آزمایش شیر جادویی فعالیتی جذاب و سرگرم‌کننده است که آن را باید با فرزند خود امتحان کنید. این آزمایش ترفندی شگفت‌انگیز است که کودکان شما را هیجان زده کرده و آنها را به یادگیری بیشتر در زمینه علم و البته هنر علاقه‌مند می‌کند.
انجام این آزمایش نیاز به وسایل خاصی ندارد و با وسایل ساده‌ای که در هر خانه‌ای پیدا می‌شود، می‌توان آن را بارها و بارها انجام داد. درضمن این سرگرمی به نظارت خاصی نیاز ندارد، چرا که هیچ یک آنها برای بچه‌ها خطرناک نیستند، اما احتمالا شما هم به اندازه بچه‌ها از این تجربه رنگارنگ لذت خواهید برد.
برای شروع به مقداری شیر، ترجیحا هم دما با دمای اتاق، مقداری رنگ خوراکی، گوش پاک‌کن پنبه‌ای و کمی صابون ظرفشویی نیاز دارید. علاوه بر این‌ها یک کاسه یا ظرف عمق کم برای نگهداری شیر نیز تهیه کنید. مهم نیست از چه رنگ‌هایی استفاده می کنید، اما رنگ های متضاد واضح‌تر دیده می‌شوند و رنگ های هم‌طیف، نتیجه ملایم و ظریف‌تری به وجود می‌آورند. همه چیز بستگی به این است که شما چه نتیجه‌ای دوست دارید بگیرید.
مراحل انجام کار:
- مقداری مایع ظرفشویی در یک ظرف کوچک بریزید.
- مقداری شیر در ظرف بریزید..
- چند قطره رنگ دلخواه در مرکز شیر داخل ظرف بچکانید. البته در این مرحله می‌توان با تغییر محل چکاندن قطره‌های رنگ و اندازه فاصله‌ی بین آنها، خلاقیت به خرج داد.
- گوش‌پاک‌کن را به درون مایع ظرفشویی فرو کنید.
- حالا گوش‌پاک‌کن را روی رنگ‌ها بزنید و ببینید چطور رنگ‌ها به حرکت درآمده و پخش می‌شوند. بچه‌ها می‌توانند این مرحله را چندین بار تکرار کرده و با گوش‌پاک‌کن رنگ‌ها را به اطراف بکشند تا به نقوش دلخواه خود برسند.
راز این حرکات جادویی در چیست؟
برخلاف آنچه به نظر می‌رسد، شیر صرفا شیر نیست! بلکه از مقدار زیادی آب، مقداری چربی، ویتامین ها، مواد معدنی، پروتئین‌ها و دیگر مواد مغذی تشکیل شده است. چربی شیر به صورت قطرات کوچک محلول در آب است و مولکول‌های آن بین مولکول های آب معلق بوده و در کنار پروتئین‌ها به تغییرات در شیر بسیار حساس هستند.
زمانی که به شیر قطرات رنگ را اضافه می کنید، آنها انگاری روی شیر می‌نشینند و درنهایت ممکن است به آرامی پخش شدن رنگ روی کاغذ، منتشر شوند. در حقیقت رنگ‌ها به وسیله نیروی کششی آب در شیر، روی سطح نگه داشته می شوند. بنابراین در ابتدا، به نظر می رسد که خیلی اتفاق خاصی نمی‌افتد اما هنگامی که شما مایع صابون یا ظرفشویی را اضافه می‌کنید، زمانی است که همه چیز به معنای واقعی کلمه شروع به حرکت می‌کند!
مولکول‌های صابون واکنشی شیمیایی ایجاد کرده و باعث می شود رنگ ها با هم ترکیب شده و در شیر حرکت کنند. در حقیقت، این فرایند نامرئی است اما وجود رنگ به ما اجازه می‌دهد واکنش شیمیایی بین صابون و چربی شیر را مشاهده کنیم.
آنچه در آزمایش شیر جادویی اتفاق می افتد
صابون نیروی کشش سطحی شیر را کاهش می‌دهد و به رنگ‌ها اجازه می‌دهد با هم ترکیب شوند و آزادانه‌تر حرکت کنند. بنابراین برای مدتی مشاهده می‌کنید که همه چیز در اطراف ظرف در حال حرکت است و می‌چرخد. تماشای این پدیده تا قبل از اینکه در نهایت حل شده و آرام گیرند بسیار سرگرم کننده است!
گفتنی است که صابون علاوه بر چربی با پروتئین موجود در شیر نیز واکنش می‌دهد. تماس صابون باعث تغییر شکل پروتئین‌ها و چرخش آنها می‌شود که طبیعتا چرخش رنگ موجود در شیر را نیز در پی دارد.
به جز این‌ها صابون و چربی شیر تمایل دارند با یکدیگر ترکیب شده و واحدهایی به نام «میسل – micelle» بدهند. این همان فرآیندی است که باعث می‌شود مایع ظرفشویی روغن را از روی قابلمه‌های کثیف بشورد. این واکنش‌ها از دیگر عوامل حرکت رنگ در شیر است.
در نهایت همه این ماجراها به یک تعادل و موازنه‌ای می‌رسد و واکنش‌ها به پایان می‌رسند، البته رنگ‌ها تا پایان یافتن انرژی همچنان مدتی به دور خود و ظرف خواهند چرخید.
می‌توانید آزمایش را با تغییر رنگ‌ها و یا استفاده از قالب‌های شیرینی گوناگون به عنوان ظرف آزمایش تغییر دهید.
