شعر سرای امید در کتاب فارسی کلاس پنجم، اثر شاعر گرانقدر هوشنگ ابتهاج (سایه) است. این شعر در سال ۱۳۵۷ و بعد از پیروزی انقلاب سروده شده است. نام دیگر این شعر «سپیده» است و محمدرضا شجریان نیز این تصنیف زیبا را اجرا کرده است.
متن و معنی شعر سرای امید
ایران ای سرای امید
بر بامت سپیده دمید
ایران، ای خانه امید و آرزو، بر بام تو خورشید پیروزی طلوع کرد.
بنگر کزین ره پرخون
خورشیدی خجسته رسید
نگاه کن که از این راه پر از رنج و سختی که مردم تو طی کردند، خورشید پیروزی پدید آمد.
اگر چه دل‌ها پرخون است
شکوه شادی افزون است
اگرچه دل‌ها بخاطر از دست دادن عزیزان پر خون و ناراحت هستند اما شکوه و عظمت و شادی بیشتر از غم مردم است.
سپیده ما گلگون است
که دست دشمن در خون است
سپیده پیروزی ما به رنگ گل سرخ است زیرا این پیروزی همراه با ریخته شدن خون مردم توسط دشمن بود
ای ایران غمت مرساد
جاویدان شکوه تو باد
ای ایران، امیدوارم غم و ناراحتی هرگز به سراغ تو نیاید و شکوه و بزرگی تو همیشگی باشد.
راه ما، راه حق، راه بهروزی است
اتحاد، اتحاد، رمز پیروزی است
راهی که ما انتخاب کردیم، راهی درست و به سوی خوشبختی و پیشرفت است، و فقط اتحاد بین ما مردم ایران می تواند باعث رسیدن به پیروزی‌های بزرگ شود.
صلح و آزادی جاودانه
در همه جهان خوش باد
در کل جهان صلح و آزادی جاودانه و برقرار باشد
یادگار خون عاشقان، ای بهار
ای بهار تازه جاودان در این چمن شکفته باد
ای انقلاب و پیروزی که یادگار خون شهیدان هستی. ای پیروزی تازه به ثمر نشسته همیشه برقرار و شکوفا باشی
آرایه‌های ادبی شعر سرای امید
- بیت اول: سپیده: استعاره از پیروزی و غلبه بر ظلم
- بیت دوم: راه پر خون: کنایه از انقلاب اسلامی که شهیدان زیادی دارد / خورشید: استعاره از پیروزی انقلاب اسلامی
- بیت سوم: پر خون بودن دل: کنایه از غمگین بودن و در رنج بودن / پر خون بودن دل‌ها و شادی: تضاد
- بیت چهارم: سپیده: استعاره از پیروزی انقلاب ۵۷ / دست در خون بودن: کنایه از کشتن، خونریزی
- بیت پنجم: مرساد: امیدوارم نرسد (فعل دعایی) / باد: باشد / جاویدان: همیشگی
- بیت هشتم: یادگار خون عاشقان: استعاره از یاد و خاطره شهیدان انقلاب / بهار: استعاره از دوران پس از پیروزی انقلاب / چمن: استعاره از سرزمین ایران
