نوعی دیگر نگاه کنید

۹ فایده‌ مهم بازی‌های ویدیویی برای کودکان

پدر و مادرها وقتی کودک خود را در حال بازی کردن با پلی استیشن یا گوشی می‌بینند، بیشتر به آسیب‌های احتمالی آن فکر می‌کنند تا مزایایی که این بازی‌ها می‌توانند داشته باشند. اما باید قبول کنید که در دنیای مدرن، این بازی‌های ویدیویی هستند که به کودک شما در مسیر پرورش مهارت‌های زندگی کمک می‌کنند.

با درک مزایای بازی‌های ویدیویی می‌توانید انتخاب‌های بهتری برای کودک خود داشته باشید تا او را در مسیر یادگیری موثرتر هدایت کنید. بازی‌های ویدیوی می‌تواند به عنوان مکملی برای یادگیری بیشتر و بهتر کودکان در نظر گرفته شود و هم معلمان و هم به والدین در امر تربیت کودکان کمک کند.

در ادامه بخشی از یک مطالعه‌ی انجام شده روی بیش از ۱۰۰۰ دانش آموز مدارس دولتی در ایالات متحده آمریکا را مشاهده می‌کنید که با عنوان «انگیزه‌های کودکان برای بازی‌های ویدیویی در زمینه رشد طبیعی آنها» در دانشگاه هاروارد انجام شد. در ادامه ۹ فایده‌ی بازی‌های ویدیویی بر اساس این مقاله و همچنین بهترین بازی‌های ویدئویی برای کودکان را به شما معرفی می‌کنیم تا با دیدی بازتر به این مقوله نگاه کنید.

۱- تقویت قدرت حل مسئله در کودکان

بازی‌های ویدیویی می‌توانند به رشد مغز کودکان کمک کنند. به عنوان مثال کودکان در بازی‌هایی شبیه بازی «افسانه زلدا – Legend of Zelda» برای برنده شدن و پیشرفت در طول بازی باید به دنبال راه‌حل‌های مختلف باشند، مذاکره کنند، رویدادهای آینده را برنامه‌ریزی کرده و پلن‌های مختلفی را امتحان کنند تا به موفقیت برسند. هنوز هم بازی‌های ویدیویی زیادی هستند که برای موفقیت در آنها باید قدرت حل مسئله داشت.

یکی از فرایندهایی که در بسیاری از بازی‌های ویدیویی وجود دارد، امکان شخصی‌سازی کاراکتر است. کودکان می‌توانند قهرمان اصلی بازی را به اختیار خود به ابزار و اسلحه‌های مختلف مجهز کنند و روی ظاهر او تاثیر مستقیم بگذارند. اینکه کودکی بتواند تا این حد خود را در بازی دخیل کند و از ابزار مناسب برای موقعیت‌های مختلف استفاده کند، قدرت تحلیل و حل مسئله‌ی او را افزایش می‌دهد.

بنابراین حتی اگر بازی‌های ویدیویی برچسب «آموزشی» نداشته باشند، باز هم می‌توانند به کودکان در فرایند تصمیم‌گیری و حل مسئله کمک کنند، برنامه‌ریزی و چیدن استراتژی را به آنها بیاموزند و با پیامدهای تصمیمات خودشان مواجه شوند.

۲- علاقه‌مند کردن کودکان به تاریخ و فرهنگ ملل

محتوای بازی‌های ویدیویی می‌تواند کودکان را به مطالعه و تحقیق تشویق کند. به عنوان مثال بازی‌هایی که سبک اساطیری دارند، کودکان را علاقه‌مند می‌کند تا درباره تاریخ، جغرافیا، افراد و اتفاقات یک دوره‌ی تاریخی خاص تحقیق کنند. به عنوان مثال بازی‌هایی مانند سری «اساسینز کرید – Assassin’s Creed» نمونه‌ای موفق از این سری بازی‌هاست که با توجه به واقعه‌ای تاریخی داستانی را پیش می‌برد.

به گفته‌ی محققان دیوید شفر و جیمز گی، والدینی که به اسطوره‌شناسی و تاریخ علاقه دارند و آن دوران را با کتاب‌ها، سایت‌های اینترنتی، موزه‌ها و رسانه‌های تصویری به کودکان خود آموزش می‌دهند، طیف گسترده‌ای از فرهنگ، ارتباطات، زبان و محتوای پیچیده را در اختیار کودکان قرار می‌دهند. این موضوع می‌تواند روی یادگیری کودکان در آینده تاثیر مستقیمی داشته باشد.

علاوه بر این، بازی‌های ویدیویی اغلب به کودکان اجازه می‌دهد تا نقشه‌ها یا محتوای سفارشی مخصوص به خود را طراحی کرده و آن را در اختیار سایر کودکان هم قرار بدهد. با این کار کودکان در حین سرگرم شدن، مهارت‌های خلاقانه و فنی را هم یاد می‌گیرند.

۳- کمک به دوستیابی کودکان  

برخلاف آنچه پدر و مادرها تصور می‌کنند، بازی‌های ویدیویی برای کودکان و نوجوانان یک نوع فعالیت اجتماعی محسوب می‌شود و دوست دارند آن را با دیگران انجام دهند. بازی‌های ویدیویی بهانه‌ای‌ست برای اینکه کودکان با افراد دیگر معاشرت داشته باشند و به سادگی در کنار هم بنشینند و بازی کنند.

در بسیاری از بازی‌های ویدیویی کودکان باید در کنار هم برای رسیدن به یک هدف تلاش کنند. در برخی بازی‌های دیگر، کودکان به عنوان رقیب روبه‌روی یکدیگر قرار می‌گیرند و چالش‌های بین آنها بیشتر می‌شود. طبق تحقیقات به عمل آمده، یکی از محبوب‌ترین موضوعاتی که پسران نوجوان در مدرسه درباره آن صحبت می‌کنند، بازی‌های ویدیویی است.

علاوه بر این، تحقیقات نشان می‌دهد، کودکانی که قدرت یادگیری کمتری دارند، برای پیدا کردن دوست‌های جدید به انجام بازی‌های ویدیوی روی می‌آورند تا کمبودهای خود را به این شکل برطرف کنند.

۴-  تشویق کودکان به ورزش   

در تحقیقات به عمل آمده روی ۱۰۰۰ دانش آموز مشخص شد، کودکان در زمین‌های بسکتبال یا پارک، دوست دارند حرکاتی را انجام دهند که در بازی ویدیویی انجام داده‌اند. همچنین برخی از دانش آموزان پس از اینکه یک بازی ویدیویی را آغاز کردند به ورزش خاصی علاقه‌مند شدند.

طبق گفته‌ی یکی از دانش آموزان حاضر در این تحقیق، در بازی‌های ویدیویی که حالت واقعی دارند – همچون اکثر بازی‌های ورزشی – کاراکترها و قهرمانان حاضر در بازی حرکات فوق‌العاده‌ای انجام می‌دهند. اگر پس از انجام بازی، از خانه بیرون بروید و آن حرکات را انجام دهید و تمرین کنید قطعا می‌توانید در انجام این حرکات بهتر شوید.

تحقیقات نشان داده انجام بازی‌های ویدیویی ورزشی واقع‌گرایانه – به استثنای بازی‌های مبارزه‌ای – باعث می‌شود کودکان زمان و علاقه‌ی بیشتری برای ورزش از خود نشان دهند.

۵- تجربه‌ی رقابت با سایر همسالان

اینکه کودکان بخواهند با همسالان خود رقابت کنند، یک موضوع بسیار طبیعی بوده و نشانه‌ی سلامتی آنهاست چون می‌خواهند توانایی‌ها و مهارت‌های خود را به اثبات برسانند و جایگاه مناسب‌تری پیدا کنند. در تحقیقات به عمل آمده روی کودکانی که علاقه شدیدی به انجام بازی‌های ویدیویی داشتند یک دلیل بیشتر از سایر دلایل دیده می‌شد: «من دوست دارم با دیگران رقابت کنم و برنده بشم».

بازی‌های ویدیویی مکانی امن و بی‌خطر برای رقابت همسالان است و می‌تواند به کودکانی که علاقه‌ای به ورزش کردن نشان نمی‌دهند فرصتی برای کسب جایگاه دهد. کودکان حتی اگر در طول یک بازی ویدیویی شکست بخورند، آسیبی از نظر جسمی به آنها وارد نمی‌شود و تلاش می‌کنند تا در بازی بعدی پیروز شوند.

۶- ایجاد فرصت‌هایی برای مدیریت و رهبری

برخی از بازی‌های ویدیویی باید به شکل گروهی انجام شود و در نهایت یک تیم است که برنده می‌شود. هرکدام از کودکان با توجه به مهارتی که دارد در یکی از بخش‌ها به کار گرفته می‌شود و درواقع مسئولیت رهبری آن بخش بر عهده اوست و دیگران باید از او پیروی کنند. در انجام چنین بازی‌هایی کودکان با مهارت‌هایی مانند متقاعد کردن، ایجاد انگیزه در دیگران و میانجی‌گری در اختلافات مواجه می‌شوند.

علاوه بر این، حضور در بازی‌های آنلاین چند نفره به کودکان این فرصت را می‌دهد تا در موقعیتی نادر، افراد با سنین مختلف را رهبری کنند. کودکان در چنین بازی‌هایی متوجه می‌شوند اگر تیم برنده شود، هیچکس اهمیت نمی‌دهد که چه سنی دارند و همین موضوع می‌تواند روی نگرش آنها نسبت به انجام کارهای جدید تاثیرگذار باشد.

۷- برانگیختن خلاقیت در کودکان 

طبق یک مطالعه‌ی تجربی که در «ژورنال تحقیقاتی خلاقیت» منتشر شده، ارتباط مستقیمی بین بازی‌های ویدیویی خاص و خلاقیت وجود دارد. در این مطالعه روی ۳۵۲ شرکت کننده آزمایش جالبی انجام شد. شرکت کنندگان حاضر به دو دسته تقسیم شدند که هر دو گروه باید بازی «Minecraft» را انجام می‌دادند. گروه اول این بازی را بدون آموزش انجام داد و به گروه دوم هیچ آموزش و توضیحی درباره بازی داده نشد.

محققان دریافتند افرادی که این بازی را بدون آموزش انجام داده بودند، موفقیت بیشتری داشتند و کارهای بعدی که از آنها خواسته شده بود را با خلاقیت بیشتری انجام دادند. محققان حدس می‌زنند دلیل خلاقیت بیشتر این افراد آن بود که برای انجام بازی، آزادی عمل به آنها داده شده بود و هیچ محدودیت و پیش‌فرضی نداشتند.

بیشتر بخوانید: چگونه خلاقیت را در زندگی کودک جاری کنیم؟

۸- ایجاد فرصت‌ برای آموزش به دیگران

تقریبا یک سوم از کودکانی که در مطالعه دانشگاه هاروارد حضور داشتند اظهار داشتند گاهی اوقات تنها به این خاطر مشغول بازی ویدیویی می‌شوند که نحوه‌ی انجام بازی را به دیگران آموزش دهند. پدر یکی از کودکان در حین تحقیق گفت که پسر او زمان زیادی از بازی ویدیویی را برای حل مشکلات سایر بازیکنان اختصاص می‌دهد.

 کودکان دوست دارند در موقعیت معلم بودن قرار بگیرند و به دیگران آموزش دهند. این جایگاه برای آنها بسیار ارزشمند است و بازی‌های ویدیویی این امکان را در اختیار آنها قرار می‌دهد. آموزش شیوه انجام یک بازی به دیگران به کودکان مهارت‌های مختلفی نظیر توانایی ساده‌سازی، مهارت‌های ارتباطی و صبوری را یاد می‌دهد.

۹- نزدیک‌تر کردن والدین به کودکان

اینکه کودکان در کنار پدر یا مادر خود بنشینند و یک بازی واحد را انجام دهند، باعث نزدیکتر و صمیمی‌تر شدن اعضای خانواده می‌شود. در این بین کودکان یاد می‌گیرند چطور بهتر بازی کنند و وقتی بهتر بازی می‌کنند، یاد می‌گیرند چطور این شیوه‌ی بازی را به پدر یا مادر خود آموزش دهند. تغییر جایگاه والدین و فرزند در حین یادگیری یک بازی ویدیویی، چالشی هیجان‌انگیز برای کودکان است.

انجام یک بازی ویدیویی مدت زمان کنار هم بودن را بیشتر می‌کند و مکالمه بین والدین و فرزندان را افزایش می‌دهد. همچنین کودکان متوجه می‌شوند که در پیروزی یا شکست می‌توانند روی والدین خود حساب کنند و همین موضوع روی تصمیم‌گیری آنها در آینده تاثیر مثبت می‌گذارد.

لیست بهترین بازی‌های ویدیویی برای کودکان

در این بخش چند نمونه از محبوب‌ترین و بهترین بازی ویدیویی برای بچه ها را معرفی خواهیم کرد.

۱. بازی Super Mario 3D World

سوپر ماریو از قدیم یکی از محبوب‌ترین و بهترین بازی های ویدیویی برای کودکان بود و همچنان هم هست. جریان سریع این بازی کودک را به واکنش سریع عادت می‌دهد‌ و هماهنگی میان دست و چشم او را تقویت می‌کند. بیشتر کودکان این بازی را به‌خاطر فضای باز و رنگارنگ و موسیقی متناسب با فضای آن دوست دارند. همچنین اگر به‌دنبال بازی های کامپیوتری برای کودکان می‌گردید، می‌توانید نسخه کامپیوتری این بازی را تهیه کنید.

۲. بازی The Legend of Zelda: Breath of the Wild

این بازی یک نمونه نادر از بازی‌های نقش‌آفرینی است که فارغ از تجربه قبلی کودکان در بازی های ویدیویی، برای همه آنها مناسب است و ذهن خیال‌پرداز و در حال رشد آنان را به کار می‌گیرد. کودک می‌تواند در فضای تعاملی و دقیق بازی پرسه بزند و ماموریت نجات دنیا را به پایان برساند.

۳. بازی 

ماین کرفت یکی از بهترین بازی‌های ویدئویی برای کودکان است که حتی موسسات آموزشی برای تقویت مهارت‌های حل مسئله و خلاقیت کودک از آن استفاده می‌کنند. در این بازی اعتیادآور کودک می‌تواند دنیای دلخواه خود را بسازد، از محیط باز و آزاد لذت ببرد و از امکانات نامحدود برنامه برای ساخت‌و‌ساز لذت ببرد.

۴. بازی Kingdom Hearts III

در این بازی سبک نقش‌آفرینی مجموعه‌ای از شناخته‌شده‌ترین شخصیت‌های کارتونی دهه گذشته از راپونزل گرفته تا بایمکس، السا و همچنین شخصیت‌های کلاسیک مثل هرکول به‌کار رفته تا برای کودکان ملموس‌تر باشد. کاراکتر اصلی این بازی در تلاش است با سفر در جهان‌های مختلف و ملاقات با افراد مختلف، قدرت کافی برای شکست دشمن را به دست بیاورد.

۵. بازی Untitled Goose Game

کودکان عامل و عاشق هرج و مرج هستند و تلاش برای کنترل آنها‌بی معنی است! چراکه بی‌نهایت به کاوش، کنجکاوی و جست‌و‌جو در کارهای مختلف علاقه و اشتیاق نشان می‌دهند. در این بازی ویدیویی کودک کنترل یک غاز را به‌دست می‌گیرد که با کارهای ساده و پیش پا افتاده، مثل بوق‌زدن برای کسی آن‌طرف خیابان، عامل وحشت یک شهر است! 

۶. بازی Planet Zoo

این بازی ویدئویی اهمیت حفظ گونه‌های جانوری کمیاب و به طور کلی مراقبت از حیوانات را به کودک می‌آموزد. کودک به‌عنوان نقش اول این بازی برای موفقیت باید تمام شرایط لازم برای حیوانات را برآورده کرده و زیستگاه‌ مناسبی برای زندگی آن‌ها آماده کنید. گیم پلی باز این بازی بر مدیریت باغ وحش تمرکز دارد و از جذابیت بصری فوق‌العاده زیادی برخوردار است.

۷. بازی Rayman Legends

بازی‌های پلتفرمر نیز به لطف قوانین ساده و آسان یکی از بهترین بازی های ویدیویی برای کودکان محسوب می‌شوند. در این بازی پلتفرمی کودکان باید مراحل دو بعدی این بازی را تکمیل کنند، امتیاز جمع کنند، دشمنان را شکست دهند و از تله‌ها دوری کنند. فضای جالب، موسیقی شاد و تصاویر رنگارنگ همراه با گیم پلی نسبتا ساده این بازی، مطمئناً فرزندتان را مدتی سرگرم خواهد کرد.

۸. بازی Animal Crossing: New Horizons

کودکان عاشق کنترل کردن هستند! این بازی با گیم پلی باز و آزاد، آزادی عمل زیادی به بازیکنان می‌دهد. کودک می‌تواند جزیره‌ای که در اختیار او قرار گرفته را تزئین و تبدیل به خانه خود کند. برای آن مبلمان جدی تهیه کند و به کشفیات تازه بپردازد. زمان و فصل‌های این بازی با دنیای واقعی هماهنگ می‌شود و در آن فعالیت‌های زیادی برای مشارکت وجود دارد.

۹. بازی Rocket League

و آخرین موردی که معرفی می‌کنیم یک بازی ویدیویی برای بچه‌ها در ژانر ورزشی است: بازی فوتبال با ماشین! Rocket League یک بازی سبک اکشن، مسابقه‌ای و ورزشی است که در آن کودک با حفظ کنترل ماشین‌های موشکی، تلاش می‌کند با یک توپ بزرگ برای تیم خود گل بزند. این بازی در زمین‌های بزرگ انجام می‌شود اما اتومبیل بازیکن‌ها سوخت محدودی دارد. این بازی ویدیویی چه به‌عنوان بازی آنلاین چه در مقابل ربات‌های آفلاین فوق‌العاده سرگرم‌کننده، رقابتی و جزو بهترین بازی های ویدیویی برای کودکان است.

۱۰. بازی Fortnite

اگر کودک دلبندتان از بازی‌های سبک بتل رویال لذت می‌برد، یکی دیگر از بهترین بازی‌های ویدئویی برای کودکان، بازی محبوب فورت‌نایت است. هدف تمام بازیکنان این بازی این است که تا آخرین لحظات بسته‌شدن نقشه زنده بمانند و با تقویت مهارت تیر‌اندازی جزو آخرین نفرات بازی باشند. این بازی به‌قدری ذهن و جسم کودک را درگیر می‌کند که بعد از کسب پیروزی، واقعا احساس می‌کند موفق شده است! 

سخن پایانی 

اگر سری بچرخانید، تلویزیون، روزنامه‌ها، مجلات و صفحات اینستاگرامی درباره مضرات و آسیب‌های بازی‌های ویدیویی روی کودکان صحبت می‌کنند. اما اگر کمی صادقانه به موضوع نگاه کنید، فارغ از آسیب‌هایی که نشستن طولانی مدت برای انجام بازی روی جسم کودکان دارد، بازی‌های ویدیویی می‌تواند مهارت‌های مهمی را به کودکان آموزش دهد. در این مقاله ۹ فایده بازی‌های ویدیویی برای کودکان را بیان کردیم که طبق مطالعه‌ی به عمل آمده در دانشگاه هاروارد بود. شما هم می‌توانید نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول