آنچه خواهید خواهند:
- چرا خواهر و برادر دعوا میکنند؟
- چه راههایی وجود دارد که والدین بتوانند صلح و آرامش بین فرزندان خود را حفظ کنند؟
مطالعه سریع
حتی خواهر و برادرهایی که بهترین دوستان یکدیگر هستند هم گاهی اوقات دعوا میکنند. در حقیقت دعوای گاه به گاه میان فرزندان امری عادیست و پروسه حل اختلاف به آنها کمک میکند تا مهارتهای اجتماعی را تمرین کنند، اما اگر دعوا میان فرزندان شما الگویی تکرارشونده پیدا کرده است، راههایی وجود دارد که میتواند به حفظ آرامش و صلح کمک کند.
مطالب مرتبط:
با جستوجوی الگوهایی در اختلافات میان فرزندتان شروع کنید. شاید آنها همیشه سر اسباببازی جدل میکنند، اما دعوا زمانی اتفاق میافتد که به دنبال جلب توجه هستند. پی بردن به علت اصلی به شما کمک میکند تا از اختلافات جلوگیری کنید.
بعد از آن میتوانید برای ایجاد رفتارهای مثبت زمینهسازی کنید. به کودکان خود بگویید که آنها میتوانند اختلافات کوچک میان خودشان را به تنهایی حل کنند، اما شما همیشه برای حل مسائل بزرگتر در کنارشان هستید. به بچهها آموزش دهید که وقتی اختلاف شروع میشود، چطور واکنش نشان دهند: «اگر اون تو رو زد، لطفا تو اون رو نزن، به جاش بیا به من بگو». قانونگذاری از قبل هم میتواند کمککننده باشد. شاید فرزندان شما بتوانند بر سر اینکه چه کسی روی صندلی جلوی ماشین بنشیند با هم به توافق برسند، یا قبول کنند بعد از گذشت ۱۵ دقیقه و زنگ زدن ساعت، اسباببازی مورد علاقهشان را با هم تعویض کنند.
تمجید و تحسین تاثیرگذار است. وقتی میبینید کودکانتان با هم دوستانه بازی میکنند یا با آرامش از قوانینی که برایشان گذاشتهاید پیروی میکنند، تحسینشان کنید. همچنین آنها را تشویق کنید تا کارهای محبتآمیزی که در حق خواهر یا برادر خود کردهاند را به شما اطلاع دهند، مثلا قرض دادن یک اسباببازی جدید.
در نهایت، به بچهها کمک کنید پیچیدگی مفهوم انصاف را درک کنند. آنها در طول زندگی خود با تلاطمهایی روبهرو میشود که اصلا منصفانه به نظر نمیآیند. برای مثال، بچههای بزرگتر ممکن است بیشتر از بچههای کوچکتر بیدار بمانند. درباره زمانی که چیزها برای شما هم منصفانه نبود داستانی تعریف کنید و بگویید که چطور آن شرایط را مدیریت کردید.

مطمئن شوید فرزندانتان هر کدام توجه کافی دریافت کرده و زمان اختصاصی در کنار شما دارد. این همان چیزی است که وقتی با هم دعوا میکنند میخواهند به دست آورند.
مقالهی کامل
هر شخصی که بیشتر از یک فرزند داشته باشد میداند که حتی خواهر و برادرهایی که بهترین دوست هم هستند هم میتوانند اعصاب یکدیگر را به هم بریزند. آنها مجبور به زندگی زیر یک سقف هستند و بیشتر اوقات فراغت خود را با هم میگذرانند و از این رو به ناچار، برای دریافت توجه و منابع محدود رقابت میکنند. چه کسی در این موقعیت حداقل یک بار عصبانی نمیشود؟
اوضاع وقتی خراب میشود که این دعواها حالتی دائمی پیدا میکنند. در این شرایط والدین چه کاری باید انجام دهند؟ این وضعیت میتواند خانه را مانند یک میدان جنگ کند. خوشبختانه، سکه روی دیگری هم دارد. علیرغم اینکه دعوای خواهر و برادر مطمئنا میتواند استرسزا باشد، فرصتی برای آموختن مهارتهای اجتماعی – که در دنیای واقعی به آن احتیاج دارند – نیز هست. اگر والدین این چالش را فرصتی برای آموزش ببینند، اتفاقات مثبتی رقم میخورد. یادگیری شیوهی سالم مدیریت درگیری خواهر و برادرها میتواند به بچهها نکاتی ارزشمند در مورد رعایت نوبت، تقسیم کردن، مشاوره با بزرگترها و استفاده از کلمات به جای نیروی فیزیکی جهت حل یک مشکل را آموزش دهد.
مطالب آموزشی مرتبط:
در اینجا مواردی را ذکر کردهایم که والدین میتوانند برای حفظ آرامش در خانه انجام دهند.
ریشهی دعوا میان فرزندانتان را پیدا کنید
اغلب، والدین بارها و بارها و بارها نقش داور را بازی میکنند، دعوا را به هم میزنند و در صورت وقوع خطا، هشدار میدهند. اما برای شکستن این چرخه، بسیار مهم است که یک قدم به عقب برداشته و سعی کنید دلیل ریشهای جدل را پیدا کنید تا بتوانید به جای خود دعوا، به علت آن رسیدگی کنید. به عنوان مثال، اگر به نظر میرسد که بچههای شما همیشه سر اسباببازی دعوا میکنند، سعی کنید به دنبال یک الگوی رفتاری باشید. چه زمانی دعوا میان فرزندانتان اتفاق میافتد؟
اغلب خواهرها و برادرها بعد از مدت کوتاهی آرامش و بازی با یکدیگر، بی دلیل سر یک اسباببازی شروع به دعوا میکنند. آنچه که بچهها واقعا برایش میجنگند، توجه والدینشان است. در حقیقت در اکثر اوقات بچهها آنقدرها هم نگران اسباببازی نیستند، بلکه احتمالا یک الگوی رفتاری را کشف کردهاند و آن این است: که وقتی فریاد میزنم یا لگد میزنم، بلافاصله یک نفر توجه میکند.
بیشتر بخوانید: مدیریت دعوای میان کودکان و خواهر و برادرهای خردسال
رفتار مثبت را تحسین کنید
ایجاد زمینههای مثبت ممکن است به کاهش این رفتارهای منفی کمک کند. این کار را میتوان با تغییر تمرکز و تشخیص رفتار مشارکتی – زمانی کخ این رفتار در حال وقوع است – انجام داد. در همان لحظه که فرزندانتان با هم به صورت مشترک بازی میکنند، آنها را به خاطر این کار تحسین کنید. خود را دخالت دهید و بگویید «میبینم که شما بچهها اسباببازیها را تقسیم میکنید» یا «وای! چقدر عالی که نوبت را رعایت میکنید» یا «آفرین! من خیلی دوست دارم که میبینم شما با هم بازی میکنید». توجه نشان دادن مثبت به آنها، ممکن است نیازشان به توجه منفی را در آینده کاهش دهد.
به ازای هر بار که مچ فرزندانتان را در حال دعوا میگیرید، باید ۳ تا ۵ بار بیشتر آنها را در حال درست بازی کردن غافلگیر کنید. ما میخواهیم این کار را تشویق کنیم تا واقعا رفتار آنها را تغییر دهیم.
برنامه داشته باشید
البته، حتی با وجود این همه حرکات مثبت در دنیا، دعوا میان فزرندانتان باز هم به وقوع خواهد پیوست. یکی دیگر از کارهایی که والدین میتوانند انجام دهند این است که زودتر از بروز اختلاف، به بچهها -به ویژه خواهر و برادر بزرگتر- بیاموزند که چگونه به جای تشدید دعوا، به روشی سازنده واکنش نشان دهند. برای مثال، ممکن است به کودک خود بگویید که اگر خواهر یا برادرش او را زد یا اسباب بازی او را گرفت، به جای تلافی کردن، بیاید و با آرامش موضوع را به شما بگوید. یا اگر یک خواهر یا برادر کوچکتر همیشه سازههای لگویی را خراب میکند، والدین میتوانند خواهر یا برادر بزرگتر را راهنمایی کنند که برای ساختن آن سازه به اتاق جداگانهای برود یا سازههایی را برای تخریب کردن برای خواهر یا برادرش بسازد.
همچنین، والدین میتوانند این را توضیح دهند که بین «خبرچینی کردن کوچکترین اختلافها» و «کمک گرفتن از والدین برای حل یک مشکل»، تفاوت وجود دارد و البته اگر رفتار خواهر یا برادر خشونتآمیز شد، باید سریع به بزرگترها خبر دهند.
اگر علتی دائمی برای دعوا وجود داشته باشد، تهیهی یک برنامه میتواند به کاهش تنش کمک کند. بسیاری از خواهر و برادرها همیشه سر این موضوع که چه کسی میتواند روی صندلی جلوی ماشین بنشیند، دعوا میکنند. برای حل این موضوع، میتوانیم برنامهای را طراحی کنیم که هر دو کودک روی آن با هم توافق داشته باشند: یکی از خواهر و برادرها میتواند در روزهای زوج روی صندلی جلو بنشیند و نوبت بچهی دیگر روزهای فرد است.
تنظیم یک تایمر برای نوبت گرفتن در استفاده از یک وسیله مورد علاقه دو طرف، یکی دیگر از راهکارهای عالی و قابل اجراست. این مهم است که مشخص شود چه چیزهایی میتوانند تقسیم شوند و چه چیزهایی قابل تقسیم نیستند. آیا یک اسباببازی کاملا جدید محدودیت دارد؟ وسایل خاص چطور؟ والدین میتوانند به هر کودک، سه برچسب بدهند. برای مثال، سه چیز خاصی که نمیخواهند با کسی به اشتراک بگذارند را مشخص کنند. این وسیلهها با تغییر حالات و علایق آنها میتوانند تغییر کنند.
نکتهی مهم این است که شفاف صحبت کنید، ثابت قدم باشید و برای اتفاقات قابل پیشبینی برنامهریزی داشته باشید. تمام اینها همزمان با این است که کودکان را بابت هر کار بزرگی که انجام میدهند، تحسین کنید. هرچه فعالتر باشید، بهتر میتوانید کودکانی خوش رفتارتر داشته باشید.
تعریف کنید، خبرچینی نکنید
یکی دیگر از راههای ایجاد روابط اجتماعی پویا و مثبت، این است که تعریف کردن را تشویق کنیم، نه خبرچینی را. تعریف کردن یک موضوع، کمک گرفتن از کسی برای رفتار مثبت است. به عنوان مثال، فرزندانتان را تشویق کنید که وقتی خواهر یا برادرشان یک اسباب بازی را با آنها شریک میشود یا مهربانی میکند، بیایند و به شما بگویند. این کار مثبت هر دو کودک را خیلی بزرگ جلوه دهید و ابزاری برای ثبت آن داشته باشید. یک ایده جالب این است که یک قلک سکه درست کنید و با هر کار خوب کودکانتان، سکهای در آن بیاندازید و وقتی پر شد به آنها یک شب پیتزا دهید.

اگر چیزی را برداشتی، آن را پس بده
حتی با وجود همهی اینها، مواقعی پیش میآید که بچهها در حال کشمکش بر سر یک اسباببازی هستند و به نظر میرسد تنها راه مداخله، حذف دلیل دعوا میان فرزندان است. توجه داشته باشید که این کار درستی است، اما حتما اسباببازی را ظرف چند دقیقه به آنها برگردانده و به آنها فرصتی بدهید تا استفاده درست از آن اسباببازی را تمرین کنند. در غیر اینصورت، آنها واقعا یاد نمیگیرند که چگونه به طور مشترک کار کند. این ممکن است به این معنا باشد که آنها بعدتر قبول کنند تا با کمک یک تایمر در نوبت بایستند. بعد از آن، وقتی کار خوب را انجام دادند، آنها را تحسین کنید.
انصاف را فراموش کنید
«منصفانه نیست!»، فریاد رایج کودکان در هر سنی است. شاید آسان باشد که مطمئن شوید همه چیز بین خواهرها و برادرها یکسان باشد، اما همانطور که گفتیم، زندگی منصفانه نبوده و در واقع اینکه همه چیز در خانه همیشه بین فرزندان برابر باشد، مکانپذیر نیست. کودک بزرگتر ممکن است بتواند بیشتر بیدار بماند، در حالی که کودک کوچکتر ممکن است احساس کند که این یک بیعدالتی بزرگ است. این بستگی به فرهنگ خانواده شما و آنچه شما با آن راحت هستید، دارد.
اگر کودک درمورد چنین چیزهایی نارضایتی دارد، میتوانید منطق پشت استثنائات «ناعادلانه» را برایش توضیح دهید. اما توجه داشته باشید که نیازی نیست برای همه چیز توضیح دهید. «به هر حال قانون، قانون است».
والدین میتوانند با به اشتراک گذاشتن داستانهایی با فرزندان خود درمورد چیزهایی که برای آنها هم ناعادلانه به نظر میرسید و نحوهی برخوردشان با آنها، الگویی برای کنار آمدن با بیعدالتی باشند. مثلا، فردی در محل کار، روزهای تعطیل بیشتری دارد، چون مدت طولانیتری در این شرکت کار میکرده است. ممکن است این حس ناعادلانه بودن داشته باشد، اما آنها میتوانند درک کنند چه منطقی پشت آن است.
بچهها در نهایت بازهم میگویند این عادلانه نیست، نه به این دلیل که خیلی نگران عدالت هستند، بلکه در واقع باعث میشود والدینشان به آنها توجه کنند.

نیازهای خاص
مواقعی که یکی از بچهها دچار چالشهای عاطفی یا رشدی شده و ممکن است به توجه یا کمک بیشتری نیاز داشته باشد، چه کار باید کرد؟ با این وضعیت نیز به همین شکل برخورد کنید: با احتیاط، برنامهریزی و تمجید و تحسین فراوان.
صحبت علنی درمورد مسائل و نیازهای خاص یک کودک، برای دیگر برادر و خواهران او مهم است. همانقدر که با دقت گوش دادن به دغدغهها و احساساتشان برایشان مهم است. وقتی کودک بفهمد که عمدی در کار نیست، رفتار دشوار یا آزاردهنده، برایش کمتر ناراحتکننده میشود و احتمالا کمتر به انتقامگیری فکر میکند.
سخاوتمند بودن در امر حمایت و تشویق میتواند به خواهر یا برادر کمک کند که دیگر برای جلب توجه رفتاری نکند. همچنین هر وقت برایتان امکان دارد، زمانی اختصاصی برای فرزند/فرزندان دیگرتان در نظر بگیرید. حتی فقط یک قرار ماهانه صبجانه خارج از خانه یا ۵ دقیقه بازی «XO» میتواند کمک زیادی به ایجاد احساس مهم بودن در کودک کند.