مغز فرزند شما در سالهای اول زندگی سریعتر از هر زمان دیگری رشد میکند و با هر تجربه جدید میلیونها ارتباط عصبی در آن ایجاد میشود. این سالهای اولیه زمانی است که پایههای یادگیری، سلامت و رفتار شکل میگیرد. این دوره برای کودکان با هر جنسیتی یکسان است.
در حدود ۳ سالگی، کودکان شروع به ایجاد هویت جنسیتی میکنند که همزمان با افزایش سن، تقویت میشود. در ۵ سالگی، کودکان احساس ثبات جنسیتی پیدا کرده و از طریق گفتار و عمل، هویت جنسیتی خود را ابراز میکنند.
برخلاف اصطلاح «جنس» که به معنای تفاوتهای بیولوژیکی بین زنان و مردان است، «جنسیت» به روابط اجتماعی زنان، مردان، دختران و پسران اشاره دارد. این ارتباط میتواند از جامعهای به جامعه دیگر و در مقاطع مختلف تاریخ متفاوت باشد.
والدین ممکن است تعصبات جنسیتی خود را به فرزندان خود منتقل کنند. به عنوان مثال، ممکن است از سنین پایین با دختران به عنوان یک موجود به شدت شکننده رفتار شود یا به خاطر ظاهرشان مورد تحسین قرار گیرند و از سوی دیگر پسران تشویق شوند که همیشه قوی باشند و تنها به خاطر قدرت بدنی ستایش شوند. از طریق چنین سوگیریهایی، به تدریج به کودکان آموزش داده میشود که طبق این هنجارهای «پذیرفته شده» جنسیت خود رفتار کنند و این کار میتواند برای رشد اجتماعی و عاطفی آنها مضر باشد.

شما به عنوان والدین، نقش مهمی در سازگاری یا چالش فرزندتان با چنین هنجارهای جنسیتی بازی میکنید. برای کمک به جلوگیری از تعصب و تبعیض جنسیتی در خانه، به این نکات توجه کنید.
تربیت برابر داشته باشید
از همان روز اول، دختر و پسر باید به طور یکسان تربیت و دوست داشته شوند و از آنها مراقبت شود. رابطه شما با فرزندتان اساس رشد اوست. کودکان ممکن است با سرعتهای متفاوتی رشد کنند، اما نقاط عطف رشد برای پسران و دختران یکسان است. بازی کردن، کتاب خواندن، غذا خوردن با یکدیگر و دیگر فعالیتهایی از این قبیل به کودک شما کمک میکند تا بدون توجه به جنسیت، یاد بگیرد و رشد کند. زمان حضور در مدرسه، بازی یا انجام کارهای خانه، برای دختران و پسران باید به میزان مساوی باشد.
به هر کدام فضایی برای بازی اختصاص دهید
اطمینان حاصل کنید که فرزندان خود را به طور یکسان درگیر بازی میکنید. به دنبال اسباببازیها، کتابها و بازیهایی باشید که فرزندتان را توانمندتر کرده و باعث رشد مهارتهای اجتماعی و شناختی او میشود. اسباببازیهایی که سبب رشد خلاقیت فرزند شما میشود یا کتابهایی که قهرمانان زن و مرد را در نقشهای غیرکلیشهای و غیرسنتی به تصویر میکشند، انتخابهای خوبی هستند.
اسباب بازیها را با دقت انتخاب کنید
فرزندان خود را تشویق کنید تا با انواع اسباببازیها سرگرم شود و بازی کند. هم دختران و هم پسران میتوانند با عروسکها و اسباب بازیهای آشپزی بازی کنند و همچنین میتوانند در بازیهایی با فعالیت بدنی بیشتر شرکت کنند. سعی کنید از بازیها و اسباب بازیهایی که عمدا کلیشههای جنسیتی را تقویت میکنند، مانند بستهبندی صورتی برای دختران و آبی برای پسران، اجتناب کنید. فرزندان خود را از بازی با اسلحههای اسباب بازی و بازیهای دیجیتالی خشونتآمیز یا جنسی منع کنید و در عوض آنها را تشویق کنید تا به سمت ورزش یا بازیهایی با فعالیت بدنی بیشتر بروند.

الگوی مناسبی برای کودکان خود باشید
به یاد داشته باشید که فرزندان اغلب والدین خود را الگو قرار میدهند. کلیشههای جنسیتی را به چالش کشیده و یک الگوی مناسب برای فرزند خود باشید. به عنوان مثال، پدران میتوانند در آشپزی و نظافت شرکت کنند یا مادران بازیهایی در فضای باز با کودک خود انجام دهند. پدر و مادر، هر یک باید نقشی برابر در پرورش و پیوند با فرزند خود و مراقبت از او داشته باشد. گذراندن وقت با هم به عنوان یک خانواده مهم است، پس زمانی را به بودن کنار یکدیگر اختصاص دهید. این کار به عزت نفس فرزند شما و پیوند بین والدین کمک میکند.
از کلمات و جملات مناسب استفاده کنید
از بیان لطیفهها یا عباراتی که کلیشههای جنسیتی را تقویت میکنند، خودداری کنید به عنوان مثال هرگز نگویید که گریه کردن کار دخترهاست. از نظر عاطفی با فرزند خود، بدون در نظر گرفتن جنسیت او، باز و پذیرا باشید و او را تشویق کنید تا احساسات خود را بیان کند.
مهمترین کار این است که از تخصیص و تثبیت هویت جنسی کلیشهای به فرزند خود خودداری کنید. درعوض، کودک خود را تشویق کنید تا احساس هویت و عاملیت خود را در یک محیط پرورشدهنده و پذیرنده ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: مواجهه با احساسات در کودکان چگونه است؟