درس را همه میخوانند. آنچه نوابغ را از بچههای ضعیفتر کلاس جدا میکنید، نحوه درس خواندن آنهاست. تقریبا اکثر آنها یک مکان آرام برای مطالعه پیدا میکنند، بعد از استراحت کافی و صرف غذا شروع به مطالعه میکنند. این سبک درک خواندن نوابغ است.
اگرچه درسخواندن برای خیلیها لذتبخش نیست، میتوان با ایجاد عادتهای مطالعه خوب، آن را موثرتر، کارآمدتر و لذتبخشتر کرد. در این مقاله قصد داریم نگاهی به سبک درس خواندن نوابغ بیاندازیم و مهمترین نکاتش را با هم مرور کنیم. همراه ما باشید.
چگونه به ماندگاری یادگیری خود کمک کنیم؟
مهمترین جنبه سبک درس خواندن نوابع، یادگیری طولانیمدت مطالب است. بهطوری که تمام محتوای پیش نیاز پایههای بالاتر را بهراحتی به خاطر میآورند. اما چطور چنین چیزی ممکن است؟ نحوه درس خواندن آنها چه تفاوتی با دانشآموزان عادی دارد که همهچیز را به وضوح به خاطر میآورند؟
۱. استفاده از چند روش مختلف برای یادگیری عمیق
روی چند روش یادگیری تمرکز کنید. فرضا اگر تا الان با گوش دادن به پادکست درس میخواندید، حالا دنبال ویدیوهای تصویری یا معلم خصوصی باشید. اطلاعاتی که چندین بار به شکلهای مختلف وارد ذهن شدهاند، بهمراتب بهتر در ذهن تثبیت میشوند. چراکه بخشهای مختلفی از مغز با دادههای مشابه پر میشود و مغز فرصت بیشتری برای پردازش جزئیات آن دارد.
استفاده از ویدئوهای آموزشی فیلیمومدرسه به شما در یادگیری عمیق دروس کمک میکند.
۲. آموزش آموختههای خود به دیگران
مربیان حوزههای مختلف همگی متفقالقول میگویند یکی از بهترین روشهای یادگیری، آموزش دادن به دیگران است. مفاهیم و جملات را از زبان خود بگویید تا ریشه دانش در ذهنتان تثبیت گردد. ایدههایی مثل نوشتن یک پست وبلاگی، ساخت پادکست یا شرکت در یک بحث گروهی برای شروع عالی است.
۳. ارتباطسازی میان اطلاعات قبلی و آموختههای جدید
یکی دیگر از روشهای عالی برای درس خواندن مؤثر و ماندگار که در سبک درس خواندن نوابغ دیده میشود، ارتباطسازی میان اطلاعات آموختهشده قبلی و دانش جدید است. مثلا اینکه بتوانید آموختههای علوم سوم ابتدایی را به علوم دوم پیوند بزنید و اطلاعات جدید را وارد حافظه بلندمدت کنید.
۴. کسب تجربه عملی
برای بسیاری از ما یادگیری محدود میشود به خواندن کتابهای درسی، شرکت در کلاسهای درس مدرسه و تحقیق در کتابخانه یا فضای اینترنت. اگرچه مشاهده و خواندن بسیار مهم است، بهکارگیری دانش آموختهشده و کسب مهارتهای جدید یادگیری را به یک سطح دیگر میبرد. سبک درس خواندن نوابغ هم همین است. آنها علاوهبراینکه بر نحوه درس خواندن تمرکز میکنند، بلکه برای یادگیری بهتر روی کسب تجربه عملی تمرکز کرده و با انجام منظم یک فعالیت، دادههای آموخته شده را برای همیشه در ذهن خود ثبت میکنند.
۵. شرکت در آزمونها
شاید تصور کنید آزمونهای کلاسی و امتحانهایی که در خانه از خود میگیرید، صرفا جهت محک آموختههای قبلی است. در حالی که مهمترین اثر این آزمونها کمک به یادگیری موثرتر است. طبق تحقیقات انجام شده، پاسخهایی که دانشآموزان در جواب سوالهای امتحان مینویسند، مدتزمان طولانیتری در ذهن آنها باقی میماند.
۶. تمرین و تکرار
نتیجه تکرارکردن شگفتزدهتان میکند. کافی است مطلبی را آنقدر بخوانید تا ملکه ذهنتان شود. دقیقا همان روشی که با آن شماره تلفن خانه را حفظ کردید! تکرار مداوم (بهخصوص شبها قبل از خواب) آموختههای جدید را وارد حافظه بلندمدت میکند تا یادآوری آنها سادهتر باشد.
۷. زنده نگه داشتن مغز
مغز انسان مثل سایر ارگانها بهمرور زمان پیر و کُند میشود؛ زمانی که پیر شد، نمیتوان انتظار داشت مطالبی که قبلا آموخته را به یاد بیاورد. برای آنکه روند پیری مغز را به تعویض بیاندازید، همیشه خود را به چالش بکشید و در معرض تصمیمات جدید، اطلاعات جدید و تمرینات ذهنی جدید قرار بگیرید. با این کار سلولهای مغز بهتر از همیشه رشد میکنند، سالمتر میمانند و دانش فرا گرفتهشده را بهتر به خاطر میآورند. این یکی از مهمترین اصول سبک درک خواندن نوابغ است.
چگونه عادتهای موثر در مطالعه را ایجاد کنیم؟
مطالعه موثر قواعد و قوانین مشخصی دارد که در ادامه برخی از مهمترین آنها را بیان کردهایم تا مطمئن شوید نحوه درس خواندن شما درست و اصولی است.
۱. فضای مخصوص مطالعه داشته باشید
اولین قدم انتخاب فضایی امن و آرام مخصوص مطالعه است. جایی بهدور از سروصداهای روزمره که بتوان بهتر در آن تمرکز کرد. کتابخانه عمومی، کافیشاپ یا گوشه دنجی از خانه انتخاب خوبی برای شروع مطالعه هستند. اصلا هم نیاز نیست محل مطالعه مدتها یک مکان ثابت باشد. اتفاقا بهتر است هرازگاهی آن را تغییر دهید تا مغز تحریک به ارتباطسازی مجدد با محیط شود. اصطلاحا از مغز خود کار بکشید!
۲. عوامل حواسپرتی را حذف کنید
انتظار دارید جایی که صدای تلویزیون بلند است، هر لحظه به سوشال مدیا دسترسی دارید و هرازگاهی کسی صدایتان میزند، بتوانید درست و حسابی درس بخوانید؟
گوشی هوشمند خوراک وقتکشی است! یک پیام جدید برایتان میآید، فقط قصد دارید آن پیام را چک کنید، گوشی را باز میکنید و نیمساعت بعد به خود میآیید و میبینید در حال پرسهزدن در شبکههای اجتماعی هستید.
بهترین کار ممکن سایلنت کردن موبایل است. پیغام هشدار را قطع کنید و آن را برگردانید تا اصلا روشنشدن صفحه را نبینید. اگر هم توانستید تلفنتان را خاموش کنید که چه بهتر! برنامههایی مثل Forest یا Focus To-Do با مسدودسازی برنامهها در مدتزمانی که ما تعیین میکنیم، به مدیریت هرچه بهتر زمان کمک بزرگی میکنند.
۳. در جلسات مطالعه وقفه داشته باشید
زمانی که عامدانه به خود استراحت میدهید، مغز فرصت کافی برای تثبیت آموختههای قبلی را پیدا میکند. بنابراین صرفنظر از نحوه درس خواندن، بعد از چند دقیقه با انرژی بیشتر و توجه بهتر میتوانید درس خواندن را ادامه دهید. طبق نتایج بهدست آمده از تحقیقات اخیر، مغز ما به ازای هر ۵۰ دقیقه مطالعه، به ۱۵ الی ۲۰ دقیقه استراحت نیاز دارد. این استراحت میتواند کمی پیادهروی، گوش کردن به موسیقی، صحبتکردن با یک دوست، نرمش و مدیتیشن، صرف میانوعده، یک دوش سریع یا مرتب کردن میز تحریر باشد. فراموش نکنید که وقفههای کوتاه جایگاه ویژهای در سبک درک خواندن نوابغ دارد.
۴. هدف مطالعه را تعیین کنید
تعیین کنید که در انتهای جلسه مطالعه باید تا کجا پیش رفته باشید. مقدار درس خواندن میتواند برحسب زمان یا مقداری محتوای مشخص از کتاب درسی باشد. مثلا بگویید میخواهم ۲ ساعت مطالعه کنم یا ۳ فصل از کتاب را دوباره بخوانم. در تعیین این اهداف مطالعه ریزبین باشید، اما اگر صددرصد به آن هدف نرسیدید، به خود سخت نگیرید. گاهی اوقات به خاطر دشواری مبحث مورد مطالعه یا آماده نبودن ذهن شما، مطالعه بیشتر از آنچه که باید طول میکشد و این اتفاق عجیبی نیست.
۵. به خودتان جایزه بدهید
جایزهدادن تاثیر شگفتانگیزی بر شکلگیری عادتهای خوب و مفید میگذارد. در ازای تحقق اهداف مطالعه آگاهانه به خود رشوه دهید. این جایزه بسته به میزان مطالعه و دستاورد آن میتواند بزرگ یا کوچک باشد.
میتوانید از جوایز کوچک مثل یک آبنبات، نوشیدنی موردعلاقه کودک یا یک بازی سریع یا قسمت کوتاهی از یک برنامه تلویزیونی شروع کنید و برای مطاله طولانیتر، پاداشهای بزرگتر مثل وعدههای غذایی موردعلاقه کودک یا اجازه بازی و وقتگذراندن با دوستان را در نظر بگیرید.
۶. گروهی درس بخوانید
درس خواندن گروهی قبل از هر چیز به دانشآموزان کمک میکند مسائل دشوار را با همفکری حل کنند، مشوق یکدیگر باشند، همدیگر را رو به جلو هُل دهند و ایدههای خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. همه اینها در کنار هم مطالعه را لذتبخش و موثر میکند. حتی توضیح مفاهیم دشوار به دانشآموزان دیگر کمک میکند آن مفاهیم در ذهن بقیه تکرار شود. البته اگر این گروه ساختارمند نباشد و اعضای آن واقعا دغدغه درسخواندن نداشته باشند، نحوه درس خواندن گروهی نتیجه خوبی نخواهد داشت!
۷. در آزمونهای تستی شرکت کنید
آزمون تستی مدتهاست یک ابزار مفید برای کمک به یادگیری و حفظ اطلاعات تلقی میشود. چراکه بهکمک آن شکافهای ذهن دانشآموز بهطور کامل آشکار شده و اضطراب او از امتحان اصلی کاهش مییابد. اگر مطابق سبک درک خواندن نوابغ، نمیتوانید در کلاسهای فوق برنامه و آزمونهای خارج از مدرسه شرکت کنید، فلش کارت بسازید، از خود سوال بپرسید، دنبال تستهای آنلاین بگردید یا از دوستی بخواهید از شما امتحان بگیرد.
۸. از دیگران کمک بخواهید
کمک گرفتن از آدمهایی که میتوانند مشکلتان را حل کنند، گرههای ذهنتان را باز کنند و توضیح خوبی درباره آن موضوع به شما بدهند، نهتنها اشکالی ندارد که خیلیوقتها از نان شب واجبتر است! در این مواقع میتوانید از معلمان مدرسه، اساتید، دستیاران آموزشی، دوستان یا اعضای گروه مطالعه کمک بخواهید. حتی اگر فکر میکنید به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، با یک معلم خصوصی صحبت کنید.
۹. سبک زندگی خوبی داشته باشید
مغز انسان مثل تمام اعضای دیگر به مراقبت احتیاج دارد. تا زمانی که با رعایت نکات زیر مراقب آن نباشید، نمیتوانید در درس و مطالعه بازدهی عالی انتظار داشته باشید.
- خواب کافی: میدانستید نداشتن خواب کافی عملکردهای شناختی مغز مثل دامنه توجه را محدود میکند؟ همه انسانها برای شادی بیشتر، زندگی اجتماعی بهتر و عملکرد بهتر مغز روزانه به ۷ الی ۸ ساعت خواب نیاز دارد.
- رژیم غذایی مناسب: مصرف برخی از مواد غذایی مثل میوهها، سبزیجات، منابع گیاهی پروتئین، آجیلها و روغنهای غیر اشتباع مثل روغن زیتون در رژیم غذایی میتواند عملکرد شناختی مغز را تقویت کند.
- ورزش: ورزشکردن اکسیژن موردنیاز جهت یادگیری را به مغز میرساند، منجر به رشد سلولهای عصبی جدید میشود و ارتباطات میان سلولهای مغز را تقویت میکند. همه اینها در کنار هم تاثیر شگفتانگیزی بر یادگیری میگذارند.
۱۰. زمان مشخصی برای مطالعه داشته باشید
جدای از اهمیت برنامهریزی و هدفگذاری، مهم است برنامهای روتین و مداوم برای نحوه درس خواندن خود داشته باشید. وقتی هر روز و هر هفته، ساعت مشخصی را به درس خواندن اختصاص میدهید، مطالعه جزو برنامه منظم روزمره شما میشود. در نتیجه همیشه در آن ساعت از نظر ذهنی برای درس خواندن آمادهتر خواهید بود. اگر به هر دلیلی ناچار به تغییر موقت برنامه زمانی مطالعه شدید اشکالی ندارد، اما به محض آنکه توانستید، روال قبلی را از سر بگیرید.
۱۱. درس خواندن را به تعویق نیاندازید
در برخی مواقع بیعلاقگی به موضوع درس، معلم آن درس یا اصلا دشوار بودن محتوای درسی باعث اهمالکاری دانشآموزان در یادگیری و پیروی از برنامه درسخوانی آنها میشود. در حالی که دانشآموزان موفق با میل به تعویق انداختن دروس مبارزه میکنند و هرطور شده مطالعه را به آخر میرسانند.
۱۲. فرصت کافی برای نگاه لحظهآخری داشته باشید
همیشه و تحت هر شرایط برای مرور لحظهآخری قبل از کلاس یا امتحان وقت بگذارید و یادداشتهای قبلی را مطالعه کنید. این مرور لحظهآخری سبک درس خواندن نوابغ است و نتایج شگفتانگیزی به همراه دارد.
۱۳. بهترین سبک درس خواندن خود را بشناسید
در دنیای درس و مطالعه دهها سبک مختلف یادگیری وجود دارد و هر فرد اطلاعات را به روشهای مختلف حفظ میکند. بعضیها زمانی بهتر یاد میگیرند که مفاهیم با تصویر به آنها آموخته شود. بعضیها ترجیح میدهند اطلاعات جدید را بشنوند، بعضیها با لمس اجسام در آزمایشگاه یاد میگیرند، بعضیها برای یادگیری دنبال منطق و استدلال میگردند و عدهای با تمرینهای نوشتاری بهتر یاد میگیرند. برخی دانشآموزان یادگیری گروهی و برخی دیگر یادگیری تکی را ترجیح میدهند.
به این فکر کنید که کدام سبک یادگیری برای شما بهتر عمل میکند و آن را برای مطالعه انتخاب کنید.
چگونه مهارتهای خود را بهکار گیریم تا بهتر یاد بگیریم؟
پس از آنکه با سبک درس خواندن نوابغ و عادتهای مفید و موثر در نحوه درس خواندن آنها آشنا شدید، برای بهکارگیری مهارتهای خود جهت یادگیری بهتر، لازم است مراحل صحیح مطالعه را بشناسید. اینکه مرحله به مرحله، قدم به قدم، چه مراحلی را پشتسر بگذارید تا در نهایت به یادگیری بهتر و موثرتر ختم شود. توجه کنید که این مراحل برای همه دانشآموزان لزوما ثابت نیست و ممکن است راهی که شما و دوستتان انتخاب میکنید کاملا متفاوت باشد.
۱. نگاه اجمالی به مبحث و قرار گرفتن در جریان درس
در سبک درک خواندن نوابغ، زمانی که مبحث درسی مورد نظر را برای اولین بار باز میکنیم و قصد مطالعه داریم، در قدم اول با نگاه اجمالی و بهاصطلاح سرسری شروع میکنیم تا درباره آن موضوع اطلاعات کلی به دست بیاوریم. تمام بخشهای آن فصل از متون آن گرفته تا تیترها، تصاویر و … را از نظر میگذرانیم تا بفهمیم دقیقا قرار است درباره چه صحبت کند و چند صفحه برای مطالعه پیش رو داریم. این نگاه سرسری بیشتر از ۱ تا ۴ دقیقه طول نمیکشد. سپس خلاصهوار آن فصل را روخوانی میکنیم.
۲. طرح سوال برای یافتن پاسخ آنها حین مطالعه
مرحله بعدی نوبت طرح سوال است. با این پرسشها ذهن خود را به چالش بکشید تا هنگام مطالعه مبحث بهدنبال پاسخ آنها بگردد و تمام تمرکز و توجه و کنکجاوی ما را برای یافتن پاسخ این پرسشها جلب کند. اصلا کار سختی نیست، در کمتر از یک دقیقه، تمام تیترهای آن درس را سوالی کنید و روی کاغذ بنویسید.
۳. مطالعه درس با دقت و حوصله
حالا نوبت قسمت اصلی ماجرا یعنی درس خواندن است. دانشآموزان روش مختلفی برای خواندن دارند اما یکی از بهترین روشها خطبردن است. زمانی که انگشت اشاره را زیر کلمات حرکت میدهیم و یکی یکی آنها را بیصدا میخوانیم. این کلمات در مغز ثبت میشوند و بخش زیادی از آنها فهمیده میشود. همینطور که به نحوه درس خواندن خود ادامه میدهیم، در یک دفترچه یادداشت نکات کلیدی درس را مینویسیم، سوالات و قسمتهایی که متوجه نشدهایم را یادداشت میکنیم و مطالعه را ادامه میدهیم.
۴. تلاش برای یادآوری مطالب آموخته شده
حالا نوبت امتحانکردن مغز است. کتاب را ببندید، دفترچه یادداشت را باز کنید و ببینید چه مقدار از درس را به خاطر میآورید؟ چند درصد در ذهنتان ثبت نشده است؟ طبیعتا بخشهایی که در حافظه ننشستهاند به مرور دوباره نیاز دارند. همچنین باید بخشهایی که برایتان مبهم بوده را با مطالعه مجدد یا پرسش از معلم یا دوستان کاملا حل کنید.
۵. مرور برای یادگیری عمیقتر
این طبیعی است که با یک بار خواندن نتوانید نتیجه مطلوبی به دست بیاورید. اما اگر برای مرور ۲ باره، ۳ باره و … وقت بگذارید، اگر تمرین و تکرار مباحث آموختهشده به قدری باشد که چشم بسته مطالب را به یاد بیاورید، میتوان گفت از تمام مهارتی که داشتید برای یادگیری استفاده کردهاید و سبک درک خواندن نوابغ را تماموکمال بهکار گرفتهاید. در نهایت برای بازگوکردن اطلاعات آموخته شده، چه بهصورت شفاهی و چه بهصورت کتبی مشکلی نخواهید داشت. چراکه این دانش بعد از بارها تمرین و تکرار در حافظه بلند مدت شما تثبیت شده است. بنابراین تا قبل از امتحان هر درس را دستکم چند بار مرور کنید و خواندن کل کتاب را به شب امتحان موکول نکنید!
چگونه تمرکز و تعادل را در مطالعه حفظ کنیم؟
یکی از بزرگترین چالشهای دانشآموزان در کنار نحوه درس خواندن، حفظ تمرکز و تعادل تا پایان مطالعه است. بیشتر دانشآموزان با کوچکترین صدا و عامل حواسپرتی دست از مطالعه میکشند و حداقل چند دقیقهای را از دست میدهند. اما در سبک درس خواندن نوابغ شاهد تفاوتهایی هستیم که تا حد زیادی به تمرکز و تعادل بهتر کمک میکنند. در ادامه چند نکته در همین راستا بیان کردهایم.
۱. برنامه مطالعه خود را با دوستان و خانواده به اشتراک بگذارید
خیلیوقتها اینکه آدمهای دیگر از برنامه ما باخبر باشند، انگیزه مضاعفی برای عمل به برنامه به ما میدهد. درمورد درس هم همینطور است. بعد از آنکه برنامه خود را نوشتید و آماده عمل به آن شدید، حتما آن را با دوستان نزدیک و اعضای خانواده خود به اشتراک بگذارید. فرضا اگر در خانه مطالعه میکنید، برنامه درسخواندنتان را روی در اتاق یا درب یخچال بچسبانید. این کار مزیتهای دیگری هم دارد. مثلا اعضای خانواده متوجه میشوند در چه بازه زمانی شما را تنها بگذارند یا دوستانتان میدانند در چه بازه زمانی با شما تماس نگیرند و پیام نفرستند.
۲. اطراف خود را خالی از وسایل حواسپرتی کنید
آیا میدانستید هر بار که حواسمان پرت میشود بهطور متوسط ۲۳ دقیقه طول میکشد تا دوباره تمرکز کنیم؟ پس اگر میخواهید سبک درس خواندن نوابغ را اجرا کنید و مدام مچ خود را موقع پرسهزدن در شبکههای اجتماعی، صحبتکردن با دوستان، چککردن پیامهای جدید و خواندن مطالب جدید وبسایتهای محبوبتان میگیرید، هرچه سریعتر اطرافتان را از وسایل حواسپرتی خالی کنید.
میتوانید از برنامههایی استفاده کنید که شبکههای اجتماعی و وبسایتهای مشخص را موقتا مسدود میکنند، میتوانید هشدار پیامهای جدید را خاموش کنید، گوشی موبایل را در یک اتاق دیگر بگذارید یا بهتر از همه، آن را تا انتهای جلسه مطالعه خاموش نگه دارید.
بر اساس یک پروژه تحقیقاتی اخیر در دانشگاه هاروارد، زمانی که اعلان رسانههای اجتماعی را دریافت میکنیم، مغز دوپامین ترشح میکند و ناخودآگاه خوشحال میشویم. با گذشت زمان، این دوپامین اعتیاد آور میشود و هوس این احساس مثبت بیشتر به سرمان میزند. بنابراین کنارگذاشتن این وسایل نهتنها کمک میکند به مغز آموزش دهیم مدتزمان طولانیتری متمرکز بماند و نحوه درس خواندن موثرتری داشته باشیم، بلکه کمک میکند اعتیاد به تلفنهای هوشمند و سایر وسایل الکترونیکی را مدیریت کنیم.
۳. با تکنیک پومودورو درس بخوانید
تکنیک پومودورو یکی از تکنیکهای موثر مدیریت زمان و نظم شخصی است که تنها یکی از نتایج آن، تمرکز و تعادل بیشتر مغز هنگام مطالعه است. بعد از انتخاب مبحث درسی موردنظر، یک تایمر را روی عدد دلخواه تنظیم کرده و شروع به مطالعه کنید. آنقدر بخوانید تا زنگ پایان تایمر به صدا درآید و بعد یک استراحت کوتاه داشته باشید. مدتزمان مطالعه و استراحت با شماست؛ اما بهطور میانگین ۲۵ دقیقه مطالعه و ۵ دقیقه استراحت توصیه میشود. این استراحت کوتاه توانایی مغز برای ادامه یادگیری را مضاعف و انرژی فرد را دوچندان میکند تا تمرکز فرد در طول جلسه مطالعه بیشتر باشد.
۴. کارهای انجامشده را ثبت کنید و پیش چشمتان نگه دارید
طبق سبک درس خواندن نوابغ، یکی دیگر از روشهای حفظ تمرکز حین مطالعه این است که مرتب تمام کارهایی که انجام دادهاید را به خود یادآوری کنید. بنویسید و ثبت کنید که چه مقدار درس خواندهاید، به کدام مباحث مسلط شدهاید و چقدر پیشرفت کردهاید. این کار (نظارت لحظهای به دستاوردها) با القای حس موفقیت به تمرکز بیشتر کمک میکند.
هم میبینید که با برنامهریزی توانستهاید به اهداف خود برسید، هم اینکه انگیزه و روحیه لازم برای ادامهدادن را بهدست میآورید.
۵. جغد شب بیدار نباشید!
شاید به اشتباه تصور کنید بیدار ماندن شبانه و مطالعه تا دیروقت قطعا شما را به موفقیت میرساند. اما مسئله اینجاست که شببیداری مداوم و کمبود خواب اتفاقا تاثیر منفی برا سلامت کلی بدن و عملکرد مغز میگذارد!
بدن برای تمرکز و یادگیری موثر به استراحت کافی نیاز دارد. چراکه بخش زیادی از اطلاعات در طول شب از حافظه کوتاهمدت به حافظه بلندمدت منتقل میشود. بنابراین فنجانهای قهوه و نوشیدنیهای انرژیزا را کنار بگذارید و هرشب حداقل ۷ تا ۸ ساعت خواب مفید داشته باشید.
حرف آخر
با یک دست نمیتوان چند هندوانه برداشت! تغییر ناگهانی هم برای همه پذیرفتنی نیست. اگر امروز نحوه درس خواندن نوابغ را شناختید و تصمیم به پیادهسازی آنها گرفتید، صبور باشید و از قدمهای کوچک شروع کنید. ابتدا یکی دو مورد از عادتهای موثر را انتخاب کرده و بعد آرامآرام راهکارهای دیگر را اضافه کنید تا در نهایت مطالعه مؤثرتر، کارآمدتر و لذتبخشتری داشته باشید.
اگر شما روشهای بهتری برای درس خواندن میشناسید، حتما در بخش نظرات با ما و همراهان ما در میان بگذارید.