آلرژی یا حساسیت یکی از شایعترین مشکلاتیست که در کودکان به وجود میآید. حساسیت فصلی نمونهای از آلرژیهاییست که کودکان به آن مبتلا میشوند. آمارها نشان میدهد در آمریکا حدود ۷ درصد از کودکان، با این نوع حساسیت درگیر هستند. اگر کودک شما دائما به چشمهایش دست میزند، آنها را میمالد و اشک از چشمانش جاری میشود، ممکن است نشانههایی از حساسیت چشمی کودک باشد.
آلرژی چشمی در کودکان بیشتر بخاطر عوامل محیطی مانند گردهها، گرد و غبار و قارچهایی که در محیط وجود دارند ایجاد میشود. کودکان وقتی از چیزی ناراحت هستند، چشمانشان را با دست میمالند که همین موضوع میتواند علائم آلرژی را تشدید کند. در ادامه درباره دلایل، علائم و روشهای درمان حساسیت چشمی در کودکان صحبت میکنیم. همراه ما باشید.
چه چیزی باعث آلرژی چشمی کودکان میشود؟
حساسیت چشمی زمانی به وجود میآید که عوامل بروز آلرژی یا به اصطلاح «آلرژنها» وارد چشم شوند و بخش ملتحمه را درگیر میکنند. ملتحمه به لایهی پشت پلکها گفته میشود که در لبه پلک به پوست و در وسط به قرنیه چسبیده است. ورم ملتحمه یا به اصطلاح چشم صورتی، یکی از شایعترین بیماریهای چشمی در کودکان و بزرگسالان است.
عوامل بروز آلرژی چشمی عبارتاند از:
- گرده (گلها، چمن، درختان و …)
- قارچ (کپک)
- گرد و غبار موجود در هوا
- شوره حیوانات
وقتی این عوامل وارد چشم میشوند، بدن سیستم دفاعی خود را فعال میکند و مواد شیمیایی مانند هیستامینها را برای مقابله با آن آزاد میکند که باعث بروز التهاب در چشم میشود. در واقع قرمز و ملتهب شدن اطراف چشم، پاسخی به ورود مواد خارجی به داخل بدن است.
این مواد وقتی وارد چشم میشوند بخش ملتحمه را درگیر میکنند. کودکان با دست زدن به چشم و مالاندن آن سعی میکنند این عوامل ایجاد خارش را از چشم خارج کنند که در واقع با این کار، آلودگیهای بیشتری را به چشم خود وارد میکنند.

چشمهای پف کرده: آلرژی یا ورم ملتحمه
ورم ملتحمه به قرمز شدن چشم و جاری شدن اشک منجر میشود. اما تفاوت حساسیت چشمی و ورم ملتحمه (چشم صورتی) در چیست؟ برخی این دو را با هم اشتباه میگیرند. در ادامه هرکدام را به شکل مجزا معرفی میکنیم.
حساسیت چشمی
- حساسیتها روی هر دو چشم اثر میگذارند. بنابراین اگر یکی از چشمهای کودک شما قرمز یا ملتهب شده است احتمال اینکه او به حساسیت دچار شده باشد خیلی کم است.
- کودک مبتلا به آلرژی علائمی مانند عطسه، گرفتگی بینی یا آبریزش هم دارد که اینها از دیگر نشانههای حساسیت هستند.
ورم ملتحمه (چشم صورتی)
- ورم ملتحمه از قرار گرفتن در معرض محرکهای محیطی مانند دود، آلودگی هوا، مواد شیمیایی و کثیفی به وجود میآید.
- این نوع التهاب بیشتر روی یک چشم بروز پیدا میکند.
- تب کردن و وجود ترشحاتی از چشم کودکان نشانههایی از ابتلا به ورم ملتهمه است.
علائم آلرژی چشمی در کودکان
کودکان خردسال ممکن است نتوانند علائم ناشی از ایجاد حساسیت چشمی را به شما بگویند. بنابراین بهتر است علائم این نوع آلرژی در کودکان را بهتر بشناسید تا با مشاهده رفتار آنها، مشکل را تشخیص دهید. با این حال حتی اگر کودک شما نتواند مشکل خود را به زبان آورد به راحتی با مشاهده برخی از علائم میتوانید این مشکل را تشخیص دهید.
شایعترین علائم بروز حساسیت چشمی در کودکان عبارت است از:
- قرمزی اطراف چشم
- خونی شدن رگهای چشم
- خارش یا سوزش چشمها
- اشک آلود بودن چشمها
- التهاب پلکها و تورم
کودک شما در صورتی که به حساسیت چشمی مبتلا شود ممکن است علایمی مشابه حساسیت فصلی را هم از خود بروز دهد. عطسه و سرفه از علائم حساسیت فصلی در کودکان هستند.
بیشتر بخوانید: ۱۰ سوال پرتکرار که والدین در گوگل جستجو می کنند
تشخیص حساسیت چشمی کودکان
اگر کودک شما قبلا هرگز با مشکل حساسیت چشمی مواجه نشده بود، بهتر است قبل از هر اقدامی، حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. آلرژیهای چشمی اغلب با علائمی که در بخش قبل گفتیم قابل تشخیص است و کمتر پیش میآید که برای تشخیص آن آزمایش گرفته شود.
در بیشتر مواقع حساسیت چشمی در کودکان با داروهایی که پزشکان توصیه میکنند و رعایت برخی از نکات بهداشتی و تغییر سبک زندگی درمان میشود. به عنوان مثال ممکن است پزشک فرزند شما تا مدت محدودی از او بخواهد که در معرض عوامل ایجاد حساسیت مانند گردهها قرار نگیرد و بیرون از خانه بازی نکند.
اما برای حساسیتهای شدید چشمی، پزشکان داروهایی را تجویز میکنند یا از والدین میخواهند که واکسن ضدآلرژی به کودک خود بزنند.

درمان و پیشگیری از آلرژی چشمی در کودکان
بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به حساسیت چشمی در کودکان، پیشگیری است. اگر فرزند شما سابقه ابتلا به آلرژی چشمی را دارد، قبل از شروع فصلی که او اغلب دچار آلرژی میشود (اغلب در بهار) با مشورت پزشک به او روزی یک داروی ضدآلرژی بدهید.
درمان حساسیت چشمی
معمولا داروهایی مانند لوراتادین و سیتریزین بهترین پاسخ برای درمان سریع حساسیت هستند که پس از مصرف آن علائم حساسیت چشمی از بین میرود، اما اگر فرزند شما علائم پیشرفتهتری دارد که حتی پس از مصرف دارو هم قطع نمیشود شاید بهتر باشد روشهای درمانی زیر را امتحان کنید:
- صورت و چشمان فرزند خود را شستشو دهید و آن را با یک حولهی تمیز و سرد خشک کنید.
- از یک داروی ضدآلرژی دیگر که در مدت زمان کوتاهتری اثر میکند استفاده کنید؛ مثل دیفن هیدرامین.
- برای کودکان بالای ۳ سال میتوانید از قطرههای چشمی آنتی هیستامین هم استفاده کنید.
توجه داشته باشید نام بردن از این داروها تنها برای آگاهی شماست و استفاده از آنها اکیدا نیازمند مشورت با پزشک متخصص است.
پیشگیری از حساسیت چشمی
برای پیشگیری از ابتلای کودکان به آلرژی چشمی از قرار گرفتن کودکان در معرض عوامل بروز آلرژی (مانند گرده گل و گرد و غبار) جلوگیری کنید. در زیر روشهایی که میتوانید از بروز حساسیت چشمی در کودکان پیشگیری کنید را فهرست کردهایم:
- برای تهویهی هوای داخل خانه از دستگاههای تهویه با فیلتر هوا استفاده کنید.
- کف خانه را مدام با جارو برقی تمیز کنید تا گرد و خاک لابهلای فرشها ننشیند.
- در فصل بهار که عوامل بروز آلرژی بیشتر است از کودکان خود بخواهید از عینک آفتابی و کلاه استفاده کنند.
- شتستوی مکرر و صحیح دستها را به کودکان خود آموزش دهید.
- از فرزندتان بخواهید با دستهای آلوده به چشمانش دست نزند.
- پنجرهها را در فصلهای بروز آلرژی ببندید تا گرده وارد خانه نشود.
- زمان بیرون ماندن کودک در فصلهای بروز آلرژی را کمتر کنید.
- استحمام و مخصوصا شستن موهای کودک به پیشگیری از بروز آلرژی چشمی کمک میکند.
حساسیت چشمی و زمان مراجعه به پزشک متخصص
در بیشتر مواقع آلرژیهای چشمی با پیشگیری و درمانهای خانگی درمان میشوند. با این حال ممکن است شرایطی به وجود آید که نیاز باشد با پزشک متخصص درباره آن مشورت کنید. در زیر برخی از این شرایط را فهرست کردهایم:
- در صورتی که پس از گذشت ۲ روز از شروع درمان، هنوز چشمان فرزند شما ملتهب است و خارش دارد.
- ترشحاتی (بجز اشک) از چشمان فرزند شما خارج میشود و میتواند از هر دو چشم یا از یکی از چشمان باشد.
- فرزند شما تب دارد.
- چشمان کودک شما تقریبا متورم شده است و او را اذیت میکند.
سخن پایانی
آلرژی چشمی در کودکان بیماری شایعی است و اگر کودک شما به این مشکل مبتلا شد جای نگرانی ندارد. با تشخیص درست علائم، به راحتی با روشهای مختلف میتوانید این نوع حساسیت را درمان کنید. پیشگیری یکی از مهمترین کارهاییست که برای جلوگیری از بروز حساسیت باید انجام دهید. در این مقاله با دلایل بروز حساسیت چشمی، علائم و روشهای درمان آن آشنا شدیم. شما هم میتوانید نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره حساسیت فصلی در کودکان؛ علائم و شیوه درمان