- اوتیسم در نوجوانان گاهی اوقات در مدرسه نمایان می‌شوند.
- این علائم شامل مشکلات در موقعیت‌های اجتماعی و فراگیری مهارت‌های جدید در مدرسه است.
- اگر در نوجوان خود علائم اوتیسم مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید.
- متخصصان سلامت تنها زمانی تشخیص اوتیسم می‌دهند که سایر توجیهات برای رفتار کودکان رد شده باشد.
علائم اوتیسم در کودکان بزرگتر و نوجوانان
علائم اوتیسم گاهی‌اوقات در سنین مدرسه مشخص و نمایان می‌شود. یکی از دلایل این موضوع اینست که محیط مدرسه می‌تواند طاقت‌فرسا باشد و بدین صورت علائم اوتیسم را تحریک کرده یا آنها را آشکارتر کند.
کودکانی که اوتیسم آنها دیرتر مشخص می‌شود، ممکن است مشخصا در موقعیت‌های اجتماعی شکل گرفته در مدرسه مشکل داشته باشند. آنها ممکن است به سختی مکالمات را دنبال کرده یا در آنها شرکت کنند، دوست بیابند و از علایق متناسب با سنشان لذت ببرند.
برخی از اصلی‌ترین علائم اوتیسم در ارتباطات اجتماعی و رفتار کودک و نوجوانان در زیر ذکر شده است. اگر متوجه برخی از این علائم شده‌اید و یا نگران رفتار فرزندتان هستید، مراجعه به پزشک فرزندتان بسیار مهم است. پزشک می‌تواند فرزند شما را برای سنجش و تشخیص، به متخصص مناسب ارجاع دهد.
متخصصان فقط وقتی علائم اوتیسم به اندازه کافی وجود داشته باشد، کودک شما را مبتلا به اوتیسم تشخیص دهند. به طور کلی، متخصصان تنها زمانی تشخیص قطعی اوتیسم می‌دهند که سایر توجیهات برای رفتار کودک رد شده باشد.
علائم اوتیسم در حوزه ارتباط اجتماعی
کودکان و نوجوانان اوتیستیک معمولا در استفاده از ارتباطات کلامی و غیرکلامی برای اهداف اجتماعی دچار مشکل هستند.
ارتباط کلامی
نوجوانان و کودکان بزرگتر مبتلا به اوتیسم ممکن است:
- در نوبت گرفتن در مکالمات مشکل داشته باشند، برای مثال ممکن است دوست داشته باشند فقط آنها حرف بزنند یا در پاسخ‌دهی به سوالات مربوط به خودشان مشکل داشته باشند.
- درباره‌ی موضوعات مورد علاقه خود زیاد صحبت کنند، اما صحبت کردن درمورد طیف وسیعی از موضوعات برایشان مشکل باشد.
- در کاربرد زبان گیج شوند و همه کلمات، تعابیر و عبارات را به معنای واقعی و اول آن در نظر بگیرند، برای مثال ممکن است با عبارت «آستینت رو بالا بزن!» به معنای اینکه همت کن، گیج شوند و واقعا آستین خود را بالا بزنند.
- لحن صدای غیرعادی داشته باشند یا از گفتار به روشی غیرعادی استفاده کنند. مثلا ممکن است خیلی بلند یا با صدای یکنواخت یا با لهجه صحبت کنند.
- دایره‌ی لغات بسیار خوبی داشته باشند و به صورت رسمی و قدیمی صحبت کنند.
- پیروی از دستورالعمل‌هایی با بیش از یک یا دو مرحله برایشان دشوار باشد.
ارتباط غیرکلامی
نوجوانان و کودکان بزرگتر مبتلا به اوتیسم ممکن است:
- در درک نشانه‌های غیرکلامی، مانند زبان بدن یا لحن صدا برای فهمیدن احساس دیگران مشکل داشته باشند. مثلا ممکن است متوجه نشوند بزرگسالان چه زمانی بر اساس لحن صدایشان عصبانی هستند، یا ممکن است نتوانند تشخیص دهند که چه زمانی کسی آنها را مسخره کرده یا کنایه می‌زند.
- از تماس چشمی به روشی غیرعادی استفاده کنند. مثلا ممکن است تماس چشمی کمتری نسبت به دیگران داشته باشند یا وقتی با آنها صحبت می‌شود، از تماس چشمی استفاده نکنند.
- به ندرت احساسات را در چهره خود نشان دهند یا قادر به درک حالات چهره دیگران نباشند. مثلا ممکن است نتوانند تشخیص دهند که آیا کسی آنها را عاشقانه دوست دارد یا نه.
- از حرکات بدنی کمی برای ابراز احساسات خود استفاده کنند.
توسعه‌ی روابط
نوجوانان و کودکان بزرگتر مبتلا به اوتیسم ممکن است:
- ترجیح دهند به جای اینکه با همسالان خود وقت بگذرانند، با خودشان خلوت کنند.
- نیاز داشته باشند که سایر کودکان طبق قوانین آنها بازی کنند و اگر قوانینشان رعایت نشود، ناراحت می‌شوند.
- در درک قوانین اجتماعی روابط دوستانه مشکل داشته باشند.
- در دوست‌یابی دچار مشکل باشند. دوستان واقعی کمی داشته باشند، یا اصلا دوستی نداشته باشند.
- در ارتباط با کودکان هم سن و سال خود مشکل داشته باشند و ترجیح دهند با کودکان کوچکتر یا بزرگسالان بازی کنند.
- در تنظیم رفتار خود در موقعیت‌های اجتماعی مختلف مشکل داشته باشند.
- با نزدیک شدن بیش از حد به افراد، به حریم شخصی آنها وارد شوند.
علائم اوتیسم در حوزه رفتار
رفتار و علایق تکراری
نوجوانان و کودکان بزرگتر مبتلا به اوتیسم ممکن است:
- علایق یا وسواس‌های غیر معمولی داشته باشند. برای مثال ممکن است چوب جمع کنند یا آمار فوتبال را به خاطر بسپارند، اما واقعا به بازی علاقه‌مند نباشند.
- رفتارهای اجباری داشته باشند. مثلا ممکن است همه چیز را در یک ردیف بچینند یا نیاز داشته باشند همه‌ی درهای خانه را ببندند.
- وابستگی غیرمعمولی به اشیا داشته باشند. برای مثال ممکن است اسباب‌بازی‌هایی را به اینطرف و آنطرف ببرند یا وسایل غیرعادی مانند پاکت‌های چیپس یا بندکفش جمع کنند.
- به راحتی از تغییر ناراحت شوند و دوست داشته باشند از یک روال همیشگی پیروی کنند. مثلا ممکن است دوست داشته باشند برای وعده‌های غذایی روی یک صندلی یکسان بنشینند یا ترتیب خاصی برای آماده شدن صبحگاهی داشته باشند.
- حرکات بدنی تکراری یا حرکات بدنی غیرعادی، مثل تکان دادن دست یا بدن داشته باشند.
- صداهای تکراری مثل خرخر، سرفه یا جیغ ایجاد کنند.
حساسیت‌های حسی
نوجوانان و کودکان بزرگتر مبتلا به اوتیسم ممکن است:
- نسبت به تجربیات حسی حساس باشند. برای مثال ممکن است به سادگی از صداهای خاص یا لباس‌های ناراحت آزرده شوند یا فقط غذاهایی با بافت خاص بخورند.
- به دنبال تحریک حواس باشند. برای مثال ممکن است فشار عمیق را دوست داشته باشند، به دنبال اجسام ارتعاشی مانند ماشین لباسشویی باشند، یا برای تماشای سوسو زدن نور، انگشتان خود را در دو طرف چشمانشان تکان دهند.
- نسبت به سایر کودکان، کمتر به درد واکنش نشان دهند.
سایر موارد مربوط به اوتیسم
نوجوانان و کودکان بزرگتر مبتلا به اوتیسم اغلب مشکلات دیگری نیز دارند. این مشکلات ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- مشکل در خواب: مثلا ممکن است در خوابیدن مشکل داشته باشند یا ممکن مرتب از خواب پریده یا الگوی خواب به هم ریخته‌ای داشته باشند.
- اضطراب یا احساس تحت فشار بودن: مثلا ممکن است در مورد رفتن به مکان‌های جدید یا قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی احساس اضطراب کنند.
- افسردگی: نوجوانان و کودکان بزرگتر مبتلا به اوتیسم که از تفاوت‌های خود آگاه هستند، اغلب می‌دانند دیگران آنها را چطور می‌بینند و از این بابت احساس غریبگی می‌کنند. این مود و انرژی پایین ممکن است با تغییر سطح هورمون‌ها در دوران بلوغ تشدید شود.
- رفتار پرخاشگرانه: آنها اغلب دارای حساسیت‌های حسی هستند که می‌تواند منجر به رفتارهای پرخاشگرانه‌ی ناگهانی شود. آنها ممکن است در درک آنچه در اطرافشان می‌گذرد، مشکل داشته باشند که می‌تواند منجر به ایجاد حس ناامیدی شود.
- اختلال در خوردن: مثلا ممکن است در رفتن به کلاس بالاتر مشکل داشته باشند و برای مقابله با این اضطراب، دچار اختلال خوردن شوند.
- مشکل در مهارت‌های سازماندهی: مثلا ممکن است افزایش پیچیدگی‌ها در دبیرستان برایشان دشوار بوده و نتوانند امور را مدیریت کنند.
- امتناع از مدرسه: ممکن است در مدرسه احساس سردرگمی یا گیجی کنند. همچنین ممکن است در برابر قلدری در مدرسه آسیب‌پذیر باشند.
- اختلال جنسیتی: کودکان و نوجوانان اوتیستیک می‌توانند بیشتر از سایر کودکان و نوجوانان، جنسیتی را در خود شناسایی کنند که با جنسیت فیزیولوژیک آنها متفاوت باشد. چنانچه از این موضوع احساس ناراحتی کنند، به آن اختلال جنسیتی گفته می‌شود.
این علائم ممکن است نقطه‌ی شروعی برای تشخیص دیرهنگام اوتیسم باشد.
