمیتوانند دور از پوست سر انسان زنده بمانند. و در نهایت تمام کسانی که با کودک ارتباط داشتهاند باید از نظر شپش سر معاینه شوند.
مهمتر از همه به یاد داشته باشید، گرچه شپشها موجودات نسبتا درشتی هستند اما ناقل بیماری نیستند. پس لبخند بزنید و در فرایند درمان کودک به او روحیه بدهید تا با سرعت بیشتری فرایند درمان طی شود.
۲- چرا کودک من مدام گلودرد استرپتوکوکی میگیرد؟
بهتر است پرسیدن این سوال در گوگل را متوقف کنید چون هیچکس به طور قطع نمیداند چرا برخی از کودکان به این نوع گلو درد مبتلا میشوند. این بیماری یک عفونت باکتریایی است که باعث آزار گلو و خارش آن میشود. از نشانههای آن میتوان به تورم و قرمزی لوزهها که گاه با پوشش سفید و رگههایی از چرک همراه است، گلودرد، دشواری در بلع، تب، سردرد، خستگی، حساسیت پوستی و دلدرد و استفراغ به خصوص در کودکان کم سن و سالتر اشاره کرد. اگر کودک شما در طول یکسال بیش از ۵ بار به این نوع عفونت و گلودرد دچار شد باید با پزشک درمورد آن مشورت کنید.
شاید بهتر باشد قبل از هرکاری از خود بپرسید: «آیا این گلو درد، واقعا گلو درد استرپتوکوکی است؟». تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد از گلو دردهای دوران کودکی توسط باکتری استرپتوکوک ایجاد میشود و بقیهی گلو دردها ناشی از عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی، آلرژیهای فصلی، رفلاکس معده به مری و غیره است.
با این حال، گلو درد استرپتوکوکی برای درمان به آنتی بیوتیک نیاز دارد و اگر درمان نشود ممکن است کودک را به تب روماتیسمی دچار کرده و به دریچههای قلب او آسیب وارد کند.(برخی از کارشناسان میگویند استرپتوکوک در موارد بسیار نادر ممکن است باعث بروز یک بیماری جدی و خطرناک به نام «پانداس – Pandas» شود؛ بنابراین باید آن را جدی گرفت.
هیچکس نمیتواند با نگاه کردن به گلوی کودک شما بگوید او گلو درد استرپتوکوکی دارد یا خیر. با آزمایش دادن میتوانید در عرض چند دقیقه متوجه این بیماری شوید. از هر ۸ کودک، یک نفر فقط ناقل بیماری استرپتوکوکی است و علائمی از بروز بیماری در او وجود ندارد. افراد بین ۳ تا ۱۵ سال بیشتر به چنین گلودردهایی دچار میشوند بنابراین افراد با سنین دیگر نیازی به آزمایش دادن ندارند.
۳- چرا کودک من خونریزی بینی دارد؟
بینی انسان هوایی که در محیط وجود دارد را از طریق شبکهای از رگهای خونی ریز که در داخل بینی وجود دارد، گرم و مرطوب میکند. بنابراین داخل بینی انسان، رگهای خونی ریز و ظریفی وجود دارند که در معرض خشکی هوا، عفونتهای مختلف و همچنین انگشت کودکان جستجوگر است. در نتیجه حدود ۳۰ درصد از کودکان زیر ۵ سال و ۵۰ درصد از کودکان ۶ تا ۱۰ سال حداقل یکبار خونریزی بینی را تجربه میکنند.
اگر کودک شما دچار خونریزی مکرر بینی است، آب و هوا و دست زدن به بینی میتواند جزو عوامل اصلی باشند. اگرچه آلرژی و سرماخوردگی و عفونتهای استاف «Staph Infection» هم میتوانند موثر باشند. پزشکان اغلب توصیه میکنند برای جلوگیری از خونریزی بینی، از پماد برای نرم کردن داخل بینی استفاده شود و بخور یا کتری آبی در اتاق قرار داده شود تا رطوبت محیط افزایش پیدا کند.
در طول خونریزی بینی، باید حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه به سوراخهای بینی کودک – و نه روی پل بینی – فشار ثابت وارد کنید تا خونریزی متوقف شود. خونریزیهای مکرر بینی ممکن است نشانهی بیماریهای جدیتر هم باشند. در صورت بروز مکرر چنین مشکلاتی حتما به پزشک معالج مراجعه کنید و آزمایشهای مورد نیاز را انجام دهید.
به این نکته هم توجه داشته باشید که خونریزی بینی در کودکان زیر ۲ سال بسیار نادر است بنابراین در صورت مشاهده چنین موضوعی حتما با پزشک مشورت کنید.
۴- چرا کودک من دچار بیماری چشم صورتی میشود؟
اصطلاح «چشم صورتی – Pinkeye» فقط یک واژهی توصیفیست برای التهاب غشای شفاف روی چشم که به آن التهاب ملتحمه هم گفته میشود. زمانی که غشای شفاف روی چشم کودکان ملتهب میشود، رگهای خونی داخل این غشا متورم شده و قابل رویت میشود که ظاهری صورتی یا قرمز به چشم کودکان میدهد.
علت بروز التهاب چشم صورتی در کودکان با سنین مختلف متفاوت است. در کودکان خردسال این بیماری بیشتر به دلیل یک ویروس یا باکتری به وجود میآید و علائم تقریبا خود به خود از بین میروند. پزشکان اطفال حتی اگر این التهاب ناشی از ویروس باشد اغلب برای درمان آن، قطرههای آنتی بیوتیک را تجویز میکنند تا درمان سرعت بیشتری به خود بگیرد.
اگر کودک شما به طور مکرر با التهاب چشم صورتی مواجه میشود، این موضوع میتواند نشانهای از یک بیماری جدیتر یا مزمن باشد. بنابراین اگر چندبار این مورد را مشاهده کردید حتما با پزشک مشورت کنید و آزمایشهای مربوط به درمان را به سرعت پیش بگیرید.
۵- چرا کودک من تب دارد؟
یکی دیگر از سوالات پرتکراری که والدین در گوگل جستجو میکنند، دلیل تب داشتن کودکان است. بروز تب در کودکان میتواند دلایل بسیار زیادی داشته باشد، از بیماریهای ویروسی و سرماخوردگی گرفته تا عفونتهای باکتریایی مانند سینوزیت. این موضوع در موارد نادر میتواند به دلیل بیماریهای جدیتر مانند بیماریهای خودایمنی یا سرطان هم باشد. اما قبل از هرکار باید اول مطمئن شوید کودک شما واقعا تب دارد یا خیر.
پیشانی کودکان به دلایل مختلفی میتواند گرم به نظر برسد؛ بازیهای شدیدی که کودکان انجام میدهند دمای بدن آنها را بالا میبرد یا حتی سرد بودن دست شما ممکن است باعث شود حس کنید کودک تب دارد. بنابراین بهتر است قبل از هر تصمیم و فکری، از یک تب سنج مطمئن استفاده کنید و دمای بدن کودک را به شکل دقیق بسنجید. دمای بدن انسان در طول شبانه روز تا ۲ درجه سانتیگراد تغییر میکند بنابراین نباید هر تغییر دمایی را مساوی با تب دانست.
از نظر دمای استاندارد بدن، پزشکان دمای استاندارد پیشانی را ۳۷.۷ درجه سانتیگراد در نظر میگیرند. تب میتواند دمای بدن کودکان را تا ۴۱ درجه سانتیگراد هم افزایش دهد و به کودک آسیبی وارد نکند؛ در واقع میزان تب با شدت بیماری کودک ارتباط مستقیمی ندارد. اگر کودکی زیر ۳ ماه سن داشته باشد و تب او بیش از ۳ روز ادامه پیدا کند، حتما باید به پزشک اطفال مراجعه کرد.
۶- چرا کودک من مدام به کرم حلقوی دچار میشود؟
این یکی از عجیبترین سوالات پرتکرار در گوگل است. کرم حلقوی اصلا کرم نیست! در واقع آن چیزی که به نام کرم حلقوی شناخته میشود، یک عفونت قارچی در پوست کودکان است که هر کودکی در مقطعی از زندگی به آن دچار میشود. کودکان، این قارچها را از خاک، گربهها و حیواناتی که با آنها بازی میکنند دریافت میکنند. این نوع عفونتهای قارچی در کودکان به قدری رایج است که پزشکان به سختی میتوانند منشا اصلی آن را پیدا کنند.

عفونت «کرم حلقوی – Ringworm» بیشتر به شکل یک برآمدگی قرمز کوچک روی پوست کودکان ظاهر میشود و در عرض چند روز بزرگتر میشود و به شکل دایره یا بیضی در میآید. با این حال، همهی بیماریهای پوستی که به شکل گرد و قرمز روی پوست ظاهر شوند، عفونت کرم حلقوی نیستند. کرم حلقوی معمولا فقط به صورت یک یا دو ضایعه روی پوست ظاهر میشود، در حالی که سایر بیماریهای پوستی مانند اگزما بخشهای زیادی از پوست را درگیر میکنند.
برای درمان عفونت کرم حلقوی، کودک باید به مدت دو تا سه هفته و روزی دوبار از کرم ضدقارچ استفاده کنند. قارچها فراتر از چیزی که روی پوست کودک میبینید گسترده شدهاند پس بهتر است کرم ضدقارچ را بیشتر از ضایعهای که میبینید، روی پوست بمالید. اگر عفونت کرم حلقوی روی سر کودکان ظاهر شود، تنها راه درمان استفاده از داروهای خوراکی است که باید با مشورت پزشک استفاده شود.
۷- چرا کودک من کلمات را تکرار میکند؟
یادگیری هر مهارتی به تکرار و تمرین نیاز دارد. کودکان برای اینکه بتوانند عضلات و ماهیچههای متعددی که در دهان، زبان و فک آنها وجود دارد را بهتر با هم هماهنگ کنند، نیاز دارند کلماتی که یاد میگیرند را بارها تکرار کنند. خیلی از کلمات برای اینکه کودک به گفتن آنها مسلط شود باید دائم تکرار شوند.
کودکان نوپا اغلب عبارات دو تا سه کلمهای را تکرار میکنند. مانند عبارت «بابا رفت بای بای». ممکن است اینطور به نظر برسد که کودکان پیش دبستانی دچار لکنت شدهاند و کلمات یا جملات را چندین بار تکرار میکنند، این در حالیست که مغز کودکان درحال پردازش جملات آینده است و به همین دلیل جملاتی که در حال بیان آن هستند را ممکن است تکرار کند تا فراموش نکند.
از سوی دیگر، اگر کودکی جملات را بدون آنکه معنی آن را بفهمد بارها تکرار میکند، ممکن است به سندروم «اکولالیا – Echolalia» دچار باشد که یکی از علائم اوتیسم در کودکان است. اگر این مورد را در کودک خود بارها مشاهده کردید و با علائم دیگری از اوتیسم همراه بود حتما با پزشک درباره آن صحبت کنید.
بیشتر بخوانید: کودکانی با جهان متفاوت، اوتیسم چیست؟
۸- چرا کودک من در تخت خواب ادرار میکند؟
دلیل شماره یک: او کاملا عادی است! از آنجایی که ۱۵ درصد از کودکان زیر سن ۶ سال تخت خواب خود را خیس میکنند، پزشکان اطفال به ندرت به کودکان در این سنین بیماری شب ادراری را اطلاق میکنند. کودکانی که ۶ ماه به طور مداوم شبها در تخت خواب ادرار میکنند معمولا خوابهای بسیار عمیقی دارند که پر شدن مثانه در شب را متوجه نمیشوند.
همچنین ممکن است تولید ادرار آنها در شب بیش از حد معمول باشد یا مثانهای کوچکتر از حد معمول داشته باشند. ژنها نقش مهمی در بروز چنین عادتی دارند. کودکانی که والدین آنها پس از ۶ سالگی تخت خواب خود را خیس میکردند، احتمالا در آن سنی که والدین دچار آن عادت بودهاند، مشکلشان برطرف و متوقف میشود.
عوامل دیگری در شب ادراری کودکان دخیل است که از آن جمله میتوان به یبوست و آپنه خواب یا همان توقف تنفس در حین خواب اشاره کرد. هنگامی که کودک شما به طور مستقل به سرویس بهداشتی میرود ممکن است متوجه بیماریهایی مانند یبوست در او نشوید بنابراین بهتر است دائما از او این سوال را بپرسید که آیا راحت کار خود را انجام داده است یا خیر. همچنین در شب به صدای تنفس کودک توجه کنید و ببینید آیا خروپف میکند یا چیزی راه نفس او را مسدود نکرده باشد.
استرس هم میتواند در شب ادراری کودکان موثر باشد. اختلافات خانوادگی، مشکلات مالی یا ناراحتیهای روحی همگی باعث بروز استرس در کودکان میشوند. اگر کودک شما بیش از ۶ ماه دچار این مشکل است یا اگر در طول روز هم به این مشکل دچار میشود حتما با پزشک مشورت کنید چون ممکن است نشانههایی از یک بیماری جدیتر مانند دیابت یا عفونت دستگاه ادراری باشد.
۹- چرا کودک من همهچیز را خراب میکند؟
یکی از کارهایی که گوگل انجام نمیدهد – حداقل هنوز – این است که بپرسد: « منظورتان دقیقا چیست؟!». کودکان نوپا و پیش دبستانی اغلب از روی کنجکاوی به همه چیز دست زده و آنها را از هم جدا میکنند. آنها میخواهند بدانند آن شی از چه چیزی تشکیل شده و به همین دلیل ممکن است با جدا کردن یا دست زدن، آن وسیله را خراب کنند.
رول دستمال توالت چطور کار میکند؟ ماشین اسباب بازی چطور؟ کیف پول چیست؟ کودکان برای پاسخ دادن به این سوالات و هماهنگ کردن انگشتان با اعصاب مغز نیاز دارند به چیزهای مختلف دست بزنند، حتی اگر منجر به خراب شدن آن شود.
اگر کودک شما با عصبانیت و ناراحتی چیزهای مختلف را خراب میکند، در چنین مواقعی باید رفتار او را ارزیابی کنید؛ نه زمانی که در آرامش در حال ور رفتن با یک وسیلهی عجیب و جدید است. استرس، کمخوابی، سابقهی تروما یا رفتارهای خشونتآمیز همگی میتوانند منجر به طغیانهای رفتاری در کودکان و خراب کردن اجسام شوند.
کودکان مبتلا به تاخیر رشد یا اوتیسم هم ممکن است به شیوههای مخرب رفتار کنند. در صورتی که کودک شما رفتار مخرب را به طور دائم و به همراه عصبانیت انجام میدهد بهتر است با یک درمانگر، مشاور یا پزشک صحبت کنید و برای درمان رفتاری او اقدام کنید.
بیشتر بخوانید: علائم اولیه اوتیسم در خردسالان
۱۰- چرا فرزندم از من متنفر است؟
این سوال واقعا غمانگیز است. کودکان ممکن است در طول شبانهروز از والدین خود عصبانی یا ناامید شوند اما هرگز از آنها متنفر نخواهند شد. این سوال معمولا زمانی پرسیده میشود که پدر و مادر تمام کارهایی که برای کنترل کودک نیاز به انجام بوده را امتحان کرده ولی نتیجه نگرفتهاند که دلیل اصلی آن میتواند استرس یا افسردگی والدین باشد.
برخی از دورههای رشد یک کودک ممکن است برای والدین بسیار آزاردهنده باشد. به عنوان مثال بسیاری از نوزادان در سه ماهه اول زندگی خود از کولیک یا همان قولنج نوزادی رنج میبرند و به همین دلیل ممکن است ساعتها بیوقفه گریه کنند. کودکان نوپا در مرحلهای از زندگی هستند که ممکن است تحت شرایط خاص والدین خود را بزنند یا گاز بگیرند. توجه داشته باشید که کودکان در این سن هنوز نمیدانند که دیگران ممکن است بخاطر رفتار آنها درد بکشند یا آسیب ببینند.
بچههای دو ساله دائما چیزهای زیادی از شما میخواهند و ممکن است همین موضوع شما را آزار دهد. بچههای سه ساله مطالبهگری بیشتری دارند و نوجوانان هم میتوانند رفتارهای توام با عصبانیت و ناراحتی در قبال والدین داشته باشند.
این رفتارها ممکن است دلایل محیطی داشته باشد ولی به این معنی نیست که کودک شما از شما متنفر است. برای اینکه مناسبترین عکسالعمل در برابر این رفتارهای کودک خود داشته باشید میتوانید با مشاور و پزشکان مشورت کنید تا شما را راهنمایی کنند.
سخن پایانی
پدر و مادرها نگرانیهای زیادی در قبال کودک خود دارد. این روزها برای پاسخ به هر نگرانی، دست به دامان گوگل میشوند و سوالات خود را از آن میپرسند. در این مقاله ۱۰ نمونه از پرتکرارترین سوالاتی که در گوگل مطرح میشود را بیان کرده و پاسخ دادیم. شما هم میتوانید سوالات و پاسخهای مخصوص به خود را در بخش دیدگاهها با ما در میان بگذارید. به نظر شما پدر و مادرها دیگر چه سوالاتی از گوگل میپرسند؟