بازی‌های چالشی گروهی، یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش اعتماد به نفس کودکان و تقویت مهارت‌های ارتباطی میان آن‌هاست. ایده‌های زیر فعالیت‌هایی هستند که از آنها می‌توان در محیط کلاس و مدرسه استفاده کنید.
ابتدا بخش نخست این مقاله را بخوانید: ۳۰ ایده جذاب برای فعالیت گروهی دانش آموزان – بخش اول
۱۶- چالش حلقه پلاستیکی یا هولاهوپ
این فعالیت به بچه‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های گوش دادن، هماهنگ‌سازی و استراتژی‌گذاری را انجام دهند و برای دانش‌آموزان کوچکتر کاربرد بیشتری دارد. از دانش آموزان خود بخواهید در یک دایره بزرگ بایستند. یک حلقه پلاستیکی یا همان هولاهوپ را روی بازوی یکی از دانش‌آموزان قرار داده و از او بخواهید که دست دانش‌آموز کناری را بگیرد.
به همین ترتیب از بچه‌های دیگر هم بخواهید برای بستن دایره دست به دست هم دهند. هدف از این بازی این است که حلقه هولاهوپ را بدون باز کردن دستها دور تا دور دایره حرکت دهند. دانش آموزان باید بفهمند که چگونه بدن خود را پیچ و تاب دهند تا این حلقه کل دایره دانش‌آموزان عبور کند.
۱۷- برو، برو، برو
این فعالیت برای تشویق کودکان به بر خوردن با یکدیگر بسیار عالی است. بازی به این ترتیب است که دانش‌آموزان در اطراف اتاق با صدایی آرام زمزمه می‌کنند: «برو، برو، برو … » و راه می‌روند. در این حین ناگهان شما یک عدد را به عنوان تعداد نفرات گروه را اعلام می‌کنید. مثلا می‌گویید ۳ و این یعنی بچه‌ها باید سریع گروه‌هایی ۳ نفره تشکیل دهند.
هدف این است که هر بار گروه های مختلفی از افراد تشکیل شود. برای سخت‌تر کردن بازی می‌توان این شرط را گذاشت که بچه‌ها نمی‌توانند گروه تکراری تشکیل دهند.
۱۸- هولاهوپ نوک انگشتی
در این بازی دانش‌آموزان به صورت دایره‌ای می‌ایستند و دستان خود را به صورت کشیده و رو به بالا جلو می‌آورند. آنها تنها باید انگشت اشاره خود را باز کنند. یک هولاهوپ یا حلقه پلاستیکی متناسب با تعداد بچه‌ها را طوری قرار دهید که فقط روی نوک انگشتان کودکان قرار گیرد.
به دانش‌آموزان بگویید که باید نوک انگشت خود را زیر هولاهوپ نگه دارند، اما اجازه ندارند انگشت خود را دور حلقه قلاب کرده یا به هر طریقی جز نوک انگشت اشاره خود، آن را نگه دارند. حلقه باید روی نوک انگشتان آنها قرار گیرد. چالش این است که بچه ها حلقه را بدون انداختن روی زمین پایین بیاورند. برای سخت‌تر کردن این بازی، می‌توانید محدودیت‌های ارتباطی وضع کنید، مثلا بچه‌ها نباید با هم صحبت کنند.
مطالب درسی مرتبط:
آموزش مهارت های زندگی پایه ششم
آموزش هدیه های آسمانی پایه ششم
۱۹- زود، تند، سریع!
این یک اسم‌بازی سرگرم کننده است که نیاز به تفکر سریع دارد! دانش آموزان به صورت یک دایره بزرگ می‌ایستند. یکی از دانش آموزان به وسط دایره می آید و داخل دایره دور می زند، جلوی یک نفر می ایستد و به او یک جهت می‌گوید. چهار گزینه وجود دارد و هر کدام یک معنایی دارد: چپ یعنی نام شخص سمت چپ را بگوید. راست یعنی نام شخص سمت راست را بگوید. رو به رو یعنی نام شخصی که روبرویش است را بگوید و خودت هم به این معناست که نام خودش را بگوید. بعد از اینکه به دانش‌آموز جهت را نشان داد، همه‌ی دانش آموزان با صدای بلند می‌گویند: «زود، تند، سریع». قبل از اینکه دانش‌آموزان عبارت را تمام کنند، فردی که جهت به او گفته شده می‌بایست نام فرد صحیح را بگوید و اگر نتوانست نفر بعدی در داخل دایره خواهد بود.
۲۰- پرش گروهی
این فعالیت مستلزم هماهنگی و ارتباط است. دانش آموزان را به گروه های ۴ تا ۶ نفره تقسیم کنید. از دانش‌آموزان هر گروه بخواهید در یک خط مستقیم بایستند و دست راستشان روی شانه‌ی فرد مقابل باشد و پای چپشان را جلو بیاورند تا فرد مقابل بتواند مچ پای آنها را نگه دارد. سپس همه بچه‌های گروه باید سعی کنند با هم بپرند. بعد از کمی تمرین، می‌توانید مسابقه‌ای برگزار کنید تا ببینید چه گروهی می‌تواند طولانی‌ترین پرش را انجام دهد.
۲۱- چالش کش پلاستیکی
این چالش به صورت گروهی و تمرینی برای صبر و استقامت است. ابتدا تعداد دانش‌آموزان هر گروه را مشخص کنید و به تعداد نفرات، به دور یک کش پلاستیکی، رشته‌ای نخ ببندید.
سپس هر کدام از اعضای گروه یکی از این رشته نخ‌های متصل به کش را به دست می‌گیرد. چالش به این صورت است که اعضای گروه باید سعی کنند با هماهنگی با یکدیگر از این کش برای برداشتن لیوان‌های پلاستیکی استفاده کنند. در حقیقت آنها می‌بایست با بزرگ و کوچک کردن کش، لیوان‌ها را برداشته و دانه دانه روی هم قرار دهند. تیمی که بلندترین سازه یا هرم لیوانی را در یک مدت معین بسازد برنده است.
۲۲- فهرست
این فعالیت به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا برای یک هدف مشترک مذاکره و همکاری کنند. فهرستی از وظایف را روی کاغذ بنویسید و برای هر کار یک امتیاز تعیین کنید. به عنوان مثال: زدن ۲۵ حرکت پروانه (۵ امتیاز)، ساختن اسم مستعار جالب برای تک‌تک بچه‌های کلاس (۵ امتیاز). امضا گرفتن از همه افراد کلاس (۱۵ امتیاز). تشکیل یک صف قطاری از این سوی کلاس به آن سوی کلاس (۵ امتیاز) و غیره.
اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی کارهای مختلف و خلاقانه‌ای را در این لیست گنجانده‌اید به نحوی که انجام همه آنها بیش از ۱۰ دقیقه به طول بیانجامد. دانش آموزان خود را به گروه های پنج یا شش نفری تقسیم کنید و به آنها ۱۰ دقیقه فرصت دهید تا با تصمیم گیری در مورد موارد موجود در لیست، تا جایی که می توانند امتیاز کسب کنند.
۲۳- اعضای بدن
در این بازی دانش‌آموزان دور کلاس راه می‌روند و آرام زمزمه می‌کنند «برو، برو، برو ..» تا جایی که شما یک عضو بدن و یک عدد را بگویید، مثلاً «چهار، زانو!». در این هنگام ۴ دانش‌آموز نزدیک به هم باید یک گروه ۴ نفره تشکیل داده و هر کدام یک زانویش را به زانوهای بقیه بچسباند. البته بچه‌ها می‌توانند یک گروه دو نفره شوند ولی باید جفت زانوهایشان را به زانوهای یکدیگر متصل کنند. هر کسی که نتواند داخل گروهی شود تا دور بعدی از بازی بیرون خواهد رفت.
۲۴- الفبای انسانی
برای این بازی به یک فضای باز بزرگ نیاز دارید. از دانش‌آموزان بخواهید که پخش شوند و آنها را راهنمایی کنید تا با بدنشان شکل حروف الفبا را اجرا کنند. به عنوان مثال: «از بدن خود برای ساختن یک الف استفاده کنید. حالا یک دال بسازید!».
در مرحله بعد، یک کلمه کوتاه ساده مانند «نان» یا «آب» را بگویید. دانش‌آموزان باید برای تشکیل کلمات با هم متحد شده و از بدن خود برای تشکیل حروف استفاده کنند. با کلمات ۲ حرفی شروع کنید و سپس آن را به ۳ و ۴ حرفی افزایش دهید. اگر دانش‌آموزان می‌خواهند بازی چالشی‌تر شود، می‌توانید عبارتی بگویید که نیاز به مشارکت تمام دانش‌آموزان کلاس داشته باشد.
۲۵- تشویق لطفا
دانش آموزان را به گروه‌های ۳ تا ۵ نفر تقسیم کنید. از هر گروه یک نفر به عنوان «یابنده» از کلاس خارج می شود. بقیه گروه یک شی مثلا مداد تراش را در کلاس انتخاب می‌کنند تا یابنده آن را پیدا کند. هنگامی که یابنده به داخل باز می‌گردد، شروع به قدم زدن در کلاس درس و جستجو برای یافتن شی تعیین شده می‌کند. دیگران نمی توانند چیزی بگویند، اما می‌توانند با استفاده از کف زدن، یابنده را به مسیر درست هدایت کنند. اگر یابنده از جسم دور باشد، گروه به آرامی و آهسته دست می‌زند و هنگامی که نزدیک می‌شود، هم‌گروهی‌ها تشویق خود را بلندتر می‌کنند تا زمانی که یابنده شی درست را پیدا کند.
۲۶- هزارپا
دانش آموزان را به گروه های ۵ یا ۶ نفره تقسیم کنید. اعضای هر تیم در یک خط و هر کدام از آنها داخل یک حلقه پلاستیکی می‌ایستند. هر تیم حالا یک هزارپا خوانده می‌شود.
هدف بازی این است که این هزارپاها اشیای پخش شده در فضای بازی را جمع‌آوری کنند، اما آنها چگونه حرکت می‌کنند؟ برای جلو رفتن هزارپا، آخرین فرد تیم به حلقه فرد جلویی پا می‌گذارد و حلقه پلاستیکی خالی خود را دست به دست به جلوی صف می‌فرستند. نفر اول حلقه را روی زمین می‌گذارد و وارد آن می‌شود و بدین ترتیب همه اعضای تیم یک حلقه به جلو پا می‌گذارد. بدین گونه هزارپا حرکت می‌کند.
گفتنی است که تنها فرد جلویی می‌تواند اشیای روی زمین را بردارد، اما این وظیفه همه اعضای گروه است که اجسام برداشته شده را تا پایان بازی حمل کنند. بازی تا جایی که هیچ شی‌ای روی زمین باقی نمانده باشد ادامه می‌یابد.
۲۷- هدایت توپ
کلاس را به تیم های ۶ یا ۸ نفره تقسیم کنید. به هر تیم یک ملحفه بزرگ بدهید که چندین شکاف در آن باشد. از دانش‌آموزان بخواهید لبه‌های ملحفه را بکشند تا به صورت کامل باز شود.
حالا یک توپ کوچک را در مرکز ملحفه قرار دهید. بچه‌ها می‌بایست با همکاری یکدیگر، توپ را طوری راهبری کنند که از سوراخ‌های ملحفه بیرون نیفتد. با بیرون افتادن توپ، اعضای تیم بازنده از بازی خارج شده و تا مشخص شدن تیم اول صبر می‌کنند.
۲۸- بپر بالا!
برای این فعالیت به چند طناب ورزشی نیاز دارید. دانش آموزان را به گروه های ۶ یا ۸ نفره تقسیم کنید. از هر گروه بخواهید با طناب خود روی زمین یک دایره بسازد. این دایره‌ها در حکم قایق نجات آن‌هاست.
اکنون همه اعضای هر گروه را به داخل قایق نجات خود بفرستید. اولین بار آسان است. سپس از همه بازیکنان بخواهید بیرون بیایند و اندازه دایره خود را کمی کاهش دهند. باز هم، همه بازیکنان باید وارد قایق شوند. این روند را تکرار کنید و قایق نجات را کوچک و کوچکتر کنید .دانش آموزان باید راه حل های خلاقانه ای پیدا کنند تا مطمئن شوند که همه به طور ایمن در قایق قرار می گیرند.
۲۹- راه حل خلاق
این فعالیت هنر حل خلاقانه مسئله دانش‌آموزان را تقویت می کند. اعضای کلاس را به چند گروه تقسیم کرده و سپس ۴ یا چند شی مختلف مانند قوطی چای، پوست کن سیب زمینی، کلاه بافتنی و کتاب را انتخاب کنید.
اکنون چالشی را مطرح کنید و هر تیم می‌بایست فقط با استفاده از اشیای انتخاب شده مشکل را حل کند. این سناریوها می تواند هر چیزی باشد: از دانش آموزانی که در یک جزیره بیابانی گیر افتاده‌اند و باید راهی برای زنده ماندن پیدا کنند تا بچه‌هایی که باید جهان را از دست هیولاها نجات دهند.
به تیم ها ۵ دقیقه فرصت دهید تا راه حل اصلی را پیدا کرده و هر شی را بر اساس مفید بودن آن رتبه‌بندی کنند. وقتی زمان تمام شد، از هر تیم بخواهید راه حل و استدلال‌های خود را به کلاس ارائه دهند. یادتان باشد سناریوها را آنقدر آسان نکنید که مشخص شود کدام شی بیشتر مفید است.
۳۰- تار عنکبوت
این بازی به دانش‌آموزان شما می‌آموزد که اگر چه ممکن است از بسیاری جهات متفاوت باشند، اما همچنان به یکدیگر متصل هستند. در یک دایره، ایستاده یا نشسته جمع شوید. بازی زمانی شروع می شود که نفر اول با در دست داشتن یک گلوله نخی بزرگ، داستان خنده‌دار یا خجالت آوری درباره‌ی خود را برای گروه تعریف می کند. پس از اتمام صحبت‌های او، انتهای نخ را نگه می دارد و گلوله نخ را به سمت دیگری در دایره پرتاب می کنند. شخص دیگر آن را برداشته و یک داستان خنده‌دار یا اشتباه شرم‌آور درباره خود تعریف می کند و سپس آن را به دانش آموز دیگری منتقل می کند. بازی ادامه می‌یابد تا زمانی که گلوله نخ به همه بچه‌ها منتقل شود. نتیجه نهایی یک «تار عنکبوت» نخی است که هر دانش‌آموز را به بقیه وصل می کند.
